معاون فرهنگی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به لزوم گسترش فرهنگ ولایتمداری در دانشگاهها، تصریح کرد: ولایتمداری یعنی این‌که هر فرد دانشگاهی بداند مصالح و آرمان‌های او در این مسیر محقق می‌شود. ولایتمداری در دانشگاه با شعار دادن محقق نخواهد شد.
دکتر سیدضیاء هاشمی صبح امروز در سیزدهمین همایش دبیران هم‌اندیشی استادان دانشگاه‌های کشور که به مناسبت هفته وحدت حوزه و دانشگاه در هتل خورشید تابان مشهد برگزار می‌شد، اظهار کرد: در حوزه فرهنگی همه دانشگاهیان مخاطب هستند و اگر اساتید در این فرآیند حضور نداشته باشند کار فرهنگی ارتقا نخواهد یافت.
وی ادامه داد: نگاه ما این است که اساتید دانشگاه در حوزه فرهنگی و سایر حوزه‌های مربوط به دانشگاه حضوری پررنگ داشته باشند.
وی با بیان این‌که در شرایط فعلی نگاه ما به وزارت علوم مشارکت جویانه و تسهیل کننده است، گفت: قرار نیست ما برای اساتید و دانشجویان کاری انجام دهیم. ما تسهیل کننده فرآیندها هستیم.
هاشمی تأکید کرد: کار ما برنامه‌ریزی نیست چرا که از حیث محتوایی ما به سند اسلامی شدن دانشگاهها به عنوان یک سند جامع تکیه می‌کنیم.
وی با بیان این‌که دانشگاه جای کار سلیقه‌ای و احساسی نیست، تصریح کرد: ما از گفتن این مسأله ابایی نداریم. تکلیف ما این است که فعالیت‌های خود را با روش علمی و بر پایه و مبنایی مشخص دنبال کنیم. هدف ما این نیست که خود را از اتهامات تبرئه کنیم.
وی با اشاره به نگاه‌های تبلیغاتی و هیجانی در حوزه فرهنگی آن را رویکرد غالب در فعالیت در این حوزه دانست و افزود: باید همه نگاه‌ها به فرهنگ معطوف شود و استاد و دانشجو شیفته علم باشند.
وی با اشاره به فعالیت‌های وزارت علوم در راستای تحقق سند دانشگاه اسلامی، تصریح کرد: در هیچ دوره‌ای به اندازه سال قبل در سیاست‌گذاری و اهتمام به اجرای این سند فعالیت صورت نگرفته و جلسات شورای اسلامی دانشگاهها در این خصوص به منظم‌ترین شکل ممکن برگزار می‌شد. در دوره وزارت فرجی دانا این مسأله به جد پیگیری شد.
معاون فرهنگی وزارت علوم در خصوص ادغام معاونت‌های فرهنگی و دانشجویی در دانشگاهها، بیان کرد: این تفکیک پیش از این در دولت اصلاحات صورت گرفت و ما به عنوان وزارت علوم اصرار داریم که تفکیک معاونت‌های فرهنگی و دانشجویی حفظ شود، البته این مسأله می‌تواند در دانشگاه‌های کوچک به شکل دیگری صورت گرفته و این دو حوزوه ادغام شوند؛ این الزام برای دانشگاه‌های کوچک بیشتر است.
وی در پاسخ به پرسش یکی از اساتید دانشگاهی در خصوص احیای طرح تربیت مدرس دانشگاه فرهنگیان، اظهار کرد: در حوزه آموزش عالی نمی‌توان به چند دانشگاه منحصر و متمرکز شد. برای تربیت اساتید نیازمند کار مضاعف هستیم، اما نباید با نگاهی کنترلی این مسأله را دنبال کنیم.
وی تأکید کرد: افراد باید توانمندی‌های لازم را پیدا کرده تا بتوانند با آمادگی بهتری در آموزش عالی ارائه خدمت کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر این‌که نباید فضای فرهنگی دانشگاه به فضای تظاهری تبدیل شود، گفت: فعالیت فرهنگی نیازمند نیتی خالص است.
