اخبار دانشگاهی کشور / اخبار دانشجویی 23 آذر 1391 - 13 December 2012
دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیروی اصلی تولید علم در ایران اند
رئیس شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از دورههای تحصیلات تکمیلی به عنوان موتور پژوهش در کشور نام برد و گفت: دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیروی اصلی تولید علم در ایران هستند.
پرتال دانشگاهی به نقل از گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، صادق واعظ زاده رئیس شورای عالی و رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مشکلات معیشتی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری و آینده شغلی آنان را از جمله چالشهای پیش روی تحصیلات تکمیلی دانست و راهکارهای مواجهه با این چالش را مورد بررسی قرار داد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با بیان اینکه جامعه ایران از نظر ترکیب نیروی انسانی در حال تبدیل شدن به جامعه دانش بنیان است، افزود: جامعه دانشبنیان نوعی از اجتماع انسانی است که فرآوردههای دانشی، در مقایسه با منابع مادی، سرمایه اصلی برای پیشرفت و بالندگی آن را تشکیل میدهد.
وی ادامه داد: در چنین جامعهای تولید و مصرف دانش فرآیند اصلی زندگی فردی و اجتماعی است، جامعه ایران با بیش از 6 میلیون دانشآموخته دانشگاهی و 4 میلیون دانشجو که بخش مهمی از آن به تحصیلات تکمیلی اشتغال دارند، از نظر ترکیب نیروی انسانی در آستانه ورود به جامعه دانشبنیان قرار گرفته است بنابراین باید الزامات آن را فراهم کرد.
واعظزاده اضافه کرد: در جامعه دانشبنیان، دانشگاهها میعادگاه بزرگ پژوهش و تولید دانش هستند و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در خط مقدم این تکاپوی بی پایان جای دارند.
وی گفت: آنها نیروی اجتماعی اصلی برای پیشبرد پژوهشهای علمی را تشکیل میدهند و در کنار استادان و نیروهای پشتیبان پژوهش، مؤلفه اصلی در این کارزار شیرین و دشوار هستند.
رئیس شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: ایفای نقش شایسته دانشجویان تحصیلات تکمیلی مستلزم برخورداری آنان از ویژگیهایی مثل آشنائی با روششناسی پژوهش، دقت نظر، سختکوشی، اعتماد به نفس، بلندپروازی و روحیه تعاون است، علاوه بر آن، موفقیت تحصیلات تکمیلی به نقش آفرینی مؤثر استادان، نهاد دانشگاه، دولت و بخشهای غیر دولتی نیز وابسته است.
واعظزاده اظهار داشت: در کنار نقش علمی، نباید از نقش اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در پیشرفت کشور غافل ماند، دانشگاه مطلوب، نیروگاه فکر و ایده برای اجتماع و تصمیمساز بزرگ برای مدیریت راهبردی کشور است و دانشجویان تحصیلات تکمیلی باید به جایگاه شایسته خود در این عرصه دست یابند.
وی گفت: مشارکت دانشجویان در امور دانشگاه ناچیز است، در حالی که گاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای تأمین معیشت ناچار از به عهده گرفتن کارهای سنگین در بیرون دانشگاه میشوند زیرا در امور دانشجویی و مشاوره و تصمیمگیری در دانشگاه مشارکت کافی داده نمیشوند.
واعظزاده اضافه کرد: افزایش این مشارکت برای بهبود امور دانشگاه و آمادگی دانشجویان برای اداره و مدیریت اجتماع در آینده ضروری است.
وی گفت: تحصیلات تکمیلی نوین ایران از نیمه دهه 60 شتاب گرفت و در دهههای بعد به رشد خود ادامه داد و به ارتقای جایگاه علمی ایران در جهان کمک رساند، در عین حال غلبه کمیتگرائی و عقب ماندگی کیفیت، کمبود امکانات پژوهشی و عدم تأمین مادی و آینده شغلی دانشجویان و نیز ارتباط ناکافی با مسائل واقعی اجتماع از جمله چالشهای جدی این عرصه حیاتی است.
وی افزود: در پرتو تجارب و عبرتهای بومی و بین المللی، راهکارهای متعددی برای بهبود و تعالی تحصیلات تکمیلی در ایران قابل ارائه است که باید به مشورت دانشجویان و استادان گذاشته و اجرا شود.
واعظزاده اظهار داشت: پرداخت پژوهانه به دانشجویان دکتری که در سال 1388 شروع شد طرح موفقی بود که درست ادامه نیافت، زنده کردن دوباره این طرح و گسترش آن به دانشجویان کارشناسی ارشد باید در دستور قرار گیرد تا دانشجویان تحصیلات تکمیلی با داشتن یک زندگی دانشجویی ساده بتوانند با فراغ خاطر به پژوهش بپردازند زیرا فواید این کار خیلی بیشتر از هزینه آن است.
رئیس شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: توسعه و تقویت شرکتهای دانشبنیان نیز راهحلی اساسی برای معضل اشتغال دانشآموختگان تحصیلات تکمیلی است، باید این شرکتها را به دانشگاهها متصل کرد تا دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری به راحتی به آنها راه یابند و پس از فراغت از تحصیل به عنوان عضو ثابت و دائم این شرکتها درآیند و حتی خودشان آنها را تأسیس و رهبری کنند، می توان مشوقها و تسهیلاتی را برای این منظور به شرکتها اختصاص داد.
وی گفت: حقوق دانشجویان تحصیلات تکمیلی ازجمله سهم آنها در مالکیت معنوی پژوهشها باید از سوی دانشگاه و دولت مشخص و به رسمیت شناخته شود تا با احساس امنیت و عدالت به کار ادامه دهند.
واعظزاده عنوان کرد: پدیده مهاجرت دانش آموختگان دکتری به کشورهای دیگر به تازگی مشاهده میشود که از یک سو نشان دهنده موفقیت کشور در تربیت نیروی انسانی در عالی ترین سطوح است، اما از سوی دیگر حاکی از نبودن فرصتهای شغلی مناسب و کافی و زمینه ارتقای رقابتی برای این فارغ التحصیلان در کشور و موجب غبطه و خسران کشور است.
رئیس شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: استخدام دانشآموختگان دکتری در دانشگاهها و پژوهشگاهها، خواسته جدی دانشجویان دکتری است، فارغ التحصیلان دکتری از کندی و پیچیدگی و عدم شفافیت استخدام در دانشگاهها گلایه دارند و فرآیند استخدام باید کوتاه، سریع و شفاف شود تا از مهاجرت این نیروها که علاقمند به خدمتگزاری به کشورند پیشگیری شود.