هات تپ یا انشعاب گرم (Hot
Tap) و نقاط قوت آن
هات تپ (Hot tap) یا
انشعاب گیری گرم خطوط لوله و مخازن از جمله خدمات فنی و تعمیراتی است که در
پالایشگاه ها، نیروگاه های و مجتمع های پتروشیمی مورد استفاده بسیار بالایی دارد. هات
تپ گیری عبارت است از ایجاد یک انشعاب جدید روی خطوط لوله موجود در حالی که خط زنده و سیال درون آن در جریان می باشد. در
عملیات هات تپ دستگاه و ما به ازای آن نظیر اتصال اسپلیت تی
و ولو به طوری روی هم بسته می شوند که در تمام طول فرایند، مجموعه کاملاً آب بندی
می باشد. در حال حاضر شرکت های معتبر بین المللی در سطح جهانی تولید کنندگان
تجهیزات و ماشین آلات هات تپ و ارائه دهنده خدمات انشعاب گرم هات تپ
هستند؛ واحدهایی نظیر تی دی ویلیامسون، فورمینات، تیم گروپ و شرکت هایی از این
قبیل در صدر مجریان اجرای عملیات هات تپ می باشند. واحدهای مذکور تا چندی
پیش حضوری مستمر در بازار ایران نیز داشتند. از آن جا که این خدمات تا پیش از این
در ایران به صورت عمده یافت نمی شد اغلب واحدهای تولیدی که نیازمند عملیات مذکور
بودند از واحدهای خارجی درخواست اجرای عملیات هات تپ خود را می نمودند، اما به همت
تلاش هایی که شرکت پیشگام صنعت ابزار به انجام رساند، اکنون خود این شرکت
قابلیت انجام همه گونه خدمات مربوط به عملیات هات تپ
را داراست. از این رو طی سالیان گذشته نیاز مجتمع های نفتی و گازی به دریافت خدمات
هات تپ از کشورهای خارجی رفع شده است و اکنون شرکت پیشگام صنعت ابزار
آمادگی انجام عملیات هات تپ روی انواع خطوط لوله حاوی سیالات مختلف در
سایزهای متفاوت را دارد. انجام بیش از 4000 عملات انشعاب گرم هات تپ در نقاط مختلف کشور که همگی با موفقیت و بدون
بروز ایراد انجام شده اند گواهی است بر صلاحیت ما در انجام عملیات های انشعاب
گیری گرم.
هات
تپ خطوط لوله و مخازن اصلی ترین
خدمات شرکت شرکت پیشگام صنعت ابزار محسوب می شود. این شرکت فن آوری لازم برای
انجام پروژه های هات تپ از سایز ½ اینچ تا 72 اینچ را داراست. اما از
آن جا که تا کنون سفارش های داخلی از سایز 48 اینچ فراتر نرفته است، بخشی از
قابلیت تکنولوژیک ما در انجام عملیات های هات تپ سایز
بزرگ معوق مانده است که امیدواریم روزی بر حسب نیاز مشتریان توانمندی خود در انجام
عملیات 72 اینچ و حتی در صورت انجام کارهای مطالعاتی دقیق تر، تا 120 اینچ را
اثبات کنیم.
عملیات هات تپ معمولاً زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که یک مجتمع صنعتی نیازمند انجام
برخی اصلاحات روی خطوط لوله یا مخازن فعال خود می باشد، به طوری که در عملکرد
روزانه مجتمع مذکور خللی وارد نشود. از این طریق بخش زیادی از هزینه و زمان
واحدهای صنعتی حفظ خواهد شد. در صورت عدم بهره گیری از فن آوری هات تپ واحد صنعتی
برای انشعاب گیری می بایست فعالیت های خود را متوقف و خط را از سایل تخلیه کند. به
این ترتیب خروجی فراورده وجود نداشته و واحد مذکور به لحاظ بازخورد مالی دچار وقفه
می شود، ضمن این که نیروی کار و تجهیزات متعددی درگیر کار تخلیه و انشعاب گیری
خواهند شد که در مقایسه با عملیات هات تپ به هیچ وجه مقرون به صرفه نخواهد
بود. علاوه بر این نکات ممکن است تجهیزات و خطوط لوله ای که از جریان خارج شده و
سیال از آن ها تخلیه شده است، نیازمند فرایندهای حساس نگهداری و تعمیرات حین غیر
فعال بودن باشند که این امر خود بر بار مالی و فنی مجتمع خواهد افزود. ابزارهای
کنترل و تجهیزات اندازه گیری متعددی روی خطوط لوله انتقال سیال نصب شده است که
برخی از آن ها ممکن است در قبال غیر فعال بودن خط حساسیت داشته باشند و حتی دچار
استهلاک شوند. در چنین شرایطی توجیه پذیرترین کار برای انشعاب گیری از خط لوله
انتخاب عملیات هات تپ است. از طریق این روش می توان تمامی فرایندهای
جاری مجتمع را حفظ کرد و خط و مجموعه را فعال نگاه داشت. به این ترتیب در صرف
هزینه ها بسیار صرفه جویی خواهد شد، ضمن این که عملیات نیازمند نیروی انسانی متعدد
نیز نخواهد بود، بلکه اغلب به وسیله دو یا سه اپراتور متبحر و آشنا به الزامات هات تپ به انجام می رسد.
