اخبار دانشگاهی کشور / آموزش های عمومی 27 تیر 1390 - 18 July 2011
| تنبلي ايرانيان بالاتر از متوسط جهاني براساس تحقيقات علمي بيشتر ايرانيان به تالاسمي خفيف دچار هستند كه اين به دليل نوع اقليم و كمبود آب است. در طول تاريخ نيز دستور دادن و كار خواستن در رفتار ايرانيان ريشه تاريخي دارد. اتلاف وقت و فرار كردن از كار و زحمت و تلقي آن به زرنگي در فرهنگ ما به موضوعي عادي تبديل شده است به طوري كه بر اساس آمارهاي جهاني ايرانيان بعد از اعراب و آفريقاييان جايگاه سوم تنبلي را در جهان به خود اختصاص داده‌اند. به گزارش مهر، درست سرساعت پشت ميز مي نشينيم و بساط صبحانه را راه مي اندازيم. يك ساعتي بعد روزنامه صبح مان را هم خوانده ايم. نم نمك كار را آغاز كرده ايم كه تلفن زنگ مي زند و يك ساعتي هم گزارش ميهماني شب گذشته را به يكي از غايبان مراسم مي دهيم. دوباره سرمان را به كار گرم مي كنيم تا يكي از همكارانمان كه با يكي ديگر حرفش شده به سراغمان مي آيد و تا ظهر به بررسي ابعاد اين حادثه مي پردازيم. روز به نيمه رسيد. وقت نماز و ناهار و استراحت نيز تمام مي شود و بعد از آن دوباره درگير كار مي شويم. هنوز درصدي از كار پيش نرفته است كه سرويس اداره منتظر است تا ما را به خانه بازگرداند. اين داستان هر روز با ماجرايي تازه تكرار مي شود تا آنجا كه ما را از نظرتنبلي اجتماعي به رده سوم جهان برساند. مردماني كه روزمرگي هايشان را تكرار مي كنند تا سوت پايان را برايشان به صدا در آيد . تالاسمي خفيف در تنبلي موثر است عباس محمدي اصل جامعه شناس در اين رابطه به مهر مي گويد: تنبلي درايرانيان تك عاملي نيست و تنها به عوامل اجتماعي برنمي گردد، بلكه مشكلاتي جسمي نيز در اين تنبلي تاثير گذاشته است. براساس تحقيقات علمي بيشتر ايرانيان به تالاسمي خفيف دچار هستند كه اين به دليل نوع اقليم و كمبود آب است. در طول تاريخ نيز دستور دادن و كار خواستن در رفتار ايرانيان ريشه تاريخي دارد. وي ادامه مي دهد: دليل ديگري كه سبب تشديد اين رفتار مي شود وجود نفت خام و نعمتهاي الهي است. ما به دليل برخورداري ازاين منابع مالي بي نهايت كمتر به سوي كارهاي توليدي رفته ايم. اين جامعه شناس معتقد است: اين بي برنامگي و تنبلي نيز در سطح كلان جامعه نيز به چشم مي خورد. ابتدا تعطيلي مدارس ابتدايي در پنجشنبه ها مطرح مي شود و در ادامه به دنبال تعطيل كردن مدارس راهنمايي و دبيرستان نيز هستند. تعطيلي سه ماه تابستان به اضافه تعطيلات هاي فراواني كه در طول سال وجود دارد سبب رخوت در سيستم آموزشي كشور شده است . او اضافه مي كند:عدم تمايل به سرمايه گذاري خلاق و گرايش به كارهاي توليدي و خلاقانه نيز سبب مي شود گرايش به شبكه هاي هرمي افزوده شود و بيشتر به فكر سود هنگفت با كاركم باشند. محمدي اصل با بيان اين كه نااميدي ازآينده انگيزه سخت كوشي را در نسل جديد از بين برده است مي گويد:جواني كه نمي داند كي قرار است ازدواج كند، كي به شغل مي رسد و آيا با وجود داشتن توانايي و لياقتهاي لازم مي تواند به جايگاه واقعي خود برسد به سمت تنبلي پيش مي