پایان‌نامه‌ها در دانشگاه‌ها خاک می‌خورند/ بهتر است مانند روسیه و فرانسه منابع علمی را ترجمه کنیم

 پایان‌نامه‌ها در دانشگاه‌ها خاک می‌خورند/ بهتر است مانند روسیه و فرانسه منابع علمی را ترجمه کنیم


سید مجید‌محسنی ارمکی، با اشاره به این‌که آنچه در تالیف مطلوب اثرگذار است،‌ سابقه تدریس است، تالیف کتاب را به بعد از کسب تجربه در تدریس دانشگاهی موکول کرد. وی معتقد است با توجه به این‌که دانشجویان به مطالعه منابع به زبان اصلی عادت ندارند، بهتر است مانند دانشگاه‌های روسیه و فرانسه منابع ترجمه شوند.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- دکتر سید مجید‌محسنی ارمکی، با ارایه طرح «نانو اسیلاتور میکرو موج اسپینترونیکی با مواد نا‌همسانگرد» در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی موفق به کسب رتبه دوم،‌ پژوهش‌های بنیادی شد. وی که برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا موفق به کسب بورس شده بود بعد از پنج سال تحصیل به کشور بازگشت و در کسوت مدرس، شروع به تربیت دانشجو در دانشگاه شهید بهشتی کرد. ارمکی معتقد است که‌ تجربه در تدریس زمینه‌ساز تالیف مطلوب است. وی که  40 مقاله علمی به زبان‌های فارسی و‌ انگلیسی تالیف کرده، تجربه در تدریس را شرط تالیف کتاب می‌داند. وی در قالب  گپ و گفتی صمیمی، دقایقی مهمان ایبنا بود.



برگزیده جشنواره خوارزمی کیست؟
متولد سال 1360 تهران هستم. رشته فیزیک را در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تحصیل کردم. پنج سال به‌عنوان هیات علمی با درجه مربی در پژوهشکده لیزر فعالیت داشتم و سپس با دریافت بورس تحصیلی به سوئد رفتم و بعد از دریافت مدرک دکترا به ایران بازگشتم. در حال حاضر نیز در دانشکده فیزیک دانشگاه شهید بهشتی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول تدریس هستم.

بیش از 40 مقاله به زبان‌های انگلیسی و فارسی در مجله‌های ساینس و نیچر منتشر یا در کنفرانس‌های
برای انجام یک تحقیق، نیازمند دسترسی به یک سری منابع بنیادین در حوزه دانش هستیم و البته اصلی‌ترین منبع هم کتاب است
داخلی یا خارجی ارایه داده‌ام که شامل مقاله طرح خوارزمی هم می‌شود. درباره این طرح، 20 مقاله نوشتم.

جرقه اصلی این طرح چطور به ذهن شما رسید؟
مطالعه این طرح از سال 2008 همزمان با ادامه تحصیلم در مقطع دکترا در کشور سوئد شروع شد و سال 2010 به پایان رسید. هدف اصلی این مطالعه گروهی، بهره‌گیری از دانش نانو برای طراحی وسیله‌ای بود که توانایی تبدیل جریان DC به جریان RS را داشته باشد.

این قطعه پیش از این از سوی گروه‌های دیگر ساخته شده بود که برای عملیاتی شدن نیازمند میدان مغناطیسی زیادی بود، بنابراین ما به دنبال جایگزینی برای این میدان مغناطیسی بودیم و ‌در نهایت با استفاده از مواد ناهمسانگرد به نتیجه رسیدیم.

در راه موفقیت این طرح از کدام منابع مکتوب استفاده کردید؟
برای انجام یک تحقیق، نیازمند دسترسی به یک سری منابع بنیادین در حوزه دانش هستیم و البته اصلی‌ترین منبع هم کتاب است. برای این موضوع علاوه‌ بر دو سال مطالعه برای ارایه تز کارشناسی ارشد، 10 سال گذشته هم به مطالعه آثار حوزه مغناطیس یعنی کتاب‌های دهه 60 تا 2014 میلادی گذشت. در مجموع نزدیک به 30 عنوان کتاب بنیادی و مقدماتی را مطالعه کرده‌ام. آثاری به زبان اصلی که دو سال پیش یکی از آن‌ها از سوی دانشکده مواد دانشگاه تهران به زبان فارسی ترجمه و اکنون آماده انتشار است. «فیزیک آو مگنتیو»، «مغناطیس کالتی» و «مگنتیس ترانسفورد» و مجموعه برترین آثار حوزه مغناطیس در برنامه مطالعاتی‌ام قرار داشت که متاسفانه گروه‌های ایرانی کمی در این حوزه فعالیت دارند.


برجسته‌ترین
تجربه تدریس از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک مولف کتاب‌های تخصصی دانشگاهی است. این تجربه موجب می‌شود مدرس با تفکر روی پرسش‌های دانشجو، کتابی تالیف کند که پاسخ‌های روشنی را ارایه دهد
آثار خارجی در این حوزه در چه سال‌هایی منتشر شده‌اند؟
بیشتر این آثار مربوط به سال‌های 2000 به تا 2014 است که دیدگاه‌های جدید را منعکس می‌کنند.

