اخبار دانشگاهی کشور / بورسیه 29 دی 1391 - 18 January 2013
ارائه بورس تحصیلی به نخبگان محروم
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور پیشنهاد کرد با کمک واقفان و خیرین مجمع خیرین نخبه پرور برای کمک به شناسایی استعدادهای برتر در کشور تأسیس شود.
پرتال دانشگاهی به نقل از گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، نسرین سلطانخواه معاون علمی و فناوری رئیس جمهور گفت:حضور چشمگیر زنان خیر و واقف در عرصه حمایت از نخبگان، نشاندهنده این است که خواهران هوشمند و با بصیرتی به این جایگاه مهم دست پیدا کردهاند.
رئیس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه دین مبین اسلام فرهنگ خیر کردن و وقف را برای ما به ودیعه گذاشته است، ادامه داد: نخستین بانویی که در اسلام به این مهم اقدام کرد، حضرت خدیجه(س) بود که همه ثروت خود را در عرصه نجات بشر و نهضت توحیدی صرف کرد، زنان کشور ما نیز با اقتدا به این بانوی بزرگوار وارد عرصه وقف در حوزههای مختلف دینی، فرهنگی، آموزشی و درمانی وارد شدند.
* فرهنگ وقف در ایران از دیرباز رایج بوده است
سلطانخواه با اشاره به اینکه در کشور ما فرهنگ وقف در طول حیات اسلام از دیرباز رایج بوده و با فراز و فرودهایی مواجه شده است، تصریح کرد: در طی این دوران مکانهایی برای فعالیتهای آموزشی و قرآنی به نام دارالحفاظ تأسیس میشد، همچنین مردم فضاهایی را برای نگهداری بیماران صعب العلاج با نام جزامخانه و مکانهای بسیاری برای تعلیم و تربیب به نام مکتبخانه وقف میکردند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور افزود: بیشتر مساجد و حسینیههای کشور ما همیشه وقفی بوده و توسط مردم ساخته شده است.
وی اظهار داشت: امروز وقتی شهرکی ساخته میشود مردم منتظر اداره آب و برق هستند تا برایشان این اسباب زندگی را فراهم کند، ولی همین مردم برای ساخت مسجد معطل نشده و خودشان دست به کار میشوند.
* شکوفایی علم و دانش در حوزه تمدن اسلامی و اوجگیری نهضت وقف
سلطانخواه با بیان اینکه اوج نهضت وقف در قرون چهارم تا هفتم هجری قمری دیده میشود، خاطرنشان کرد: این دوران در ایران، مصادف با اوج شکوفایی تمدن اسلامی در عرصه علم و دانش است، به عبارت دیگر زمانی که اروپا در قرون وسطی به سر میبرد، ما شاهد اوج شکوفایی تمدن اسلامی در کشور بودهایم. دلیل عمده اوجگیری نهضت وقف هم به واسطه شکوفایی علم و دانش در حوزه تمدن اسلامی است.
وی یادآور شد: دوران وقف در امور آموزشی، علمی و تربیتی بسیار گستردهتر بود. واقفان ما بر اساس نیازها و اولویتهای آن زمان جامعه، همه سرمایههای مالی و جانی خود را برای برآورده کردن آن نیازها هزینه کردند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با ذکر مثالهایی از مهمترین موقوفات در حوزه علمی، ادامه داد: در دوره سلجوقی، خواجه نظامالملک مدارسی به نام نظامیه ایجاد کرد که با دانشگاههای امروز برابری میکند، همه موارد این چنین به صورت موقوفات بوده و اداره آنها از عواید نظامیه ها اداره میشدند.
وی با تأکید بر اینکه نهضت وقف حتی در زمان حمله مغولها نیز متوقف نشد و ایرانیهای آنها را به سمت این نهضت هدایت کردند، گفت: برای مثال در دوره مغولها، رشیدالدین فضلالله وزیر آن دوره، شهرک دانشگاهی با عنوان ربع رشیدی در کشور به همراه وقفنامهای ایجاد کرد.