عوامل فوق باعث جلب نظر مشتریان بالقوه عملیات، علی الخصوص
آن دسته از واحدهای نفتی، گازی، پتروشیمی و ... شده است که نیازمند فعالیت مستمر
فرایندهای جاری خود هستند. البته لازم به ذکر است تا پیش از رواج یافتن عملیات هات
تپ در کشور بسیاری از واحدهای مذکور با فرایند
آشنا نبوده و برای انجام انشعاب های خود از روش های سنتی قطع جریان سیال استفاده
می کردند. اما پس از آغاز فعالیت های ما و رواج یافتن عملیات هات تپ
به منظور انشعاب گیری، بسیاری از شرکت های تولید کننده فرآورده های نفتی و گازی،
یا مجتمع های پالایشگاهی با مزایای بهره گیری از این عملیات آشنا شده و امروزه
اغلب نیازهای خود را از طریق انشعاب گیری گرم هات تپ مرتفع می سازند. معمولاً
عملیات هات تپ مورد نیاز آن دسته از واحدهای صنعتی خواهد بود
که دارای خطوط لوله انتقال سیال یا مخازن نگهدارنده سیال در مجتمع های خود می
باشند. بنابراین گرچه مجتمع های نفتی و گازی نظیر پالایشگاه ها و پتروشیمی ها
بیشتر از خدمات هات تپ بهره می گیرند، اما استفاده از این سرویس محدود به آن ها
نمی شود. هر واحدی که به نحوی خطوط انتقال لوله بخشی از فرایندهای اصلی آن را شامل
می شود می تواند از انشعاب گرم بهره گیرد. از این رو بعد از واحدهای
مذکور، می توان مراکز زیر را عمده ترین مشتریان عملیات هات تپ برشمرد:
-
نیروگاه های سیکل حرارتی
-
صنایع سنگین نظیر ذوب فلزات و فولاد
-
شرکت های آب و فاضلاب
-
شرکت های گاز درون شهری
-
بیمارستان ها و مراکز خدماتی
افزون بر این و به طور کلی می توان هر واحد صنعتی را که در
صدد انشعاب گیری از خطوط لوله و مخازن خود می باشد، و استفاده از روش های سنتی
انشعاب گیری جریان امور جاری آن را دچار چالش می کند می تواند بهره گیرنده بالقوه
از عملیات هات تپ باشد. مزیت اصلی هات تپ انجام انشعاب بدون نیاز به قطع
سرویس است و از این رو هر واحد صنعتی که در صدد است بدون تعطیلی مجتمع یا تعطیلی
بخشی از فرایندهای مجتمع از خطوط لوله یا مخازن موجود خود انشعاب گیری کند می
تواند از این عملیات و مزایای آن بهره گیرد. شرکت پیشگام صنعت ابزار ده ها عملیات
هات تپ در واحدهای غیر نفتی و غیر گازی را به انجام رسانده است. انجام عملیات
هات تپ روی خطوط لوله شرکت سیمان آبیک، انجام ده ها عملیات هات تپ روی خطوط لوله
مجتمع فولاد خوزستان، سال های همکاری در زمینه اجرای عملیات های انشعاب گیری
گرم شرکت گاز استان تهران و... نمونه هایی از پروژه هایی است که ما در سال های
اخیر به انجام رسانده ایم و در تمامی موارد کارفرمایان نسبت به مزایای فنی و
اقتصادی ناشی از این عملیات ها ابراز رضایت نموده اند.
