حمام آفتاب، در زیر نور درخشان و گرمابخش خورشید، به ما احساس خوبی می دهد ؛ به بیان دیگر باعث می شود شادتر شویم. اما اثرات قرار گرفتن در معرض نور خورشید ما را در خطر آسیب های سلولی، چین و چروک زودرس، لکه های کهن سالی، کراتوز اکتینیک و سرطان پوست از جمله ملانوم که جدی ترین نوع آن است، قرارمی دهد.
برنزه شدن
پوست برنزه ممکن است زیبا به نظر برسد، اما این رنگ طلایی که می بینید در نتیجه ی آسیبی است که به اپیدرم ، بالاترین لایه ی پوست، وارد شده است. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش (UV) نور خورشید، ظهور علائم پیری را سرعت می بخشد و احتمال سرطان پوست را افزایش می دهد. به منظور جلوگیری از آسیب پوست در نور خورشید، هنگامی که در فضای باز هستید، از کرم ضد آفتاب با SPF ۳۰ و یا بالاتر استفاده کنید.
آفتاب سوختگی (سوختگی درجه ی ۱)
آسیبی که اشعه ی ماوراء بنفش نور خورشید بر پوست می گذارد، سوختگی نام دارد. بیشتر سوختگی ها، قرمزی، گرمای حاصل از تماس، و درد ملایم را به همراه دارد، که در آن خارجی ترین لایه ی پوست آسیب می بیند(سوختگی درجه ی۱). این سوختگی معمولاً در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن در برابر نور خورشید حاصل می شود و ممکن است چندین روز طول بکشد تا ناپدید گردد. مسکن هایی همانند آسپیرین یا ایبروفن، کمپرس های سرد، و یا کرم های مرطوب کننده ممکن است در کاهش درد به شما کمک کنند.
سوختگی (درجه دو)
سوختگی درجه دو _آسیب لایه های عمیق تر پوست و انتهای اعصاب_ معمولاً خیلی دردناک تر بوده و دیرتر هم بهبود می یابد. از علائم این سوختگی، قرمزی، ورم و تاول است. اگر پوست تاول بزند آن را نترکانید چون منبعی از رطوبت است و پوست را حفظ می کند. ترکاندن تاول ممکن است باعث عفونت شود. اگر تاول زدید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چین و چروک
نور خورشید باعث پیر شدن زودرس پوست شده و چین و چروک ها را سال ها زودتر از زمان طبیعیشان در پوست شما ایجاد می کند. بیش از %۸۰ از علائم پیری پوست در بزرگ سالان، نتیجه ی برنزه شدن در ۱۸ سالگی شان است. چون با گذشت زمان اشعه ی ماوراءبنفش خورشید به الیاف پوستی به نام الاستین آسیب می رساند. وقتی این الیاف از بین می روند، پوست خم شده و کش می آید؛ و توانایی برگشتن به حالت اولیه خود پس از کش آمدن را از دست می دهد.
رنگ ناهموار پوست
اگر بیش از حد در معرض نور آفتاب قرار بگیرید، پوست رنگی غیرعادی پیداکرده و یا با تجمع رنگدانه در پوست مواجه می شوید. قسمت هایی از پوست تیره تر و بخش هایی روشن تر می شود. حتی نور خورشید می تواند باعث تغییراتی دائمی در رگ های خونی شود که حاصل آن قرمز شدن آن ناحیه از پوست است.
کک و مک
کک و مک، لکه هایی تخت و رنگدانه دار بر روی پوست هستند؛ کک و مک معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض نور آفتاب قرار دارند، یافت می شود. در فصل تابستان قابل تشخیص تر است و بیشتر در بین افرادی با پوست لطیف و روشن و مو قرمزها شایع است. کک و مک ها خطری برای سلامتی ندارند، ولی برخی از سرطان ها در مراحل اولیه، شبیه کک و مک می باشند. در صورتی که رنگ، شکل و اندازه لک ها تغییر کرد و یا دردناک شد، به پزشک مراجعه کنید.
ملاسما (ماسک حاملگی)
ملاسما(یا chloasma) لکه های قهوه ای مایل به زرد یا قهوه ای هستند که بر روی گونه ها، بینی، پیشانی و چانه مشخص می شوند؛ اگرچه به نام ماسک حاملگی شناخته می شوند اما در مردان نیز امکان ظهور دارد. ملاسما ممکن است بعد از بارداری ناپدید شود. اگر همچنان باقی ماند، می توان با کرم های تجویزی و محصولات دیگری درمان کرد. اگر ملاسما دارید بایستی همواره از کرم ضد آفتاب استفاده کنید چون نور خورشید شرایطتان را وخیم تر می کند.