سلطانخواه با بیان اینکه در دورههای قاجار و به ویژه پهلوی شاهد افولی در نهضت وقف بودیم، خاطرنشان کرد: در اواخر دوره قاجار سازمانی برای امور اوقاف تأسیس شد که در زمان پهلوی با اصلاحات ارضی بسیاری از موقوفات را خلاف شریعت تقسیم کرده و مردم اعتماد خود را از بخشهای دولتی از دست دادند، بنابراین ترجیح دادند تا به صورت مردمی و خصوصی امور اوقاف خود را ادامه دهند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه بعد از نهضت بزرگ انقلاب اسلامی جایگاه وقف در همه حوزهها مورد توجه جدی قرار گرفت، تصریح کرد: مردم شریف ما که در همه عرصهها مجاهدت کردند، عرصه وقف را نیز خالی نگذاشتند، در نهضت مدرسهسازی اگر مردم دست دولت را نمیگرفتند، دولت در برطرف کردن آن به مشکل برمیخورد، در سالهای دهه 60 فراهم کردن صندلی خالی برای دانش آموزان یک معضل بود ولی وقتی مردم با نهضت مدرسهسازی به میدان آمدند، این مشکل به راحتی حل شد.
* بعد فرهنگی وقف بسیار عظیمتر از بعد مادی آن است
سلطانخواه تأکید کرد: کمک مردم در ساخت مراکز دانشگاهی، کتابخانهها، خوابگاهها و در حوزه امور آموزشی بسیار اثرگذار و مهم بوده است.
وی خاطرنشان کرد: مسئله وقف صرفنظر از اینکه کمکی به رفع نیازهای مردم و کشور است، از نظر بعد فرهنگی این امر و اثر تربیتی که دارد بسیار عظیمتر از بخش مادی است؛ مدرسه یا به وسیله دولت یا خیرین ساخته میشود، ولی آنچه خیر میسازد روحی اثرگذارتر در آن دمیده میشود؛ کسی که لوح سردر مدرسه وقف شده را میخواند، این امر برایش اثر تربیتی و روانی مثبتی دارد، آجری که به نیت خیر گذاشته میشود، برکت خداوند را دارد و به چشم مردم میآید، اثر خیر در این جنبههای تربیتی و فرهنگسازیاش بسیار مؤثرتر از جنبههای مادی است و همواره جامعه به این اثر نیازمند و محتاج هستیم.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در سالهای اخیر بر نهضت نرم افزاری و جهاد علمی همواره تأکید داشتهاند، ادامه داد: ایشان در همه دیدارهایشان با اقشار مختلف مردم بر مجاهدت بر دستیابی به دانش و فناوری تأکید دارند و تلاش در این حوزه را یک ضرورت عنوان میکنند.
* نبرد دشمن با ما، در حوزههای علمی است
سلطانخواه افزود: مقام معظم رهبری بر سرمایهگذاری در نخبهپروری و علم و فناوری تأکید دارند و ایشان به درستی تشخیص دادهاند که نبرد دشمن با کشور ما، در حوزههای علمی بوده است، امروز در این رویارویی کسی پیروز میشود که بر امواج علم و فناوری سوار باشد. کسی که صاحب دانش باشد، صاحب قدرت است. تعالیم دینی ما میآموزد که دانش و فناوری باید در خدمت صلح و بشریت باشد و از دانش و علم هیچگاه برای انحصارگری و ظلم به دیگران استفاده نکنیم و نخواهیم کرد.
وی با بیان این مطلب که واقفان ما این ضرورت مهم را به خوبی درک کردهاند، خاطرنشان کرد: در ادامه این تلاشها و مجاهدتها در حوزه وقف، به نظر میرسد که اکنون زمانی است که باید علاوه بر امور سختافزاری، در حوزه نرمافزاری هم قدم بگذاریم. به عبارت دیگر اگر تا به حال مدرسه ساختهایم، اکنون باید روی نوجوان و جوانی که قرار است در این مدرسهها تعلیم ببیند، سرمایهگذاری کنیم.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه باید بخشی از وقف و خیرات را بر سرمایهگذاری بر جوانان و نوجوانان سوق دهیم، گفت: این هدف در واقع نقطه تلاقی فعالیتها و ماموریتهای بنیاد ملی نخبگان و این معاونت با فعالیتهایی است که خیرین ما میتوانند، در آن وارد شوند.
