---

فقط 11 دانشگاه به کنکوری‌ها خوابگاه می‌دهند

مکان زندگی یک دانشجو در شرایطی که به دور از خانواده خود قرار دارد از اهمیت زیادی برخوردار است تا حدی که بخش عمده‌ای از هزینه‌های آموزش عالی به خوابگاه‌ها، پربار کردن اوقات دانشجویان و سایر اموری از این دست اختصاص می‌یابد. مهر: 984 هزار داوطلب کنکور تا 18 مرداد فرصت دارند که رشته مورد علاقه خود را در دانشگاهی که می‌تواند آنها را به هدف زندگی شان نزدیکتر کند انتخاب کنند اما در این راه دانشگاه‌ها وضعیت خوابگاه‌های خود را به داوطلبان اعلام کرده‌اند. مکان زندگی یک دانشجو در شرایطی که به دور از خانواده خود قرار دارد از اهمیت زیادی برخوردار است تا حدی که بخش عمده‌ای از هزینه‌های آموزش عالی به خوابگاه‌ها، پربار کردن اوقات دانشجویان و سایر اموری از این دست اختصاص می‌یابد. از سوی دیگر اعمال سیاستهایی از جمله بومی گزینی در کنکور سراسری که می‌تواند تا حدی شرایط را برای تحصیلات دانشگاهی در شهرهای مختلف فراهم کند موضوع خوابگاه در حال تغییر وضعیت است. با این حال یک مرکز آموزشی برای جذب دانشجو باید امکاناتی که دارد را در برابر سایر رقیبان به نمایش بگذارد اما شرایط کنکور سراسری، کمبود ظرفیت دانشگاه‌های دولتی و سیاست‌های بعضاً متناقض فضایی را ایجاد کرده است که دانشگاه‌های کشور در نداشته‌های خود با هم به رقابت بپردازند. از میان دانشگاه‌هایی که شرایط و ضوابط خود را به اطلاع داوطلبان کنکور رسانده‌اند 146 دانشگاه، مجتمع آموزش عالی و دانشکده مورد بررسی اجمالی قرار گرفتند که از این میان به غیر از چند دانشگاه و موسسه وابسته به نهادهای مختلف سایر دانشگاه‌ها همگی بر نبود خوابگاه برای دوره‌های شبانه تاکید کرده‌اند. البته دوره‌های روزانه نیز از نبود امکانات بی نصیب نمانده و بیشتر دانشگاه‌ها تاکید کرده‌اند که برای تامین خوابگاه جهت دانشجویان ورودی مهر 89 تعهدی ندارند. از میان دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی عالی که مورد بررسی قرار گرفتند 132 مورد دانشگاه و دانشکده و 14 مورد مجتمع آموزش عالی و یا موسسه آموزشی وابسته بودند که از این میان 14 موسسه آموزشی تاکید کرده‌اند که خوابگاه ندارند. از میان این مراکز 11 دانشکده مستقل و آموزشکده هستند که 8 دانشکده بر جمله «این دانشکده فاقد هرگونه امکانات خوابگاهی می‌باشد» تاکید کرده‌اند و تنها 3 دانشکده و آموزشکده اعلام خوابگاه کرده‌اند. دانشگاه‌های استان تهران که در مجموع 18 دانشگاه بزرگ را تشکیل می‌دهند، در اعلام نبود و یا کمبود امکانات خوابگاهی پیشتاز هستند و به جز تعداد معدودی از دانشگاه‌ها که آنها نیز البته شرایط خود را به طور دقیق بیان نکرده‌اند، سایر دانشگاه‌های استان تهران به طور صریح اعلام کرده‌اند که خوابگاهی برای دانشجویان مهر 89 درنظر گرفته نشده است. به طور نمونه دانشگاه تهران عبارت «دانشگاه تهران به علت محدودیت خوابگاه، تعهدی برای اسکان دانشجویان ندارد» را استفاده کرده است و دانشگاه شهیدبهشتی نیز صراحتاً اعلام کرده است که «دانشگاه شهید بهشتی فاقد خوابگاه برای کلیه دانشجویان در مقطع کارشناسی است.» نکته جالب توجه ترویج خوابگاه‌های خودگردان، خصوصی و یا سایر روش‌های زندگی در شهرها است و در این میان دانشگاه‌های غیر تهرانی بارها از این موضوع برای تشویق دانشجویان استفاده کرده‌اند. یکی از دانشگاه‌های کشور با تاکید بر اینکه این مرکز فاقد هرگونه امکانات خوابگاهی است اظهار داشته است: «در صورت وجود ظرفیت تعداد محدودی از دانشجویان می‌توانند از امکانات خوابگاه‌های خودگردان و استیجاری با پرداخت اجاره بهای مصوب بهره‌مند گردند.» شرایط جالب توجه تعیین درصد برای پذیرش در خوابگاه نکته دیگری است که برخی از دانشگاه‌های مستقر در مراکز استان که طبعاً از امکانات بهتری هم بهره مند هستند به آن پرداخته‌اند. برخی از این دانشگاه‌ها اعلام کرده‌اند: «حداکثر به 40 درصد از پذیرفته شدگان دوره روزانه سال 1389 بر اساس اولویت رتبه علمی و سایر امتیازات مکتسبه خوابگاه تعلق می‌گیرد.» اما در این میان اعتماد به نفس کاذب برخی دانشگاه‌ها در تبلیغ این نداشته‌ها جالب توجه است. یکی از دانشگاه‌های مرکزی ایران ارائه خوابگاه‌های دولتی را تنها برای داوطلبان دارای رتبه زیر هزار امکان پذیر دانسته است. زمانی که هنوز معلوم نیست که چه رتبه‌هایی این دانشگاه را برای تحصیل خود انتخاب می‌کنند این شرط بیشتر به مثال «سنگ اندازی» در برابر اعطای خوابگاه می‌ماند. از میان 119 دانشگاهی که عباراتی را به عنوان شرایط خود در زمینه اعطای امکانات اعلام کرده بودند 71 دانشگاه به طور قطعی اعلام کرده‌اند که تعهدی برای اسکان دانشجویان ندارند. از این تعداد 37 مرکز آموزشی شرایط متعددی را برای اعطای خوابگاه اعلام کرده بودند و تنها 11 دانشگاه و مرکز آموزشی اعلام کرده بودند که خوابگاه داشته و شرایط اسکان را برای افراد غیربومی فراهم کرده‌اند. اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اشعار می‌دارد «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.» با این حال به نظر می‌رسد دانشگاه‌های بزرگ کشور نبود امکانات و بودجه را توجیهی برای عمل نکردن به این اصل قانونی می‌دانند.