ارزیابی شما نسبت به شروع ترجمه این آثار در کشور چیست؟
ترجمه این دسته از آثار خیلی دیر در کشور ما آغاز شده است. اگر به دنبال ارتقا فرهنگ مطالعه در حوزه مغناطیس و به دنبال تربیت محقق در این حوزه هستیم و با توجه به اینکه دانشجویان به مطالعه منابع به زبان اصلی عادت ندارند، بهتر است مانند دانشگاه‌های روسیه و فرانسه منابع ترجمه شوند. بنابراین می‌توان به پیشرفت کشورمان در این حوزه طی 10 ساله آینده امید‌وار بود.

در حوزه تالیف چطور؟ آیا توانسته‌ایم آثار قابل رقابتی تولید کنیم؟
متاسفانه نه. در بیشتر حوزه‌‌های تخصصی علوم‌ پایه، کمتر از یک درصد استادان به تالیف کتاب دست می‌زنند. برخی اوقات شاهدیم جزوه کلاسی مدرسان در قالب کتاب منتشر شده‌اند، ‌این مشکلی است که در سه مقطع دانشگاهی وجود دارد. به زبان ساده‌تر در دبیرستان هم این مشکل وجود دارد. یکی از مشکلات کتاب‌های حوزه فیزیک در مقطع دبیرستان، نگاه سنتی در تالیف آن‌ها است و در مقابل به دلیل هزینه‌بر بودن، انجام آزمایش‌های علمی سخت است. نگاه سنتی، یعنی اکتفا به طرح تئوری مباحث که مشارکت پایین دانش‌آموزان را به دنبال خواهد داشت که در نهایت کیفیت کار کاهش می‌یابد.
‌
برنامه‌ای برای تالیف یا ترجمه کتاب دارید؟
تالیف کتاب را به بعد از چند دوره تدریس موکول کرده‌ام. به دنبال جمع‌آوری بازخورد دانشجویان و رفع مشکلات فنی‌ام هستم.

مولف این حوزه باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟
تجربه تدریس از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک مولف کتاب‌های
یکی از مشخصه‌های منفی منابع دانشگاهی که به دل نمی‌نشیند، وجود فرمول‌های زیاد آن‌ها است که ذهن دانشجو را خسته می‌کند. اگر مفاهیم در کنار نمودار‌ها به زبان ساده ارایه و در صورت لزوم از فرومول‌ها بهره گرفته شود و در نهایت خط پژوهش‌های روز دنیا دنبال شود، این کتاب می‌ارزد
تخصصی دانشگاهی است. این تجربه موجب می‌شود مدرس با تفکر روی پرسش‌های دانشجو، کتابی تالیف کند که پاسخ‌های روشنی را ارایه دهد.

تولید علم را در کشور چطور تعریف می‌کنید؟
بسیاری از پایان‌نامه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها،‌ در قفسه‌های کتابخانه‌‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور خاک می‌خورند و اگر محقق یا دانشجویی به دنبال استفاده از نتایج این تحقیقات باشد، فقط در محدوده فضای کتابخانه می‌تواند از پایان‌نامه‌‌ها استفاده کند و حتی اجازه خارج کردن آن‌ها را نیز ندارد؛ روش بیشتر دانشگاه‌ها به همین صورت است. به‌نظر می‌رسد اگر خلاصه‌ای از نتایج تحقیقات دانشگاهی به‌صورت کتاب منتشر شود، این شکل ارایه یک تحقیق خیلی باارزش است. انتشار این نتایج، از موازی‌کاری محققان دانشگاه‌های مختلف پیشگیری می‌کند و نتایج پژوهش را کاربردی خواهد کرد که البته اگر انتشار این نتایج الکترونیکی باشد بهتر است.

آیا نتایج طرح تحقیقاتی برگزیده شما در قالب کتاب منتشر خواهد شد؟
مقاله این طرح پیش از ارایه آن به جشنواره خوارزمی، به فصلنامه علمی و پژوهشی صنایع الکترونیک ارایه شد که در حال داوری است.

برای تالیف نخستین کتاب خود،‌ چه مولفه‌هایی را در نظر دارید؟
یکی از مشخصه‌های منفی منابع دانشگاهی که به دل نمی‌نشیند، وجود فرمول‌های زیاد آن‌ها است که ذهن دانشجو را خسته می‌کند. اگر مفاهیم در کنار نمودار‌ها به زبان ساده ارایه و در صورت لزوم از فرومول‌ها بهره گرفته شود و در نهایت خط پژوهش‌های روز دنیا دنبال شود، این کتاب می‌ارزد. در دنیای امروز برخی منابع مقطع دکترا با حضور چند محقق برجسته بین‌المللی نوشته می‌شود که چندان برای دانشجوی کارشناسی قابل استفاده نیست اما در زمینه‌‌های تخصصی که دنیا به آن می‌پردازد دانشجوی کارشناسی را باید با معرفی منابع حوزه مبانی به موضوع علاقه‌مند کرد.-