زندگینامه پروین اعتصامی,زندگینامه پروین اعتصامی

زندگینامه پروین اعتصامی


خلاصه : پروين اعتصامي ، دختر يوسف اعتصامي آشتياني ( اعتصام الملك ) ، در سال 1285 هجري شمسي در تبريز از مادر زاده شد. او تحصيلات خود را در كالج آمريكايي به پايان رساند و به اخذ گواهينامه ي دوره ي متوسطه نائل آمد و در جشن فارغ التحصيلي خود خطابه ي « زن و تاريخ » را ايراد كرد. پروين ، ادبيات فارسي و عربي را در نزد پدرش آموخت . پروين در شعر ، سبك اساتيد خراسان و عراقي را پسنديد و در قصيده ، را ه آنان را دنبال نمود . او سرانجام در شب 16 فروردين ماه سال 1320 در حالي كه پروين داشت شوط جواني را مي پيمود ، جهان را ترك گفت.
والدين و انساب : پروين دخت اعتصامي دختر مرحوم يوسف اعتصامي ( اعتصام الملك آشتياني ) يكي از گويندگان تواناي معاصر در شعر فارسي است.اعتصام الملك از نويسندگان ايران معاصر مدير مجله معروف« بهار» بود و به شعر و ادب عشق مي ورزيد.دهخدا درمورد او مي نويسد:« يوسف اعتصامي در زبان تركي اسلامبولي دبيري شيرين سخن و در فرانسه مترجمي توانا و در لسان و ادب عرب بالخصوص يكي از ائمه و اركان به شمار ميرود چنانكه در احاطه به اين لغت در ايران بي همال و در مصر و عراق و شام كم نظير بود.در خطوط اربعه نستعليق و نسخ و شكسته وسياق از بسياري از استادان سلف گوي سبقت ربود. همچنين وي كتابهاي بينوايان و خدعه و عشق (شيلر) را ترجمه كرده است.» [ پيام نوين- سال دوم, شماره 6, اسفند 1338 .]
اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : پروين از زمان كودكي با شعر و ادب آشنا شد ، چرا كه خانه ي آنها محفل شاعران و فرزانگان آن روزگار بود و پروين با ادبيات و شعر بزرگ شد. [زندگي نامه شاعران ايران ،تاليف : ليلا صوفي ،ص 223 ]
تحصيلات رسمي و حرفه اي : پروين در كودكي به همراه خانواده به تهران آمدو مقدمات عربي و برخي متون فارسي را در خانه نزد پدر فرا گرفت. بعد از آموختن ادب فارسي و عربي به مدرسه دخترانه ( ايران نبل ) كه از سوي آمرييكاييان اداره مي شد رفت و در سال 1303 شمسي دوره تحصيلي آن مدرسه را به پايان رساند.[ پيام نو - سال نخست ، شماره نخست، مرداد 1323]
فعاليتهاي ضمن تحصيل : پروين سرودن شعر را از كودكي آغاز كرد. وبا تكامل فكري اشعارش آب و رنگي يافت و آنها را در حضور ادبا و شعرايي كه در مجلس پدرش حاضر مي شدند مي خواندچنانكه مورد تعجب و درعين حال تحسين حاضرين واقع مي شد.[ پيام نو - سال نخست ، شماره نخست، مرداد 1323]
همسر و فرزندان : پروين در 19 تير ماه 1313 با پسرعموي خود به نام فضل الله كه رئيس شهرباني بود در كرمانشاه ازدواج كرد. [زندگي نامه شاعران ايران ،تاليف : ليلا صوفي ،ص 224 ]
