مدیر مرکز مشاوره دانشگاه آزاد اراک گفت: منفعل بودن و وابسته بودن در ایجاد حس غمگینی تأثیر بسزایی داشته و باعث کاهش روحیه تحرک و کارآفرینی و افزایش بروز احساس بی کفایتی در دانشجویان می شود.
در رابطه با میزان ابتلای دانشجویان به افسردگی، گفت: طبق معیارهای تشخیص افسردگی معتبر دنیا(DSM5)، تقریبا هیچ کس وجود ندارد که افسردگی نداشته باشد.
وی با بیان اینکه تقریباً همه افراد در زندگی خود دوره‌هایی از افسردگی را پشت‌سر گذاشته یا می‌گذارند، افزود: افسردگی دارای یک سری علائم بالینی است که بر روی یک طیف بررسی می‌شود. به همین دلیل همه افراد به درجاتی از افسردگی گرفتارند و این مسئله ارتباطی با دانشجو بودن یا نبودن ندارد.
این کارشناسی ارشد روانشناسی تأکید کرد: با عنوان کردن « افسردگی در دانشجویان » و ارتباط دادن این دو کلمه به یکدیگر، شاید شنونده خودبخود ترغیب شود اینگونه استنباط کند که دانشگاه در افسرده‌سازی دانشجویان نقش موثری دارد.
وی تصریح کرد: اگر شدت علائم افسردگی را با دانش‌آموزان سال‌های آخر دبیرستان و یا با افراد غیر دانشجوی همسال با دانشجویان مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که شدت افسردگی در گروه‌هایی که اشاره شد کمتر از دانشجویان نیست.
امیریان ادامه داد: البته عواملی وجود دارند که می‌توانند با حالت‌های افسردگی در دانشجویان مرتبط باشند که یکی از این عوامل سن‌وسال شخص است.
وی افزود: از آنجا که سنین جوانی با تغییرات هورمونی بیشتری همراه است ممکن است با تغییرات خلقی بیشتری نسبت به سنین بالاتر نیز همراه باشد، در نتیجه این مسئله با دانشجو بودن یا نبودن ارتباطی ندارد.
این روانشناس، با بیان اینکه تغییر مکان زندگی از نظر جغرافیایی نیز ممکن است بر روی خلق‌و‌خو تاثیراتی داشته باشد، افزود: اسکان دانشجویان روستایی در شهر، شمالی در جنوب، جنوبی در شمال و ... نیز ممکن است موجب تغییرات هورمونی و خلقوخوی افراد شود.
وی تصریح کرد: برای مثال، افرادی که از شهرهای مرکزی برای کار به عسلویه می‌روند، گاه گزارش می‌کنند که به علت گرمای هوا همیشه کلافه‌اند. این مسئله در خلقوخوی دانشجویان غیر بومی نیز مؤثر است.
امیریان در ادامه اظهار کرد: نوعی بی‌هدفی و سرگردانی کلی در بسیاری از افراد جامعه همسال با دانشجویان در مورد اشتغال و آینده زندگی وجود دارد. البته بر اساس نظریه‌های روانشناسان بزرگی مانند اریکسون این افسردگی خاص دوران نواجوانی تا حدود 30 سالگی و کاملا طبیعی است.
وی با تأکید بر اینکه این نوع افسردگی در قشر دانشجو نیز وجود دارد، تصریح کرد: این مسئله در ایجاد حالت‌های خمودگی و عدم پویایی و نهایتاً احساس خلق پایین و ایجاد غمگینی مؤثر است.
این مدرس گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی اراک خاطرنشان کرد: نداشتن اطلاعات کافی از بازار کار و آینده روشن که متأسفانه در بسیاری از اقشار جوان اعم از دانشجو و غیردانشجو دیده می‌شود، موجب شکل‌گیری آینده‌ای نه چندان روشن و احساس ناامیدی در دانشجویان می‌شود.
وی، همچنین عدم پرورش حس استقلال کافی در قشر جوان جامعه و وابستگی زیاد آنان به خانواده(که از مشکلات فرزندپروری قشر جدید است) را در پرورش قشری وابسته به خانواده مؤثر عنوان کرد و افزود: این قشر در بسیاری موارد در سنین نوجوانی به شدت منتظر رویت آگهی استخدام، ایجاد شرایط استخدام توسط دولت، ایجاد شرایط استخدام توسط خانواده و ... هستند و کمتر شاهد روحیه کارآفرینی در این قشر هستیم.
امیریان بیان کرد: منفعل بودن و وابسته بودن در ایجاد حس غمگینی تأثیر بسزایی دارد.
