اخبار دانشگاهی کشور / پزشکی سلامت 05 آبان 1392 - 27 October 2013
چطور در ایام عید لاغر بمانیم
عید نوروز ویژگی دیگری نیز دارد و آن تعطیلی نسبتا طولانی است که می تواند در روند رعایت رژیم غذایی افراد نیز توقف ایجاد کند.
خیلی ها بدنبال افزایش وزنی که در این ایام پیدا می کنند، دیگر برنامه ها و مراجعات خود را رها کرده و به شکل تاسف باری زحمات خود را به باد می دهند.
دکتر «محمد هاشمی» دبیر انجمن چاقی در رابطه پیشگیری از افزایش وزن در روزهای تعطیل نوروز، 13 نکته را به خوانندگان به شرح ذیل یاد آوری کرده است:
بیش از حد تعارف نکنید
ایرانی ها به مهمان نوازی مشهور هستند و برای همین احساس می کنند برای پذیرایی بهتر از مهمان، باید مدام به آنها تعارف کنند تا میوه، شیرینی، آجیل یا غذای بیشتری میل کند و گاهی حتی اگر مهمان امتناع کند، از او ناراحت می شوند!
صاحبخانه ها گاهی اوقات برای اینکه مهمان احساس راحتی بکند، پا به پای هر مهمان خوراکی می خورند.
کارشناسان معتقدند، نحوه پذیرایی ایرانی ها در مهمانی ها یکی از عوامل اجتماعی شیوع چاقی در جامعه است.
یادتان باشد تعارف کردن های بیش از حد هرگز خوب نیست زیرا نه تنها باعث معذب شدن مهمان می شود، بلکه باعث می شود فرد بیش از ظرفیت و نیازش خوراکی مصرف کند و در نهایت به ضرر اوست؛ پس به اندازه تعارف کنید!
شیرینی خوردن اندازه دارد
اگر به هرم غذایی نگاهی بیاندازیم، می بینیم که هرچه از قاعده هرم به سمت راس آن می رویم، مقدار غذاهایی که در هر گروه قرار گرفته، کم و کمتر می شود.
شیرینی ها و چربی ها در راس این هرم قرار دارند؛ یعنی کوچک ترین جایگاه را در برنامه غذایی روزانه ما دارند و باید در کمترین مقدار مصرف شوند.
در ایام عید دسترسی ما به شیرینی بسیار بیشتر است.
به یاد داشته باشید که این مواد علاوه بر شیرینی، حاوی مقادیر قابل توجهی از چربی های اشباع شده است از این رو مصرف بیش از حد آنها می تواند خطر بروز عوارض قلبی - عروقی را بیشتر کند.
باید باور کنیم که مصرف این مواد برای ما مضر است و تنها وقتی که به این باور برسیم، می توانیم بر هوس عیدانه خود برای خوردن شیرینی غلبه کنیم.
در واقع خوردن شیرینی در حد تغییر ذائقه اشکالی ندارد.
با خودتان تعارف نکنید!
وقتی میزبان به شما خوراکی های پر کالری مثل آجیل، شیرینی و شکلات تعارف می کند، در صورتیکه شما مقدار مجاز روزانه تان را مصرف کرده اید، به راحتی از خوردن امتناع کنید و دلیلش را توضیح دهید؛ فکر نکنید که نخوردن شما به معنی بی احترامی به میزبان است! نخوردن شما به این معنی است که شما برای سلامت خود ارزش قائلید و مواظب هستید که دچار اضافه وزن و در پی آن، بیماری هایی همچون بیماری های قلبی - عروقی نشوید.
از طرف دیگر مراقب خوراکی هایی که از مهمانی بجا مانده نیز باشید.
تصور اینکه «حیفه، بخوریم» یک اشتباه فاحش است که می تواند زمینه ساز بروز اضافه وزن باشد.
باید خوب دقت کنید که «حیف، سلامتی شماست که با خوردن نادرست به مخاطره می افتد».
پس در نحوه پذیرایی از مهمان ها حد تعادل را نگهداریم تا خوراکی زیادی باقی نماند و نگران اسراف نباشیم.
مجبور نیستید ظرف آجیل را کاملا خالی کنید!
آجیل یک میان وعده بسیار خوب است که می تواند بسیاری از نیازهای بدن را تامین کند اما باید مقدارش رعایت شود.
با این حال آجیل گزینه ای نیست که در رژیم کاهش وزن همه افراد جای داشته باشد زیرا خوردن برخی خوراکی ها مانند آجیل حدی ندارد یعنی فرد تا زمانیکه ظرف را خالی نکند، دست از خوردن برنمی دارد!
اما خوردن روزانه آجیل به اندازه یک مشت بسته که حدود یکصد کیلو کالری انرژی دارد، به همه افراد توصیه می شود.
در میان آجیل ها، «کشمش» تقریبا کم کالری ترین و بادام زمینی پر کالری ترین است.
میوه را فراموش نکنید
میوه ها یکی از ارکان هرم غذایی استاندارد هستند. خوردن میوه ها، به خصوص میوه هایی که می توان آنها را با پوست میل کرد، باعث می شود هضم غذا دیرتر انجام شود و فرد دیرتر گرسنه شود.
بنابراین خوردن میوه را در این ایام فراموش نکنید اما از یاد نبریم که زیاده روی در مصرف میوه هم می تواند منجر به اضافه وزن شود.
پیاده روی معجزه نمی کند!
خیلی ها با خود حساب می کنند که در ایام عید می توانند شیرینی و آجیل به اندازه دلخواه میل کنند و آخر شب، با یکی دو ساعت پیاده روی، تمام کالری اضافه را بسوزانند!
حقیقت این است که هر فرد برای از بین بردن یک کیلوگرم اضافه وزن، باید حدود هفت هزار کیلوکالری انرژی بسوزاند و این در حالیست که در سه کیلومتر پیاده روی، فرد بین 200 تا 250 کیلوکالری انرژی مصرف می کند!
پس برای سوزاندن هفت هزار کیلوکالری انرژی، باید حدود 110 کیلومتر پیاده روی کند!
البته تاثیر ورزش کردن بر ارتقا سلامت و افزایش ظرفیت قلبی تنفسی انکار ناپذیر است و سطح شادابی فرد را افزایش می دهد اما عاملی نیست که بتواند به تنهایی از بروز اضافه وزن جلوگیری کند و قاعدتا نمی توان پرخوری های عیدانه را با ورزش کردن جبران کرد؛ در واقع ورزش مکملی است که در کنار رژیم غذایی باعث کاهش وزن فرد می شود و به تنهایی کافی نیست.
یادتان نرود رژیم دارید!
در ایام عید افراد به سه دسته تقسیم می شوند: آنهایی که ابتدای راه کاهش وزن هستند، آنهایی که در میانه راه هستند و آنهایی که اصلا رژیم ندارند.
کسانی که رژیم دارند، مسلما در روزهای دید و بازدید یا مسافرت، همه خوراکی های برنامه غذاییشان را در اختیار ندارند اما حداقل می توانند مقدار غذاها را رعایت کرده و از میزان آجیل و شیرینی تعیین شده توسط پزشک، فراتر نروند.
اگر در دسته سوم قرار دارید و نمی خواهید بعد از عید با چند کیلوگرم اضافه وزن روبرو شوید، یادتان باشد شما هم در خوردن آجیل و شیرینی زیاده روی نکنید.
رژیم تان را نیمه کاره نگذارید!
معمولا دیده می شود که حداقل 30 تا 40 درصد افرادیکه رژیم دارند، نمی توانند در ایام عید رژیم خود را رعایت کنند؛ معمولا این افراد وقتی سه یا چهار روز اول نوروز را موفق به رعایت رژیم خود نمی شوند، در کل خود را رها می کنند و به خود برای 13 روز مرخصی می دهند!
بعد از 13 روز پرخوری هم با خود فکر می کنند که حتما وزن اضافه کرده اند و به سبب شرمندگی به پزشک خود مراجعه نمی کنند!
بنابراین تصمیم می گیرند دو هفته رژیم خود را رعایت کنند تا کمی وزنشان پایین بیاید و دوباره ویزیت های خود را از سر بگیرند، غافل از اینکه این دو هفته هرگز از راه نخواهد رسید!