وی همچنین با اشاره به آیین‌نامه دبیران هم‌اندیشی دانشگاهها، بیان کرد: این آیین‌نامه از ضعف برخوردار است. نمی‌شود که یک انجمن تحت نظر وزارت علوم تشکیل شود و بودجه‌اش از محل دیگری تأمین شود. در حال حاضر ما 1500 میلیارد تومان بدهی متراکم در دانشگاهها داریم و برخی از دانشگاهها در این خصوص مشکلات جدی دارند.
هاشمی با بیان این‌که هدف از برگزاری همایش هم‌اندیشی باید توسعه و تقویت فرهنگ و ذهنیت‌های مشترک باشد، گفت: با این حال مکانیزم‌ها و راهکارهای ما جای تأمل دارد. در مورد بودجه هم‌اندیشی با این‌که ما به این مسأله اهتمام داریم اما هنوز مسیر آن مشخص نشده است و باید ضعف‌ها برطرف شود. به نظر ما توسعه فرهنگ در دانشگاه با افزایش حضور اساتید در برنامه‌های فرهنگی گره خورده است.
هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به فرآیند اسلامی شدن علوم انسانی، اظهار کرد: اسلامی شدن علوم انسانی در یک دوره کوتاه مدت صورت نخواهد گرفت. باید باور دانشگاهیان به این علوم تغییر کند و ارزشمندی آن شناخته شود. مصداق ما در این خصوص باید علم نافع باشد.
هاشمی با بیان این‌که ما به دنبال راه‌اندازی حلقه‌ها و کرسی‌های مشترک بین حوزه و دانشگاه در این راستا هستیم، گفت: باید در این مسیر به سمت نظریه‌پردازی و ایجاد خودباوری گام برداشت. در حقیقت ما باید باور داشته باشیم که می‌توان از این علوم در خدمت جامعه با رویکردی ناشی از انقلاب اسلامی استفاده کرد.
وی ادامه داد: در این راستا ما باید بتوانیم کارآمدی رویکرد دینی را نشان دهیم. به عنوان نمونه نمی‌توان با شعار دادن ولایتمداری را ترویج کرد.
معاون وزیر علوم با اشاره به ولایتمداری آن را تحقق بخش آرمان‌ها و اقتدار ملی دانست و افزود: ما باید بر اساس اعتقادات خود نشان دهیم که اهل علم هستیم و مدل و روش این کار را نیز مشخص کنیم. بهترین الگوی موفقیت و پیشرفت در این چارچوب است.
وی افزود: این که بخواهیم از اقلیتی به عنوان ولایتمدار طرفداری کنیم درست نیست.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که مهمترین منبع ارزشی ما دین است، اظهار کرد: اما در عمل اهتمام ما بیشتر به بحث‌های سیاسی بوده است که این مسأله برای دانشگاه خطرناک است. در این خصوص باید از حوزه‌های علمیه کمک گرفت چرا که این نهادی علمی است و می‌تواند به شبهات پاسخ گوید.
وی تأکید کرد: من با شعارگرایی و رویکرد کنترلی در دانشگاه مخالفم اما این‌که کاری هم نکنیم درست نیست. این تغییر باید در ما ایجاد شود که بدانیم تغییرات فرهنگی تدریجی بوده و ناظر به باورهای افراد است و نمی‌توان مسائل را با اعمال فشار حل کرد.
هاشمی با بیان این‌که اگر کسی به نظام و دین باور ندارد باید باز هم به قانون پایبند باشد، خاطرنشان کرد: دانشگاه جای برهنگی نیست اما مکانی فرهیخته است و آداب خود را دارد؛ کسی که به نظام و دین اعتقاد ندارد باید با او همزبان شد نه این‌که به او فشار وارد کرد.