این کارشناس ارشد روانشناسی با اشاره به سایر عوامل مؤثر در افسردگی دانشجویان اظهار کرد: عدم تناسب ورود دانشجویان به دانشگاه با تقاضای محیط کار و عدم تلاش دانشجویان در زمینه‌های علمی باعث شده این حس در دانشجویان شکل بگیرد که دانشگاه تنها محلی برای کسب مدرک است.
وی تصریح کرد: واقعیت امر هم همین است و این تفکر باعث شده که دانشجویان طی سال‌های تحصیل تحرکی نداشته و بعضاً حتی دانشجویان رشته‌های کامپیوتر کارهای تحقیقاتی و پروژه‌های خود را از کافی‌نت‌ها خریداری می‌کنند. این پروژه‌های آماده توسط افرادی تهیه می‌شود که خود مدرک دانشگاهی ندارند، در نتیجه این مسائل موجب احساس بی‌کفایتی در دانشجویان شده و انگیزه آنان برای تلاش را کاهش می‌دهد.
مدیر مرکز مشاوره دانشگاه آزاد اراک در پاسخ به این سؤال که آیا رابطه‌ای میان جنسیت، تاهل، دوری از خانواده، بیکاری دانشجویان، سطح نمرات و افسردگی وجود دارد، گفت: به طور کلی دانشجویان موفق از نظر تحصیلی(با نمرات بهتر) امید بیشتر و حالت‌های غم کمتری دارند.
وی افزود: این موضوع در دانشجویان شهرستان اراک بررسی نشده ولی تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که تاهل احتمال افسردگی را کاهش می‌دهد.
امیریان با بیان اینکه اشتغال و حس مفید بودن با شاد بودن رابطه مستقیمی دارد، اضافه کرد: دانشجویان خوابگاهی به مراتب مشکلات عاطفی و خلقی بیشتری نسبت به دانشجویانی دارند که با خانواده زندگی می‌کنند. این مسئله در همه جای دنیا به همین گونه است.
این کارشناس ارشد روانشناسی در پاسخ به این سؤال که آیا افسردگی میزان آسیب‌پذیری دانشجویان در برابر مصرف مواد و خودکشی را مشخص می‌کند، بیان کرد: این موضوع به دانشجو یا غیردانشجو بودن ربطی ندارد. در کل، تفکرات موجود در افسردگی، تفکر و اقدام به خودکشی را افزایش می‌دهد.
وی با بیان اینکه مصرف مواد مخدر با افسردگی و اضطراب در ارتباط است، تصریح کرد: افرادی که در حل مسئله به طور موثر و مفید با راهکارهای منطقی دچار مشکل می‌شوند، برای رهایی از استرس و گاه برای تفنن و سرگرمی و گاه برای فرار از حالت‌های احساس غم، بیشتر از دیگران در معرض سوء‌مصرف مواد قرار دارند.
امیریان نشانه‌های افسردگی را شامل بر هم خوردن نظم خواب، اشتها، عدم لذت بردن از زندگی، عدم فعالیت یا کاهش تمایل به فعالیت، احساس غمگینی، تمایل به گریه کردن، کاهش میل جنسی و در موارد شدیدتر داشتن تفکرات خودکشی و یا اقدام به خودکشی، عنوان کرد.
وی افزود: ممکن است افسردگی پیشرفته با کاهش وزن و در موارد شدید در دختران با به هم خوردن قاعدگی هم همراه باشد. البته این مسئله در همه اقشار و در کل دنیا ثابت است.
این استاد دانشگاه در خصوص راه‌های کنترل، کاهش و درمان افسردگی در دانشجویان، اظهار کرد: آموزش خانواده‌ها برای فرزندپروری از دوره‌های اول زندگی؛ آموزش تفکر خلاق و حس استقلال در کودکان و نوجوانان و دانشجویان؛ آموزش مهارت‌های زندگی شامل خودآگاهی، برقراری ارتباطات موثر، مدیریت هیجانات منفی، مقابله با خلق منفی و استرس، تفکر انتقادی و تفکر خلاق، آموزش‌های شغلی و حرفه‌ای؛ آموزش اساتید دانشگاه در زمینه امید‌افزایی، ایجاد روحیه تلاش و کوشش در دانشجویان و در مواردی که علائم افسردگی وجود داشته باشد، مراجعه به روانشناس و مرکز مشاوره، کمک کننده است.
وی همچنین بر تقویت حس خودباوری و مولد بودن در بین دانشجویان تأکید کرد.
مدیر مرکز مشاوره دانشگاه آزاد اراک با اشاره به اینکه به تعداد افراد روی زمین برای غمگین بودن دلیل وجود دارد، تأکید کرد: به جای تأکید بر افسردگی و علل آن در دانشجویان بهتر است به دنبال فعال‌تر و پویاتر کردن جامعه دانشجویی باشیم چراکه این اقدام است که در نقطه مقابل افسردگی قرار دارد.
