فرآیند معرفی داوطلبان آزمون دکتری به دانشگاه‌ها

فرآیند معرفی داوطلبان آزمون دکتری به دانشگاه‌ها


معاون آموزشی وزیر علوم ،جزئیات فرآیند پذیرش دانشجو در آزمون دکتری نیمه متمرکز را تشریح کرد.

پرتال دانشگاهی به نقل از خبرگزاری فارس:حسین نادری‌منش معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به اعتراض برخی داوطلبان آزمون دکتری که علیرغم مجاز شدن به انتخاب رشته، برای انجام مصاحبه به دانشگاه ها معرفی نشده‌اند جزئیات فرآیند پذیرش دانشجو در آزمون دکتری نیمه متمرکز را تشریح کرد.

وی با بیان اینکه افرادی که پس از اعلام نتایج اولیه و انجام انتخاب رشته آزمون دکتری، برای مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفی شده‌اند دارای بالاترین رتبه‌ها در رشته‌های امتحانی خود هستند، گفت: هیچ فردی نیست که ادعا کند دعوت به مصاحبه نشده است درحالی‌که رتبه‌های بعد از او برای مصاحبه معرفی شده‌اند.

نادری‌منش تاکید کرد: مطابق آیین‌نامه این آزمون، حداقل ۳ برابر ظرفیت پذیرش در هر کد رشته محل از میان دارندگان بالاترین رتبه‌ها به دانشگاه‌ها معرفی شده‌اند.

معاون آموزشی وزیر علوم خاطرنشان کرد: مطابق آیین‌نامه دکتری، افراد در مرحله مصاحبه باید تا چند برابر ظرفیت به دانشگاه‌ها معرفی شوند که عمدتا این میزان، ۳ برابر بوده است و از سوی دیگر، هر داوطلب نیز امکان انتخاب ۵۰ کدرشته محل را داشته است که امسال هر فرد درصورت داشتن نمره لازم، به جای ۳ دانشگاه به ۴ دانشگاه معرفی شده است.

نادری‌منش با اشاره به مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر اختصاص ۳۰ درصد سهمیه آزمون دکتری به مربیان دانشگاه‌ها و ۲۰ درصد به ایثارگران گفت: وزارت علوم و سازمان سنجش ملزم به اجرای مقررات هستند و داوطلبان باید توجه داشته باشند که امسال در هر رشته، علاوه بر ۳ برابر ظرفیت از میان داوطلبان آزاد، ۲ برابر نیز دارندگان سهمیه مربیان و ایثارگران به دانشگاه‌ها معرفی شده‌اند؛ بنابراین در هر رشته محل، معرفی ۵برابر ظرفیت تعیین شده به دانشگاه‌ها صورت گرفته است.

وی درعین حال یادآور شد: دارندگان سهمیه مربیان و ایثارگران نیز درصورتی می‌توانند به دانشگاه معرفی شوند که حداقل ۸۰ درصد نمره دارنده آخرین رتبه قبولی در رشته امتحانی خود را کسب کرده باشند و این افراد صرفا بخاطر برخورداری از سهمیه مربی یا ایثارگر به دانشگاه معرفی نمی‌شوند.

نادری‌منش با بیان اینکه امسال سعی شده است ضعف‌های آزمون دکتری سال قبل برطرف شود، افزود: سال گذشته، داوطلبان دارای بالاترین رتبه‌ها به میزان ۷ تا ۹ برابر ظرفیت به دانشگاه‌ها معرفی شدند که این خود مشکلاتی به دنبال داشت از جمله اینکه دانشگاه‌ها از تعداد زیاد داوطلبان گلایه داشتند و انجام آن را دشوار و زمان بر می‌دانستند و از طرف دیگر داوطلبان نیز گلایه‌مند بودند که به دلیل داوطلب زیاد، امکان مصاحبه عمقی و طولانی از آنها وجود نداشته و مصاحبه با عجله انجام گرفته است.