رها کردن رژیم در تعطیلات نوروز همانا و بازگشت به وزن سابق همان! بنابراین سعی کنید پس از تعطیلات در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید، حتی اگر مراعات نکرده باشید و وزن شما اضافه شده باشد.
پا به پای همه مهمان ها، آجیل نخورید!
معمولا ما ایرانی ها، برای آنکه رودربایستی مهمان از بین برود، نه تنها به او مدام تعارف
می کنیم بلکه پا به پای آنها آجیل و شیرینی می خوریم تا یک وقت آنها تصور نکنند که ما فرد خسیسی هستیم و چیزی نمی خوریم که آنها هم خجالت بکشند شیرینی و آجیل بخورند! پس در عید خیلی برای خوردن به افراد اصرار نکنید.
مناسبتی، لاغر نشوید!
خیلی ها خود را مجبور می کنند که تا قبل از عید چند کیلویی لاغر شوند و معمولا این کار درست نیست.
وقتی برای کاهش وزن زمان کافی در نظر بگیرید، هیچوقت مجبور نمی شوید بدنبال راه های کوتاه مدت و معجزه وار بگردید؛ به این ترتیب می توانید از مزایای یک رژیم غذایی سالم بهره بگیرید که متنوع، متعادل و متناسب باشد.
اینکه افراد می خواهند برای مناسبتی خاص مانند نوروز و یا مراسم ویژه نظیر جشن ازدواج خود و یا نزدیکانشان اندام مناسب تری داشته باشند، رویکرد نکوهیده ای نیست اما تمام ماجرا هم نیست.
باید به مقوله کاهش وزن با هدف دستیابی به سلامتی نگاه کنیم تا نهایتا نتیجه مطلوب بگیریم.
لاغر شدن های مناسبتی با بازگشت های ناخواسته همراه است که عواقب ناگواری برای سلامتی دارد.
لاغری به سبک «واکس فوری» را فراموش کنید
یادتان باشد رژیم های تک خوری که نه تنوع دارند و نه تعادل، به هیچوجه علمی نیستند؛ حتی آنهایی که باعث کاهش وزن می شوند!
این رژیم ها درست مثل واکس فوری هستند! واکس فوری، کفش را تمیز کرده اما زود کثیف می شود و استفاده مداوم از آن باعث افت کیفیت رویه کفش می شود.
سایر روش ها و یا داروها، که متاسفانه به فراوانی در جامعه تبلیغ می شوند، و باعث کاهش وزن های بسیار سریع و چشمگیر می گردند هم از این دسته اند.
شان بدن و سلامتی شما بسیار ارزشمندتر از رویه کفش است پس سعی کنید به روش واکس فوری لاغر نشوید!
آب را فراموش نکنید
معمولا در دید و بازدیدهای نوروز، چای و نسکافه باعث می شود که میل فرد برای نوشیدن آب کمتر شود؛ این نوشیدنی ها درصورت استفاده با شکر، باعث افزایش وزن هم می شوند!
البته تلخ نوشیدن شان هم به هیچوجه جای آب مورد نیاز بدن را نمی گیرد و بدن همچنان به نوشیدن آب احتیاج دارد.
فراموش نکنید دو لیوان چای کمرنگ، تقریبا با یک لیوان آب برابر است.
زیادی نخوابید!
روزهای عید برای خیلی ها بهترین فرصت برای جبران کم خوابی های کل سال است! اما دیر بیدار شدن از خواب مساوی است با حذف وعده صبحانه و یکی شدن وعده های ناهار و شام! به این ترتیب نظم کل برنامه غذایی روزانه شما به هم خواهد ریخت. بی نظمی در خوراک روزانه شما را به سمت بدخوری می برد و نهایتا سلامتی را به مخاطره می اندازد.
این مطلب در میان کودکان و نوجوانان اهمیت بیشتری دارد.
ریتم ترشح هورمونی به نحویست که هورمون های رشد طی ساعات خواب شب ترشح می شوند از این رو شب بیداری ها و خوابیدن های صبح تا دیر وقت می تواند رشد آنها را با اختلال مواجه کند.
منبع خبر: شبکه ایران
