آماری از تعداد دانش‌آموزان و دانشجویان معتاد

آماری از تعداد دانش‌آموزان و دانشجویان معتاد


بالاخره یک آمار از تعداد دانش آموزان و دانشجویان معتاد از سوی یک نهاد رسمی کشور منتشر شد؛ آماری که مسئولان وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم در برابر آن سکوت می‌کنند.
به گزارش جهان به نقل از مهر، جدیدترین تحلیل وضعیتی که ستاد مبارزه با مواد مخدر در تدوین سند جامع پیشگیری اولیه از اعتیاد در سال 1390 منتشر کرده است برآوردی از تعداد معتادان کشور، میزان صرف مواد مخدر در دانشجویان و دانش‌آموزان و شیوع مصرف مواد مخدری نظیر تریاک، هروئین، کراک افغانی (هروئین فشرده)، شیشه و نورجیزک در برش‌های زمانی مختلف ارائه کرده است که در این گزارش مورد توجه قرار می‌گیرد.

تحلیل وضعیت عرضه مواد مخدر در جهان بر اساس شاخص‌هایی نظیر کشفیات مواد و دستگیری‌های مرتبط با آن انجام می شود. بررسی روند کشفیات مواد در ایران نشان می‌دهد که در دهه گذشته کشفیات مواد در کشورمان با تغییرات چشمگیری رو به رو بوده است. پس از دوره‌ای از کاهش کشفیات تریاک و هروئین که ناشی از کاهش تولید در افغانستان بوده است، از سال 1382 کشفیات این دو ماده مخدر روند رو به رشد قابل توجهی داشته است.

بر اساس داده‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر که در سال 1388 ارائه شده است، کشفیات حشیش که سال‌ها با رشد شدیدی رو به رو بوده، از سال 1382 به سطحی ثابت رسیده است. تعداد دستگیری‌های مرتبط با جرائم مواد مخدر نیز تا سال 1383 رشد چشمگیری داشته اما پس از آن، بعد از سه سال ثبات نسبی، دستگیری‌ها از سال 1386 روند نزولی داشته است. روند افزایشی قیمت مواد از سال 1380 شتاب بیشتری گرفته تا سال 1381 که از شتاب آن کاسته شده و از سال 1383 ثبات یافته است.

علاوه بر این، طی سال‌های گذشته با پیدایش مواد دیگری مانند هروئین فشرده (کراک افغانی)، اکستازی و نورجیزک 1 رو به رو بودیم که عرضه آنها به طور ناگهانی شروع و افزایش یافته ولی خوشبختانه پس از مدتی کاهش یافته است. در هر صورت، مجموعه شواهد دال بر افزایش عرضه مواد و پیدایش تنوع بیشتری از انواع مواد در کشور است.

سند جامع پیشگیری اولیه از اعتیاد در سال 1390 توسط اداره‌کل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر تدوین شد که بخشی از آن به توصیف وضعیت مصرف مواد و اعتیاد در ایران و همچنین وضعیت رضه مواد مخدر در کشورمان پرداخته است. تحلیل وضعیتی که در این سند مورد اشاره قرار گرفته است مبتنی بر اطلاعات حاصل از پژوهش‌های محققانی از جمله دکتر حسن رفیعی، دکتر هومان نارنجی‌ها، دکتر آفرین رحیمی موقر و همکاران آنها است.

شیوع، بروز و الگوهای مصرف مواد و اعتیاد در ایران
بر اساس مندرجات در سند جامع پیشگیری اولیه از اعتیاد، در حال حاضر تخمین تعداد افراد وابسته به مواد بر اساس نتایج حاصل از آخرین مطالعه یک میلیون و دویست هزار نفر تخمین زده می‌شود. (نارنجی‌ها و همکاران) علاوه بر این، مطالعات گوناگونی که در سال‌های گذشته با بررسی نظرات مردم و افراد کلیدی در شهرها، محله‌ها و محیط‌های کار گوناگون انجام شده است، نشان از نقطه‌نظرات آنها مبنی بر جدی بودن مشکل اعتیاد در محیط و نگرانی عمیق آنان بوده است. (از جمله مطالعات رفیعی و همکاران).

10 هزار دانش‌آموز معتاد و 50 هزار دانشجوی معتاد داریم!
مطالعات مروری بر وضعیت مصرف مواد در دانش‌آموزان و دانشجویان، تخمینی را از شیوع مصرف مواد در این گروه‌ها ارائه داده‌اند. در دانش‌آموزان، شایع‌ترین مواد مورد مصرف، الکل و پس از آن تریاک و حشیش گزارش شده است. این مطالعه مروری تعداد دانش‌آموزان معتاد را شش تا ده هزار نفر تخمین زده است. (رحیمی موقر و ایزدیان). مطالعه مروری دیگری در جمعیت دانشجویی نیز شایع‌ترین مواد مورد مصرف را الکل و پس از آن تریاک و حشیش گزارش کرده است.

این مطالعه مروری، تعداد دانشجویانی را که به یکی از مواد غیرقانونی وابسته هستند، بیش از 50 هزار نفر و تعداد کسانی را که در طول یک ماه حداقل یک بار مواد اپیوئیدی مصرف کرده‌اند را 150 هزار نفر در کشور تخمین زده است (رحیمی موقر و همکاران). در دو مطالعه جدیدتر در تهران شیوع مصرف مواد در دانشجویان کمتر گزارش شده است (طارمیان و همکاران، 1386؛ رحیمی موقر و همکاران، 1388) مطالعه رحیمی موقر و همکاران (1388) در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران، میزان مصرف هر گونه ماده اعتیادآور غیرقانونی به غیر از الکل را (طی یک ماه) در پسران 9/1 درصد و در دختران 3/0 درصد گزارش کرده است.