وی افزود: از همین رو امسال تصمیم بر آن شد که داوطلبان تا ۳ برابر ظرفیت پذیرش به دانشگاه‌ها معرفی شوند که این با توجه به شرایط خاص در برخی رشته‌ها و در تعدادی از دانشگاه‌ها تا ۴ یا ۵ برابر ظرفیت داوطلب معرفی شده است که ازجمله می‌توان به معرفی ۵ برابری داوطلبان در مجموعه علوم جغرافیایی دانشگاه تهران، معرفی ۴ برابری داوطلبین در رشته علوم اقتصادی دانشگاه تبریز، معرفی ۵ برابری داوطلبان در رشته ریاضی دانشگاه مازندران و مهندسی عمران دانشگاه سمنان و غیره اشاره کرد. ضمنا در هیچ رشته‌ای کمتر از ۳ برابر ظرفیت پذیرش معرفی نشده است.

معاون آموزشی وزیرعلوم گفت: در آزمون دکتری امسال تعداد ۳۴ هزار نفر از داوطلبان برای انتخاب رشته، مجاز شناخته شدند که بعد از انجام انتخاب رشته و تعیین اولویت از سوی آنها و همچنین ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها در نهایت ۱۶ هزار نفر برای انجام مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفی شدند.

وی توضیح داد: باید دقت داشت که معرفی به دانشگاه براساس نمره داوطلبان و اولویت‌های انتخابی آنها صورت گرفته است و به ترتیب، دارندگان رتبه‌های برتر به دانشگاه‌ها معرفی شده‌اند و در اینجا با یک مجموعه روبه رو هستیم به نحوی که هر فرد حداکثر به ۴ دانشگاه معرفی می‌شود و از سوی دیگر معرفی داوطلبان تا ۳ برابر ظرفیت پذیرش به دانشگاه‌ها خواهد بود و در این میان، همپوشانی‌های بسیاری به وجود می‌آید به این معنا که در قبال این ۱۶ هزار نفر، باید حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار مصاحبه در دانشگاه‌های مختلف انجام شود.

نادری منش یادآور شد: چنانچه سهمیه مربیان و ایثارگران را نیز از آزمون دکتری کنار بگذاریم از مجموع ۱۶ هزار نفری که برای مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفی شده‌اند نیز در نهایت ۷ هزار نفر از داوطلبان آزاد می‌توانند صندلی‌های دکتری را پر کنند و پذیرفته شوند.

وی درمورد دلایل اعلام ۳۴ هزار داوطلب به عنوان مجازین به انتخاب رشته آزمون دکتری از سوی وزارت علوم و سازمان سنجش، اظهار داشت: این احتمال همواره و در همه آزمون‌ها وجود دارد که دارندگان رتبه‌های بالاتر تمایلی به انتخاب رشته در دانشگاه‌های دورافتاده یا رشته‌های دارای شهریه نداشته باشند و به این ترتیب برای خالی نماندن ظرفیت‌ها در دانشگاه‌های مختلف، همیشه افراد بیشتری به عنوان مجاز به انتخاب رشته معرفی می‌شوند تا درصورت عدم استقبال رتبه‌های بالاتر از برخی کدرشته محل‌ها، به اندازه کافی افرادی برای معرفی وجود داشته باشند.

وی این احتمال را داد که با تمام پیش‌بینی‌های صورت گرفته، باز ظرفیت تعدادی از کدرشته محل‌های دکتری خالی بماند و تاکید کرد: در شرایطی که کل ظرفیت پذیرش آزمون دکتری ما ۱۰ هزار نفر است نباید توقع داشت که ۳۰ هزار نفر برای مصاحبه معرفی شوند.

وی مجاز شناخته شدن ۳۴ هزار داوطلب آزمون دکتری برای انتخاب رشته را یک نوع شانس و فرصت برای این افراد خواند و گفت: داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته شده اما برای مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفی نشده‌اند این امکان را دارند که در مرحله تکمیل ظرفیت شرکت کرده و انتخاب رشته داشته باشند.

معاون وزیر علوم تصریح کرد: سازمان سنجش امسال نیز همچون سال گذشته، در مرحله تکمیل ظرفیت از افرادی که در مرحله اول برای انتخاب رشته مجاز شناخته شده‌اند برای انتخاب رشته مجدد و قرار گرفتن در فرآیند تکمیل ظرفیت دعوت خواهد کرد.

