تولید 25 هزار مدرک علمی توسط ایرانی ها در سال 2013 و وضعیت رشته های پیشتاز ایرانی در جهان

---

رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری گفت: ایران در سال 2013 میلادی تعداد 25960 مدرک (1.428 درصد از کل تولید علم جهان) تولید کرده است اما آمار تولید علم ایران و به همراه سایر کشورهای جهان به علت تأخیر انتشار مجلات و در نتیجه تاخیر در ثبت و نمایه سازی نسبت به سال قبل کاهش نشان می دهد.

به گزارش پرتال دانشگاهی به نقل از: خبرنگار مهر، دکتر جعفر مهراد با اعلام این مطلب افزود: سال 2013 میلادی یک ماه است که به پایان رسیده و ثبت و نمایه سازی تولیدات علمی جهان در ISI ادامه دارد. بر این اساس ایران در این سال 25960 مدرک (1.428 درصد از کل تولید علم جهان) و سایر کشورهای جهان 1817760 بر روی هم مدرک تولید کرده است.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC) با اشاره به این موضوع با اهمیت به پیشرفت های حاصل در برخی از رشته های فناوری های نوین اشاره کرد و گفت: ایران در رشته سلول های بنیادی فعالیت های در خور توجهی دارد. دانشگاه ها و پژوهشگاه ها از جمله پژوهشگاه رویان و شعبات آن در حالیکه اقدامات موثری را در زمینه تحقیقات کاربردی آغاز کرده اند، مقالات مهمی را نیز در مجلات معتبر بین المللی چاپ می کنند.

وی خاطر نشان کرد: ایران در رشته سلول های بنیادی بر اساس داده های پایگاه Scopus تعداد 1190 مدرک تولید کرده است که از این نظر رتبه 28 جهان و مقام دوم منطقه را در اختیار دارد.

دکتر مهراد گفت: کشورهای آمریکا، ژاپن، چین، آلمان و انگلستان کشورهایی هستند که در این زمینه جایگاه ممتازی را به خود اختصاص داده اند. این کشورها به ترتیب، 81370 مدرک، 21979 مدرک، 1970 مدرک، 18840 مدرک و 15537 مدرک تولید کرده اند. در این حوزه ترکیه فعلا مقام اول منطقه و کشورهای اسلامی و کشورهای مالزی و مصر و لبنان نیز رتبه های سوم، چهارم و پنجم را در جمع کشورهای اسلامی و منطقه در اختیار دارند.

سرپرست ISC در بحث هوا فضا گفت: موقعیت ما در هوا فضا بسیار ممتاز است و این نکته ای است که می توان از آن به عنوان رشته ای نام برد که فعالیت دانشمندان ایرانی در پرتو دانش بومی رشد قابل توجهی یافته است. گرچه آمریکا، چین، انگلستان، فرانسه و کانادا 5 کشور برتر رشته هوا فضا در دنیا محسوب می شوند، اما رتبه ایران نیز  که جایگاه 19 تولید علم را در رشته هوا فضا به خود اختصاص داده است حائز اهمیت است.

مهراد اضافه کرد: ایران با تولید 169 مدرک در بین کشورهای اسلامی و منطقه مقام نخست را در اختیار دارد. بعد از ایران کشورهای ترکیه، مصر، عربستان سعودی و پاکستان قرار دارند.

وی درباره رشته بیوتکنولوژی یادآور شد: ایران در این حوزه در جمع کشورهای منطقه و نیز کشورهای اسلامی مقام برتری را بدست آورده است. رتبه ایران با تولید 470 مدرک در بین کشورهای اسلامی در این زمینه اول و در دنیا در بین تمام کشورهای جهان 23 است. 5 رتبه اول تولید علم جهان در رشته بیوتکنولوژی به ترتیب به آمریکا (12304 مدرک)، چین (4786 مدرک)، ژاپن (4002 مدرک)، آلمان (3544 مدرک) کره جنوبی (3461 مدرک) تعلق دارد. در بین کشورهای اسلامی و منطقه بعد از جمهوری اسلامی ایران که مقام اول را در رشته بیوتکنولوژی دارد، کشورهای ترکیه با 451 مدرک، مالزی با 346 مدرک، سنگاپور با 284 مدرک و مصر با 190 مدرک قرار دارد.

رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با اعلام تولید علم ایران و جهان در پایگاه استنادی ISI گفت: سهم تولید علم ایران در سال 1998 تنها 1226 مدرک و سهم تولیدات علمی جهان 1315050 مدرک بود. در این سال ایران 0.093 درصد از کل تولید علم را در اختیار داشت. با توجه به سیاست گذاری های موثر و تلاش اعضای هیأت علمی و پژوهشگران ایرانی میزان تولیدات علمی ایران افزایش یافته طوری که در سال 2000 میلادی به 1746 مدرک بالغ شده است. در این سال کل تولید علم جهان 1347746 مدرک بود.

وی در ادامه اعلام آمار مربوط به تولید علم ایران و جهان در ISI گفت: بعد از گذشت 5 سال یعنی در سال 2005 میلادی تولید مقالات علمی ایران به 6907 مدرک رسید که در این بازه زمانی سهم جهان از تولید علم به 1618270 مدرک بالغ شد. در اینجا، سهم تولید علم ایران از کل تولیدات علمی جهان 0.427 درصد بود.

مهراد اضافه کرد: در سال 2010 میلادی میزان تولیدات علمی ایران 22113 مدرک بود این افزایش قابل توجه در طول 5 سال را می توان به رشد تحصیلات تکمیلی در دانشگاه های کشور و حضور پژوهشگران ایرانی در عرصه های بین المللی نسبت داد. البته در این دوره سایر کشورهای جهان نیز همسان با جمهوری اسلامی ایران در تولید موفق تر عمل کرده اند، طوری که کل تولید علم جهان در سال 2010 میلادی 1964064 مدرک بالغ شد. سهم ایران در این سال از کل تولید علم 1.126 درصد بود.

وی روند رو به رشد ایران در تولید مقالات علمی را مورد توجه قرار داد و گفت: این روند همچنان ادامه داشته و در سال 2011 و 2012 میلادی ایران به ترتیب 28068 و 29837 مدرک را در ISI ثبت و نمایه سازی کرده است. تولید علم جهان در دو سال مزبور به ترتیب 2029560 و 2122201 مدرک بود. به این ترتیب در سال های 2011 و 2012 میلادی، 1.383 و 1.406 درصد بود.

این مسئول در زمینه رتبه بندی دانشگاه ها گفت: سال 2013 میلادی یک ماه است که به پایان رسیده و ثبت و نمایه سازی تولیدات علمی جهان در ISI ادامه دارد. بر این اساس ایران در این سال 25960 مدرک (1.428 درصد از کل تولید علم جهان) و سایر کشورهای جهان 1817760 بر روی هم مدرک تولید کرده است. به طوری که مشاهده می کنیم هم آمار تولید علم ایران و هم آمار تولید علم سایر کشورهای جهان در سال 2013 نسبت به سال قبل کاهش نشان می دهد. علت این کاهش تأخیر انتشار مجلات و در نتیجه تاخیر در ثبت و نمایه سازی است.