موارد کاربرد عملیات هات تپ
در اغلب موارد برای ایجاد انشعاب جدید روی خطوط لوله موجود
از عملیات هات تپ بهره گیری می شود؛ یعنی زمانی که واحد صنعتی در صدد است
خطوط لوله موجود خود را به سایت ها یا به خطوط لوله جدید توسعه دهد و در این راستا
سوخت خود را به مجاری جدید گسترش دهد از عملیات انشعاب گرم هات تپ بهره
گرفته می شود. در این حالت در محل انجام عملیات یک اتصال فلنج دار، معمولاً اسپلیت
تی، نصب می شود و پس از بستن ولو روی آن، عملیات هات تپ در محل انجام می شود. پس
از اتمام عملیات ولو بسته شده و دستگاه هات تپ از
مجموعه خارج می شود، و پس از آن می توان خط لوله فلنج دار جدید را روی انشعاب حاصل
شده نصب کرد تا مجموعه جدید مورد بهره برداری قرار گیرد. این فرایند در مجتمع های
پالایشگاهی امری رایج محسوب می شود و به کرات اتفاق می افتد که به منظور توسعه
خطوط انشعاب جدید مود نیاز می باشد. خصوصاً در خطوط انتقال بین شهری این امر بسیار
کاربرد دارد. همچنین در مورد شرکت های توزیع سوخت و سیال درون شهری نیز این امر به
وضوح مصداق پیدا می کند. اخذ و نصب انشعابات جدید به منظور آبرسانی یا گاز رسانی
به مناطق جدید از جمله مواردی است که شرکت های آب و فاضلاب، و شرکت های گاز درون
شهری در خصوص آن بسیار فعال می باشند. در چنین مواردی استفاده از هات تپ
بهترین روش است چرا که تخلیه خط و خاموش کردن آن برای ساعات و چه بسا روزهای
متمادی آسیب رسان و غیر قابل توجیه خواهد بود.
از دیگر موارد کاربرد عملیات هات تپ نصب تجهیزات
جدید روی خطوط لوله است. در مواقعی نیاز می شود که به منظور کنترل فرایندها و
جریانات روی خط لوله تجهیزات کنترلی و اندازه گیری نصب شود. نصب گیج فشار، ونت،
ابزارهای کنترل دما، اندازی گیری جریان و مواردی از این قبیل مستلزم سوراخ کردن
لوله حاوی سیال می باشند. در این شرایط انجام یک عملیات هات
تپ سایز کوچک بهترین راه حل محسوب می شود. در این شرایط نیز عملیات
سوراخکاری لوله و نصب ابزار در حالی انجام می شود که سیال درون لوله در جریان می
باشد.
انسداد خط لوله از دیگر موارد کاربرد عملیات هات تپ است. در
مواقعی نیاز به این خواهد بود که بخشی از لوله برای انجام تعمیرات یا اصلاحات لازم
به طور موقت بریده شود و پس از انجام عملیات های اصلاحی دوباره در مکان سابق خود
نصب شود. در این شرایط نیز اگر می خواهیم روند بدون قطع جریان پیش رود ابتدا به
ساکن از طیق عملیات هات تپ انشعاب گیری انجام می شود تا مجراهای انجام
عملیات استاپل و نصب خط بای پس فراهم شود و سپس با انسداد خط، اهداف مورد نظر محقق
خواهد شد.
شرکت پیشگام صنعت ابزار را می توان به ضرس قاطع پیشروترین
واحد در زمینه معرفی و انجام عملیات های هات تپ در سطح کشور برشمرد. این شرکت در
تمامی موارد کاربردی فوق و در شرایط و محیط های متنوع آزمون خود در زمینه انجام
عملیات موفقیت آمیز هات تپ را پس داده است و امروز آمادگی دارد عملیات های
انشعاب گیری گرم را تا سایز 72 اینچ به راحتی به انجام برساند. تجربه ما علی
الخصوص دشواری هایی که در برخی پروژه های منحصر به فرد با آن ها رودر رو شده ایم،
قدرت ابتکار عمل و قابلیت ابداع روش های نوین را نزد ما آن چنان ارتقا داده است که
در حال حاضر توان رفع مشکلات خاص و ویژه در فرایندهای انشعاب گیری را دارا هستیم.
ما در طول سالیان طولانی فعالیت خود و ضمن مواجهه با مشکلات و دشواری های جدید، به
صورت مستمر فرایندهای خود را ارتقا داده و به مرحله ای رسیده ایم که اکنون می
توانیم با قاطعیت اعلام کنیم که در برخی موارد حتی از مجریان معتبر جهانی عملیات انشعاب
گرم هات تپ نیز پیشی گرفته ایم. فن آوری و تجربه ما
به هیچ عنوان چیزی کمتر از آن چه واحدهای بین المللی مذکور بدان دست یافته اند
ندارد و از این حیث در شرایط عادی نیز قدرت رقابت برابر و در مواردی بالاتر از آن
ها را نیز دارا هستیم. مزاد بر این نکته، آن که برای کارفرمایان محترم داخلی و
مجتمع های نقتی و گازی منطقه هم سرعت عمل ما در انجام کار بیشتر خواهد بود و هم
قیمت تمام شده خدمات ما در مقایسه با نمونه های خارجی به طرز مشهودی پایین تر است.
موفقیت های عدیده ما در انجام بیش از 4000 عملیات موفق هات تپ نیز پشتوانه ای بر صحت ادعای ما می باشد.
