خزانه هوای آزاد(outdoor bed) چیست؟
خزانه هوای آزاد عبارت از کرت یا باغچههای بهاندازههای مختلف است که ابتدا بذر در آن به صورت پرپشت و نزدیک به هم کاشته شده،پس از رشد ، نشاءهای تولیدی به محل کاشت انتقال مییابند. در خزانه میتوان درختانرا نیز برای تولید پایه کشت نمود و نهالهای حاصل را، خواه پیش یا پس از پیوند زدن،به باغ یا محل دایم کاشت منتقل کرد. از این نوع خزانه، در ایران، به صورت قلمستاندر کناره رودخانهها نیز استفاده شده، در آن قلمههای درختانی مانند سپیدار یا بیدرا ریشهدار مینمایند
سایبان
برگهای برخی از گلهای گلدانی و همچنین گیاهان سایه دوست (Shade plants) از گرما و نور تابستانه، به ویژه در مناطق گرم، آسیب میبینند. یکی از ساختارهایی که در باغبانی، برای کاستن گرما و نور مورد استفاده قرار میگیرد، سایبان است که ممکن است در ابعاد مختلف ساخته شود.
از نظر ساختاری، به طور معمول چارچوب سایبان، پایههاییبیشتر از جنس چوب میباشد که روی آنها چوبهایی، به طور افقی، قرار گرفته است. قسمترویی و گاهی جانبی این چارچوب را با بوریا، پارچه، پلاستیک و غیره میپوشانند. گاهی برای ایجاد پوشش از چوبهای نازکی که حدود 5 سانتیمتر عرض دارد استفادهمیشود، به طوری که یک سوم تا دوسوم سطح سایبان را زیر پوشش ببرد. گهگاه، بستریهای گیاه افزایی را در زیر سایبان قرار میدهند، زیرا تازمانی که گیاه و قلمههای ریشهدار شده دارای ریشه کافی نباشند، ممکن است تبخیر وتعرق زیاد، به آنها آسیب برساند. باید توجه داشت که گیاهان در زیر سایبان درمقایسه با هوای آزاد نیاز به آب کمتری دارند.
شاسی گرم
شاسی گرم مانند شاسی سرد است،با این تفاوت که در آنوسیلهای برای تأمین گرما قرار داده شده است. تولید گرما ممکن است در اثر فعالیتمیکروارگانیزمها، روی موادی مانند کود دامی یا منابع گیاهی درون شاسی انجام گیرد. این منبع گرمایی را کوش میگویند که واژهای فرانسوی به معنای لایه و قشر است. گاهیبر اساس مقدار کود درون شاسی و گرمای ایجاد شده، انواع کوش را به کوش سرد، کوشملایم یا نیم گرم و کوش گرم تقسیم میکنند. در ایران افزون بر شاسیهایی که باکودهای دامی گرم میشوند، از شاسیهای نفتی یا زغالی نیز استفاده میشده که به ویژهنوع زغالی آن متروک شده است. امروزه، در شاسیهای گرم جدید از لولههای آب گرم،بخار یا جریان هوای گرم و نیز کابلهای گرمایی برقی استفاده و گرمای مورد نیازتأمین میشود. چنانچه برای ایجاد پاگرما(Bottom heat) به منظور ریشهدار کردن قلمهها و یا جوانه زدن بذرها ازکابلهای گرمایی استفاده شود، آنها باید روکشدار بوده، در ژرفای 10 تا 15سانتیمتری خاک قرار گیرند. قلمهها و یا بذرها را در جعبههای نشاءقرار داده، آنها را روی لایه نازکی از شن که تور سیمی حافظ کابلها را می پوشاند،نگهداری میکنند.
شاسی سردشاسی سرد سادهترین و ارزانترین ساختار نگهداری گیاهانحساس به سرماست که در آن، به جز از انرژی خورشیدی، از منبع گرمایی دیگری استفادهنمیشود. سادهترین شاسی سرد عبارت از جعبه چهارگوشی است که ارتفاع آن حدود 50سانتیمتر و بدون ته بوده و روی آن با شیشه یا پلاستیک پوشیده میشود. نوعدائمیتر این شاسی را میتوان با حفر نهری به عرض 80 تا 90 سانتیمتر، که گاهی تا 150 سانتیمتر نیز میرسد، به ژرفای 30 تا 40 سانتیمتر و به طول مورد نیاز، ایجادکرد و جعبه شاسی را روی آن قرار داد.
برای استفاده بیشتر از نور و گرمای آفتاب، درب شیشهای جعبهشاسی از شمال به جنوب شیب داده میشود، به طوری که طرف جنوبی جعبه دارایدیوارهکوتاهی به ارتفاع حدود 20 سانتیمتر و طرف شمالی آن دارای دیواره بلندی بهارتفاع 35 تا 55 سانتیمتر باشد یعنی تفاوت دو دیواره به اندازهای است که دربشاسی، با سطح زمین زاویهای معادل 5 تا 10 درجه بسازد. در ته شاسی،دست کم به ضخامت 10 سانتیمتر، خاک مرغوبی آمیخته با کود برگ، کود دامی یا موادمشابه قرار میدهند.
امروزه، در بیشتر نواحی، با توجه به هزینهلازم برای تهیه درب شاسی سرد، نهری در زمین ایجاد کرده، در اطراف آن دیواره سیمانیمیسازند و روی آن را با پلاستیک میپوشانند، در این حالت در روزهایی که هوا مساعداست پلاستیک را بر میدارند و در شبها دوباره روی شاسی قرار میدهند. برایجعبههای شاسی نیز همین کار لازم است که به ویژه در روزهای گرم باید درب شاسی مدتیباز گذاشته شود تا از تجمع گرما و رطوبت زیاد، پیشگیری به عمل آید. چنان که گرمایآفتاب خیلی بالا رود، بهتر است با بوریا یا مواد مشابه روی شاسی سایه داده شود. آبپاشی روی گیاهان نیز تا حدودی دما را کاهش دهد.
استفاده عمدهای که از شاسی سرد میشودعبارتست از کشت بذر و ایجاد نشاء جهت انتقال به باغچه یا مزرعه، همچنین میتوانبرای مقاوم به سرما کردن قلمههایی که در گلخانه ریشهدار شدهاند، یا عادت دادن بههوای سرد گیاهان جوانی که در محیط گلخانه تولید شدهاند، از این نوع شاسی استفادهکرد. در این حالت، بهتر است پس از آن که این گیاهان در شاسی قرار گرفتند، درب شاسیبه طور کامل بسته شود. پس از چند روز که گیاهان با شرایط شاسی خو گرفتند باید دربشاسی به تدریج کمی بیشتر بالا برده شود تا تهویه بیشتری صورت گیرد و گیاهان بهشرایط هوای بیرون خو بگیرند. شاسی سرد باید در محلهایی که بادگیرنیست و آفتابگیر است ساخته شود. در محلهایی که زمستان سرد دارند شبها باید رویشاسی را با پوشش اضافی پوشاند تا گیاهان دخل شاسی آسیب نبینند.
چنانچه شاسی از چوب ساخته شود ، بهتر است ازچوبهای مقاومدر برابر پوسیدگی استفاده و آنها را با مواد حفاظت کننده چوب ، مانندنفتنات مس (Copper naphthenate) آغشته کرد.