رود. اين جامعه شناس يادآوري مي كند: كمتر ديده مي شود كه در فعاليتهاي كلان از مردم كمك گرفته شود و اين عدم مشاركت سبب منزوي شدن فرد و تنبلي مي شود. او رسانه هايي مانند تلويزيون و بازيهاي يارانه اي و فضاي مجازي را در تنبل تر شدن ايراني ها موثر مي داند و مي گويد:مردم ديگر مانند گذشته براي تفريح به پارك و باشگاه ورزشي و ... نمي روند بلكه منفعلانه ساعتها جلوي تلويزيون مي نشينند. سيستم آموزشي مدارس نيز تنها بر مطالب نظري تاكيد مي كند و از مهارت هاي عملي كمتر استفاده مي شود. اين جامعه شناس مي گويد: اگر اشعار قديمي را نيز مرور كنيم متوجه مي شويم اين تنبلي در ايرانيان ريشه تاريخي دارد. بايد برنامه هاي اجتماعي مردمي و جامعه نگر باشد تا روحيه مشاركت پذيري مردم تقويت شود. استاد كتاب 500 صفحه اي را در جزوه اي 20 صفحه اي خلاصه كرده است،10 سوال نيز انتخاب كرده و قرار است هفت سوال را براي امتحان آخر ترم انتخاب كند. روز امتحان بيشتردانشجويان پاسخ ها را مرتب و ريز در برگه به مساحت 25 سانتي متر جاي داده اند. محمدي اصل اين نوع تنبلي در دانشجويان را به دليل بي رغبتي و تحميلي بودن رشته تحصيلي شان مي داند و مي گويد: كنكور يكي عواملي است كه سبب مي شود در برخي از افراد خلاقيت و علاقه به كار از بين رود. نبايد همه را از سوراخ يك سوزن رد كرد. ممكن است يكي سفالگري دوست داشته باشد اما در كنكور روانشناسي قبول شود و زندگي اش تغيير كند وبه دليل عدم علاقه به حرفه هميشه دچار رخوت باشد. طراوت دختران 14 ساله ايراني برابر زنان 40 ساله اروپايي آماري دراين رابطه وجود دارد كه نشان مي دهد دختران 14 ساله ما طراوت و شادابي شان به مساوي زن هاي 40 ساله فرانسوي است. اينها به عنوان مادران فردا چگونه مي توانند نسلي پويا و خلاق را تربيت كنند. اين را محمدي اصل در توجيه تنبلي اجتماعي ايرانيان مي گويد. زير اين لايه پر جنب و جوش شهري، رخوت تنبلي نهفته است و كمتر احساس رضايتمندي وجود دارد. هر روز صبح مردم از شهر خوابگاهي مانند كرج به تهران مي آيند و با خستگي و خواب آلوده به سركارهايشان مي روند و هرروز همين اتفاقات تكرار مي شود. اين چرخه را نمي توان زندگي ناميد. جان دادن تدريجي است و نمي توان روزمرگي را زندگي دانست. او محيط شهرها را هم در ايجاد اين بي تحركي و تنبلي موثر مي داند و مي گويد: استوانه هايي پر از دوچرخه در برخي ازمناطق وجود دارد اما همشه قفل هستند و شهروندان نمي دانند چگونه از اين وسايل استفاده كنند. همچنين ميزان پياده روهاي پايتخت محدود است. با وجود پستي و بلندي ها يي كه در اين مسيرها وجود دارد ممكن است دچار آسيبهاي جسمي شويم. "تنبلي اجتماعي" درد تازه اي نيست؛ روزهاي پاياني ارديبهشت ماه سال 86 نيز رئيس مجلس شوراي اسلامي در نطق پيش از دستور مجلس مي‌گويد:عده‌اي شب و روز درس مي‌خوانند كه بعداً مجبور نشوند كار كنند. ما از حيث فرهنگ كار در كشور مشكل داريم. در كشور ما فرهنگ يقه سفيدي پذيرفته شده است. اين كه آدم درس مي‌خواند تا كار نكند و هر كسي درس نخواند كار كند... اتلاف وقت در فرهنگ ما يك امر عادي شده است و فرار كردن از كار و زحمت يك نوع زرنگي است، قبلاً به كسي زرنگ مي‌گفتند كه بيشتر كار كند، ولي الآن كسي كه از زير كار در برود زرنگ است. اهميت مسئله تنبلي اجتماعي و نيز فقدان تحقيقات قبلي در اين باره سبب شد تا كميسيون اجتماعي دبيرخانه شوراي عالي انقلاب فرهنگي پژوهشي با اين موضوع انجام دهد. محققان دراين پژوهش به دنبال آن بودند كه اولا ميزان و نوع تنبلي اجتماعي را بدست آورند، تا معين شود كه در ايران با چه نوعي از تنبلي روبرو هستيم: تنبلي در سطح فردي و بر پايه دلايل شخصيتي، يا تنبلي در سطح فردي و بر پايه دلايل اجتماعي و يا اينكه مساله اساسا در سطح ساختاري و كلان است و تنبلي بيش از آنكه فردي باشد اجتماعي قلمداد شود. براي سنجش ميزان تنبلي در تهران از پيمايش از هزار و 328 نفر از شهروندان تهراني با روش نمونه گيري pps استفاده شد و نتايج تحقيق، وجود حداقل 20 درصد تنبلي در سطح شهروندان (در سطح زياد و خيلي زياد) را تاييد كرد. ميزان تنبلي ايرانيان از متوسط جهاني بيشتر است نتايج تحقيق تطبيقي نشان داد كه ميزان تنبلي ايرانيان از متوسط جهاني بيشتر است و تنها كشورهاي عربي و آفريقايي هستند كه بيش از ايرانيان دچار تنبلي هستند. امان الله قرايي مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه نيز در اين زمينه مي گويد: فراگير بودن تنبلي در ايران ريشه فرهنگي دارد ايرانيان معتقدند كار كردن در خور شايستگان نيست كه از فلسفه ارسطو به ما رسيده است. او ادامه مي دهد: مردم ايران به دليل وجود نعمت هاي خداوندي و پرنعمت بودن سرزمينشان كار كردن را براي مردم عادي مي دانستند و تن پروري را نوعي اشرافيت تلقي مي كردند. اين تلقي وجود دارد كه افرادي كه كار نمي كنند از طبقه اجتماعي بالاتري برخوردار هستند. ويژگي اقتصاد دولتي تنبلي است او معتقد است: ويژگيهاي اقتصاد دولتي تنبلي است. بر اساس تحقيقات ما در سال 156 روز كار مي كنيم و بيشتر اوقات نيز به گپ زدن و خوردن چاي مي پردازيم. بر اساس آخرين آمار ميزان ساعت كار مفيد در ادارات دولتي يك ساعت و25 دقيقه است كه به نظر مي رسد عدد 25 دقيقه صحيح تر باشد. اما در اين ميان بي انگيزه گي هايي كه از سوي جامعه به فرد تحميل مي شود هم دليلي بر اين تنبلي است. شادي خليلي دانشجوي سال آخر عمران است. به اعتقاد او دليلي براي تلاش وجود ندارد وقتي تمام تلاش ها وقتي به نتيجه مي رسد كه يك پشتيبان در سايه هميشه مراقبت باشد. او از يكي از همكلاسي هايش مي گويد كه هنوز درسش به اتمام نرسيده اما در پروژه هاي بزرگ حضور دارد. به اعتقاد خليلي جوان هاي اين دوره بيشتر خيال بافي مي كنند تا كار. آنها با خيال پولدار شدن،كار كردن،درس خواندن و... خوش هستند تا اين كه تلاشي براي رسيدن به خواسته هايشان كنند. تعريف زرنگي وسخت كوشي اين روزها كمي جابه جا شده است. حالا اگر بتواني با كمترين تلاش بهترين موقعيت را به دست بياوري زرنگ هستي و اگر انگيزه اي برايت مانده باشد و خوب كار كني در نگاه ديگران هنوز راه و روش زندگي كردنت را ياد نگرفته اي. |
|||