لکه های پیری (کک و مک خورشیدی)
این لکه های قهوه ای یا خاکستری مزاحم واقعاً ناشی از پیری نیستند، هر چند که البته با افزایش سن زیادتر می شوند. در واقع لکه های پیری در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به وجودمی آیند و به همین خاطر در صورت، دست ها، و قفسه سینه بیشتر دیده می شوند. کرم های سفید کننده، لایه بردارهای اسیدی، و درمان های سبک می توانند باعث کمتر شدن وضوح این لکه ها شوند. لکه های پیری بی خطر هستند، ولی برای اینکه احتمال وجود بیماری های خطرناک پوست، مثلا ملانوما، را حذف کنید، به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
اکتینیک کراتوز (کراتوز خورشیدی )
لکه های کوچک قهوه ای، پوسته پوسته و قرمز، ناشی از قرار گرفتن در معرض نور بیش از حد معمول، بر روی سر، گردن یا دست ها ظاهر می شوند، اما می توانند در جاهای دیگر بدن نیز شکل گیرند. آن ها اولین علائم شروع سرطان پوست هستند. اکتینیک کراتوز معمولا در افرادی که سن بالای ۴۰ سال دارند ظاهر می شود، ولی امکان ایجاد آن در افراد بسیار جوان تر نیز وجود دارد. توصیه می شود برای جلوگیری از تبدیل این بیماری به کارسینوم سلول سنگفرشی _ که یک نوع سرطان پوست است در درمان کراتوز خورشیدی تعجیل شود.
Actinic Cheilitis (لب کشاورز)
مرتبط با اکتینیک کراتوز، Actinic Cheilitis، یک وضعیت پیش سرطانی است که معمولاً در لب پایینی ظاهر می شود. تکه های فلس دار و یا خشکی مداوم و ترک خوردگی لب ها ممکن است وجود داشته باشد. علائم کمتر متداول، شامل تورم لب، از دست دادن مرز بین لب و پوست، و برجسته شدن خطوط لب ها است. Actinic Cheilitis در صورت درمان نشدن می تواند به کارسینوم سلول سنگفرشی مهاجم مبدل شود.
کارسینوم سلول سنگفرشی
این سرطان پوست ممکن است به شکل یک برجستگی قرمز، که پوسته پوسته می شود، خونریزی می کند، و یا زخمی که بهبود نمی یابد به نظر برسد. اغلب اوقات در بینی، پیشانی، گوش ها، لب پایین، دست ها، و دیگر مناطق بدن که در معرض آفتاب هستند رخ می دهد. کارسینوم سلول سنگفرشی، اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابل درمان است. اما اگر سرطان پوست پیشرفته تر شود، درمان آن به اینکه سرطان در چه مرحله ای است، بستگی دارد.
بیماری بوون
بیماری بوون معروف است به کارسینوم سلول سنگفرشی بیرونی. این نوع سرطان پوست است که در سطح پوست اتفاق می افتد. در مقابل، کارسینوم سلول سنگفرشی مهاجم به سمت داخل رشد کرده و به داخل بدن گسترش می یابد. بیماری بوون شبیه تکه های پوست که پوسته پوسته و مایل به قرمز به نظر رسیده که ممکن است کبره بسته باشد.
کارسینوم سلول بازال
رایج ترین شکل از سرطان پوست، کارسینوم سلول بازال است که به راحتی قابل درمان است و کمتر امکان پراکنده شدن دارد، گرچه می تواند به بافت های اطرافش آسیب برساند. از آنجا که کارسینوم سلول بازال به آهستگی گسترش می یابد اغلب در بزرگ سالان رخ می دهد. این سرطان می تواند اشکال گوناگونی به خود بگیرد ازجمله سفید مرواریدی یا برجستگی مومی شکل یا اغلب به شکل یک رگ خونی روی گوش ها، گردن یا صورت. تومور می تواند به شکل محدوده هایی صاف و گوشتی رنگ یا قهوه ای بر روی کمر، سینه دیده شود و یا به ندرت در قالب زخم هایی مومی شکل و سفید رنگ ظاهر شود.
ملانوم
ملانوم مثل دیگر انواع سرطان پوست، شایع نیست، اما از همه ی آن ها خطرناک تر و کشنده تر است. علائم تشخیص ملانوم، تغییر در ظاهر یک خال و یا یک منطقه ی رنگدانه دار است. در صورتی که یک خال تغییر اندازه ، تغییر شکل یا تغییر رنگ داشت، یا اینکه دارای لبه های نامنظم شد، بیش از یک رنگ پیدا کرد، نامتقارن شد، خارش یا چرک یا خونریزی داشت، حتماً با یک پزشک در میان بگذارید. ملانوم می تواند فقط پوست را درگیر کند، یا گاه ممکن است به دیگر اندام ها و استخوان های بدن نیز برسد. در صورتی که زود تشخیص داده شود، قابل درمان است.
آب مروارید
آب مروارید منطقه ای ابری در عدسی چشم است که مانع عبور نور به شبکیه چشم می شود. آب مروارید بدون درد است، اما ممکن است باعث مشکلات بینایی، از جمله دید تار، حساسیت به نور و دوبینی در یک چشم شود. جلوگیری از آب مروارید با پوشیدن کلاه و عینک آفتابی امکان پذیراست.
اجتناب از نور خورشید
بهترین راه برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، چین و چروک زودرس، سرطان پوست، و دیگر اثرات مخرب نور خورشید، دوری کردن از آن است، به ویژه بین ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، هنگامی که اشعه خورشید قویی ترین حالت خود را دارا است. اگر نمی توانید، کرم های ضد آفتاب با SPF ۳۰ تهیه کنید (لب ها و گوش ها را فراموش نکنید!)، پوشیدن کلاه و عینک آفتابی، و پوشاندن کامل خود را هنگام خروج از منزل فراموش نکنید. اگر متوجه تغییرات پوستی مانند یک خال شدید که البته تغییر یا رشد می کند، و یا زخمی که التیام نمی یابد، فوراً با پزشکتان مطرح کنید.