نادری‌منش افزود: یکی از دلایل اعلام تعداد بیشتر داوطلب به عنوان مجازین به انتخاب رشته در آزمون دکتری این بوده است که در مرحله افزایش و تکمیل ظرفیت، سازمان سنجش مجبور نباشد امتحان دیگری برگزار کند و بتواند گزینش دانشجویان را از میان داوطلبان مجاز به انجام برساند.

معاون آموزشی وزیرعلوم از دانشگاه‌هایی که متقاضی و آماده افزایش ظرفیت دکتری هستند، خواست تا ظرفیت‌شان را به سازمان سنجش اعلام کنند تا در مرحله تکمیل ظرفیت، اعمال شود.

وی تاکید کرد: در آزمون امسال هیچ داوطلبی نیست که ادعا کند دعوت به مصاحبه نشده درحالی‌که دارندگان رتبه‌های بعد از وی برای مصاحبه دعوت شده‌اند و دعوت نشدن این افراد برای مصاحبه یا به دلیل کافی نبودن رتبه آنها با توجه به ظرفیت‌های تعیین شده است و یا اینکه در انتخاب رشته و اولویت‌های خود دقت لازم نداشته‌اند.

نادری‌منش با تایید صحت فرآیندهای گزینش دانشجویان دکتری در سازمان سنجش، خاطرنشان کرد: هرچند بررسی‌های ما نشان می‌دهد که هیچ مشکلی در روند اعلام نمره‌های داوطلبان و دیگر مراحل آزمون دکتری توسط سازمان سنجش وجود نداشته است اما حق اعتراض را برای داوطلبان محفوظ می‌دانیم و داوطلبانی که فکر می‌کنند حقی از آنها تضییع شده است می‌توانند اعتراض خود را به سازمان سنجش اعلام و نتیجه را تا رسیدن به جواب مستدل پیگیری کنند.

وی در مورد مکانیزم و شیوه پذیرش نهایی دانشجویان دکتری از طریق آزمون نیمه‌متمرکز نیز توضیح داد: نمره آزمون داوطلبان که امسال به صورت تخصصی و با طرح سوال در بیش از ۱۵۰۰ رشته محل صورت گرفت درمجموع ۱۰۰ نمره برای داوطلبان دارد که ۸۰ نمره آن مربوط به آزمون و ۲۰ درصد نیز مربوط به سوابق تحصیلی (معدل مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) آنها است و در مرحله مصاحبه نیز ۲۰۰ نمره برای داوطلب درنظرگرفته می‌شود که در نهایت انتخاب افراد از میان داوطلبانی که بیشترین نمره را از مجموع ۳۰۰ نمره به دست آورده باشند صورت می‌گیرد.

نادری‌منش ظرفیت فعلی پذیرش آزمون دکتری سال ۹۱ را ۱۰ هزار و ۲۸۰ نفر اعلام کرد و گفت که این میزان برای جذب دانشجوی دکتری از طریق آزمون دکتری نیمه متمرکز درنظر گرفته شده است و دانشجویان استعدادهای درخشان نیز می‌توانند درصورت داشتن شرایط لازم، بدون آزمون به دوره‌های دکتری راه یابند.

وی افزود: براساس قوانین آموزش عالی، دانشگاه‌ها می‌توانند تا ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش دکتری خود در هر رشته را از میان دانشجویان استعداد درخشان جذب کنند به شرط اینکه حداکثر نیمی از این افراد، دانشجوی همان دانشگاه باشند و نیمی دیگر این سهمیه از دانشجویان دیگر دانشگاه‌ها باشند.

نادری منش یادآور شد: از آنجا که ظرفیت پذیرش آزمون دکتری امسال حدود ۱۰ هزار نفر است بنابراین تا ۲ هزار دانشجو نیز می‌توانند با استفاده از سهمیه استعداد درخشان، بدون آزمون وارد دوره دکتری شوند اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که اغلب دانشجویان استعداد درخشان، جزو افرادی هستند که در آزمون نیز شرکت کرده و در شمار معرفی شدگان برای مصاحبه به دانشگاه‌ها قرار دارند.