سلطانخواه تأکید کرد: توجه به شناسایی و پرورش استعدادهای برتر و فراهم کردن بستر مناسب برای شکوفایی این استعدادها به ما کمک میکند تا انشاالله بتوانیم اهداف نظام را در افق 1404 را توسط این عزیزان محقق کنیم.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه بنیاد ملی نخبگان در سال 83 با دستور مقام معظم رهبری در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و با تصویب اساسنامه در سال 85 در دولت تشکیل شد، یادآور شد:بعد از انقلاب اسلامی خلاء هایی در جامعه وجود داشت که با منویات امام خمینی(ره) ساختارهایی در کشور ایجاد شد، مانند رفع محرومیت و بیسوادی که نهادهایی برای این کار در کشور شکل گرفت. امروز در ادامه همان روند رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز با شناسایی خلاءها در کشور دستور شکلگیری ساختارهایی را در کشور میدهند؛ با این تفاوت که در زمان امام راحل(ره) برای رفع محرومیتها و جهل ساختارهایی ایجاد شد و در زمان مقام معظم رهبری نهادهایی برای پرورش استعدادها و شکوفا شدن استعدادها شکل گرفته است.
* شناسایی استعدادهای برتر به طور فراگیر از مرحله دانش آموزی
رئیس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه شناسایی استعدادهای برتر به طور فراگیر از مرحله دانش آموزی آغاز شده است، تأکید کرد: این طرح با همکاری وزارت آموزش و پرورش در 7 استان کشور آغاز شده است و به تدریج در همه استانها اجرایی خواهد شد.
وی افزود: برای این استعدادیابی گسترده مربیهایی باید آموزش ببینند و مهارتهای لازم را کسب کنند زیرا برای این گونه اقدامات بودجههای دولتی در نظر گرفته شده است.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه این طرح، کشوری و گسترده است و بیشتر استعدادهای ما در مکانهای محروم کشور هستند، خوب است که این دانش آموزان محروم و بی بضاعت بورس تحصیلی بگیرند که برای این بخش از خیرین کمک میخواهیم.
البته دولت باید در آموزش و امکانات هزینه کند، ولی از آنجایی که باید تا حدودی به خانوادههای این دانش آموزان نیز کمک شود، نیاز به یاری خیرین داریم تا آنها نیز بتوانند به تحصیل ادامه دهند، بنابراین ما میتوانیم دانش آموزان محروم و بیبضاعت را بورس تحصیلی کنیم.
سلطانخواه ادامه داد: البته سازمانها و نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی این اقدامات را به خوبی انجام می دهند که بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است؛ ولی فردی که میگوید من بورس بنیاد ملی نخبگان یا بورس تحصیلی مجمع خیرین نخبهپروری هستم، به این معنی است که آن جوان توانمندی و بضاعتی داشته که مستحق این حمایت شده است ولی وقتی کسی می گوید تحت حمایت بهزیستی و کمیته امداد قرار دارد، پیام و مفهوم آن این است که آن جوان به دلیل ناتوانی و بی بضاعتی مستحق تحت پوشش قرار گرفتن شده است.
* پیشنهاد راه اندازی مجمع خیرین نخبهپروری
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه ما میخواهیم بچههای کشورمان همه سربلند باشند، یادآور شد: بسیاری از امور دیگر در حوزه استعدادیابی و نخبهپروری کمک و عزم و همت واقفان در کشور را طلب میکند، حتی اگر واقفان و خیرین هم به کمک ما نیایند، که این فرض محال است، این کار افتان و خیزان انجام میشود، چه بسا وجود خیرین بزرگوار در این امر حیاتی است.
رئیس بنیاد ملی نخبگان خاطرنشان کرد: از سازمان اوقاف و امور خیریه تقاضا دارم کمک کنند تا بتوانیم مجمع خیرین نخبهپروری را با حضور همه خیرین عزیز کشور راه اندازی کنیم تا در بخش نهضت نرمافزاری، شناسایی استعدادها و رساندن ایران اسلامی به آن جایگاهی دست یابیم که شایسته میراث تاریخی کشورمان است.