وقايع ميانسالي : پروين چهار ماه پس از عقد با همسر خود به كرمانشاه رفت ، اما از همان آغاز پيدا بود كه ديگر با دل و جان به شعر و شاعري نمي پردازد چرا كه روح خشن و نظامي شوهرش با روح لطيف پروين هم خواني نداشت ، پروين نمي توانست برخوردهاي او را تحمل كند پس با برادرش راهي تهران شد و سرانجام در 11 مرداد 1314 با چشم پوشي از مهريه از وي جدا شد. اين تجربه ي تلخ از زندگاني مشترك ، پروين را در دنيايي از غم و اندوه و انزوا فرو برد و باز هم متوسل به روحيه ي آرام خود شد و از كم وكيف آن با هيچ كس صحبت نكرد فقط چند بيت سرود : اي گل تو زجمعيت گلزار چه ديدي جز سرزنش و بد سري خار چه ديدي اي لعل دل افروز تا با اين همه پرتو جز مشتري سفله به بازار چه ديدي رفتي به چمن ، ليكن قفس شد نصيبت غير از قفس اي مرغ گرفتار چه ديدي زندگي نامه شاعران ايران ، تاليف : ليلا صوفي ، ص 224 ]
زمان و علت فوت : پروين در سوم فروردين 1320 بي هيچ سابقه اي بيمار شد و حصبه گرفت. در لحظات آخر عمر از دايي خود كه هر روز بر سر بالين او مي آمد خواست تا براي مادر تسكيني باشد و بعد بيهوش شد و در نيمه شب جمعه 15 فروردين 1320 در آغوش مادر جان داد. جنازه پرورين در صحن حضرت معصومه در قم در كنار آرامگاه پدرش به خاك سپرده شد. [ زندگي نامه شاعران ايران ، تاليف : ليلا صوفي ، ص 225 ]
فعاليتهاي آموزشي : پروين در همان مدرسه اي كه دوره ي تحصيلي خود را در آن سپري كرد ( ايران نوبل ) ، بعد از اتمام تحصيل به تعليم پرداخت. [ زندگي نامه شاعران ايران ، تاليف : ليلا صوفي ، ص 225 ]
آرا و گرايشهاي خاص : استاد بهار در مورد اشعار پروين اعتصامي چنين مي گويد : «پروين در قصايد خود پس از بيانات حكيمانه و عارفانه روح انسان را به سوي سعي و عمل اميد ، حيات , اغتنام وقت ، كسب كمال ، همت ، اقدام نيكبختي و فصيلت سوق مي دهد .»او همچنين مي گويد :« ... خانم پروين در سروده هايش مهر مادري و لطافت روح خويش را از زبان پرندگان ، از زبان مادران فقير ، و از زبان بيچارگان بيان مي كند.» [ چيستا - سال شانزدهم ، شماره ي 151 ، مهر 1377 ] پروين درزيستن و سرودنش به تك تك عناصر هستي ، دگرگونه مي نگرد . در وراي پرده هاي پوشاننده ظاهري ، درون و باطن مخلوقات را مي نگر د،‌خود را در هم جوهري روحي با عناصر جهان مي بيند وبراي هر يك از اعضا ء وجوارح به ظاهر بي جان آن ، جاني تازه و حالتي ذي شعور متصور مي شود . ازنظر گاه او ، جهان و عناصر آن از روح فعال زندگي و خصايص شعور مند برخوردار هستند . دراين نگرش كه از نوعي بينش اساطيري و برداشت ازلي انسان باستان از جهان نشات مي گيرد ، هر جزيي ازعالم داراي حياتي پويا ، مستقل ، زنده و زايا است . در شعر او بد نشانه ها و ويژگي ها ي بينش اساطيري مي توان اشاره كرد . در جهان شعر پروين همه مخلوقات جهان داراي جان هستند و تك تك عناصر طبيعت را رواني جادويي است . وي در اين جهان با عناصر و حوادث طبيعي همانندموجود است از نعمت تفكر و تكلم برخوردار مي شوند . در اين نوع نگرش و گويش ، شاعر قصه پرداز ، آرمان هاو آوازه هاي خويش را از زبان عناصر جهان و حتي اشيا ء بي جان و جامدي چون سنگ و چوب مي گويد . [ احمدي ملكي رحمان . ‌بينش اساطيري درشعر پروين اعتصامي،‌فصلنامه هنر .