اخبار دانشگاهی کشور / گزارش روز 07 آبان 1391 - 28 October 2012
روش جديد پژوهشگران دانشگاهی برای تشخيص سريع بيماری مهم گندم
نخستين دانشجوي دکتري رشته «بيماريشناسي گياهي» دانشگاه تبريز با گرايش «قارچشناسي»، موفق به ارائه روشي براي تشخيص سريع بيماري مهم گندم شد.
پرتال دانشگاهی کشور به نقل از خبرگزاری ايسنا، دکتر مهدي داوري اين دستاورد را در رساله دکتري خود تحت عنوان " تنوع زيستي و فيلوژني گونههاي فوزاريوم مرتبط با سنبله گندم و خويشاوندان وحشي آن در استان اردبيل با توالييابي چند ژني" ارائه کرده است.
وي در اينباره با بيان اينکه بيماري سوختگي فوزاريومي سنبله (Fusarium Head Blight) يکي از بيماريهاي بسيار مهم گندم در دنيا و از جمله شمال و شمال غرب ايران است، يادآور شد: در سالهاي اخير خسارت هاي فراواني از طريق کاهش عملکرد و آلودگي دانه هاي گندم به زهرآبههاي قارچي (ميکوتوکسينها) در برخي مناطق از جمله منطقه گندمخيز مغان در استان اردبيل وارد ميکند.
اين دانشآموخته دانشگاه تبريز در ادامه تصريح کرد: علاوه بر خسارت مستقيم بيماري به کشاورزان، آلودگي مواد غذايي به زهرآبههاي قارچي خطرات زيادي براي سلامتي انسان و دام به همراه دارد و به عنوان يکي از عوامل موثر در شيوع سرطانهاي گوارشي از جمله سرطان مري شناخته شده است و کسب دانش لازم در خصوص ويژگي هاي مولکولي بيمارگر و نوع زهرآبههاي قارچي توليد شده و چرخه زندگي قارچ عامل بيماري به اتخاذ راهبردهاي مديريتي اين نوع بيماريها از جمله توليد ارقام مقاوم کمک ميکند.
وي افزود: در اين رساله، تنوع زيستي گونههاي فوزاريوم مرتبط با سنبله گندم و گندميان وحشي در استان اردبيل با استفاده از ويژگيهاي ريخت شناختي و توالييابي چندژني بررسي شد و گونههاي فيلوژنتيک و تيپهاي شيميايي کمپلکس گونهاي F. graminearum با استفاده از روش MLGT با فناوري لومينکس تعيين شد.
به گفته وي همچنين در اين تحقيق، بهمنظور شناسايي گونهها و کمپلکسهاي گونهاي فوزاريوم مرتبط با غلات روش سريعي تحت عنوان RCA يا تکثير دايره غلتان به طور موفقيت آميز بررسي و براي نخستين بار در دنيا استفاده از اين روش سريع و ارزان در تشخيص گونههاي يک قارچ بيمارگر گياهي معرفي شد. بدين ترتيب اين رساله يکي از پژوهشهاي کاربردي در زمينه کشاورزي محسوب مي شود.
داوري در ادامه با بيان اينکه بخشي از تحقيقات خود را طي فرصت تحقيقاتي هشت ماهه در مرکز بينالمللي قارچشناسي آکادمي علوم (CBS) و دانشگاه واخنينگن (PRI) هلند انجام داده است، يادآور شد: از اين رساله تاکنون يک مقاله در مجله معتبر "Journal of microbiological methods" به چاپ رسيده و سه مقاله به مجلات ISI منشر و پنج مقاله نيز در کنگرههاي معتبر ملي و بينالمللي ارايه شده است.
مهدي داوري در تيرماه 1391 با دفاع از رساله خود تحت عنوان " تنوع زيستي و فيلوژني گونههاي فوزاريوم مرتبط با سنبله گندم و خويشاوندان وحشي آن در استان اردبيل با توالييابي چند ژني" با راهنمايي دکتر اسدالله باباي اهري و دکتر مهدي ارزنلو به ترتيب استاد و استاديار گروه گياهپزشکي دانشکده کشاورزي و مشاوره دکتر رسول زارع، رئيس موسسه تحقيقات گياهپزشکي کشور موفق به اخذ مدرک دکتري شده است.