اخبار دانشگاهی کشور / علمی فرهنگی 02 بهمن 1391 - 21 January 2013
ضرورت تشکیل نظام سنجش و پذیرش و هدایت تحصیلی پدیده مغفول نظام آموزشی
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت تشکیل نظام سنجش و پذیرش در آموزش عالی، گفت: سازمان سنجش درحال حاضر در مرحله سنجش عمل میکند ولی سنجش و پذیرش را نمیتوان از یکدیگر تفکیک کرد.
پرتال دانشگاهی به نقل از رضا صابری عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در میزگرد «کنکور و افزایش جمعیت» که در خبرگزاری فارس برگزار شد با تأکید براینکه ورود مقام معظم رهبری به بحث جمعیت مسئله بسیار مهمی است، گفت: پیش از صحبتهای مقام معظم رهبری کسی به صورت جدی موضوع جمعیت را مطرح نمیکرد در صورتیکه جمعیت را باید به عنوان یک واقعیت اجتماعی بپذیریم زیرا موضوع جمعیت بر بسیاری از پدیدهها نظیر رفاه، آموزش، اقتصاد، مسائل اجتماعی و غیره تأثیرگذار است و برنامهریزان کشور به این جمعبندی رسیدند که اینگونه پدیدهها را باید کنترل کرد.
وی افزود: به طور معمول اینگونه بیان میشود که ترمزهای جمعیت یک ترمز 20 ساله است و برنامهریزان جمعیتی نیز پیشبینی نمیکردند که کشور ما در سال 91 به چنین شرایط جمعیتی برسد.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: امروز یکی از متغیرهایی که در این اتفاق جمعیتی مهم است و دولت هم به آن ورود کرده، سیاستهای جمعیتی است و مجموعه نگرشهای جدیدی در جامعه ایجاد شده است نظام دیوان سالاری که پس از انقلاب سمتوسوی خاص خود را پیدا کرد و ارزشهایی در جامعه بیشتر از ارزشهای دیگر شد به طوری که آن مقدار که علم ارزش دارد کار ارزش ندارد.
*نظام آموزشی ما هنوز در حد همگانی است
وی افزود: باید به سرعت در مورد سیاستهای جمعیتی تصمیم بگیریم و استراتژیها را تغییر دهیم ولی یکی از شرایط اصلی، شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه است که اقتصاددانان همچنان معتقدند که جمعیت با توان اقتصادی ما تناسب ندارد و نظام آموزشی ما هنوز در حد همگانی است.
صابری اظهار داشت: در نظام بهداشتی هم همچنان برخی سیاستهای جمعیتی توصیه نمیشود، نوع سیاستهای جمعیتی دولت در نوع جمعیت مهم است.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی گفت: ما همیشه اینگونه نگاه کردیم که آموزش و پرورش به عنوان یک وسیله، در 6 سالگی فرزند ما را سوار میکند و 18 سالگی او را مقابل کنکور پیاده میکند و همچنان از فرزندانمان انتظار داریم حتی قبل از مدرسه برای تحصیل در رشته مورد علاقه والدین تلاش کنند.
وی اظهار داشت: آموزش عالی کشور نظامهایی را تجربه کرد تا افراد پشت کنکور نمانند ولی آن نظامها رد شد که در حال حاضر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با نگاهی متفاوت به آموزش تدوین شده و رابطه جمعیت و آموزش در مقاطع تحصیلی همگانی و دانشگاه نیز باید از این طریق بررسی شود.
*متغیر جمعیت نظام آموزش عالی را تحت تأثیر قرار میدهد
صابری گفت: متغیر جمعیت یکی از متغیرهایی است که نظام آموزش عالی را تحت تأثیر قرار میدهد.
وی با اشاره به اینکه متغیرهای فرهنگی و اجتماعی نیز در نظام آموزش عالی تأثیر دارند، افزود: در حال حاضر در آگهیهای استخدامی، نیروی با مدرک کارشناسی ارشد و دکترا مطالبه میشود و حتی نوع دانشگاه و معدل فرد نیز در استخدام مؤثر است.
نماینده مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: زمانی که نظام اجتماعی و اقتصادی در کشور اینگونه است نمیتوان گفت افراد به دانشگاه نروند، روزی در جامعه روستایی کشور ما افراد حاضر نبودند دخترانشان در مقطعی بالاتر از دبستان تحصیل کند ولی امروز بیشترین مطالبه برای ورود به دانشگاهها از سوی خانمهاست و این شرایط نشاندهنده تأثیر متغیرهای اجتماعی در آموزش عالی است.
* هدایت تحصیلی پدیده مغفول در نظام آموزشی است
صابری گفت: هدایت تحصیلی در دنیا مسئله بسیار مهم آموزش است ولی در کشور ما یک پدیده مغفول شده است.
وی افزود: زمانی که حذف کنکور از 10 هزار رشته محل اعلام شد نظر فرزند من این بود که پس از حذف کنکور چرا باید در دبیرستان درس بخواند؟ در صورتیکه اگر هدایت تحصیلی در مدارس ما به درستی صورت بگیرد دانشآموزان میدانند که هدف از تحصیل دبیرستانی فقط ورود به کنکور نیست.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: ما باید متناسب با نیازهای جامعه افراد را در مکانهای مختلف پیاده کنیم و باید یک فضای فرهنگی در جامعه پیاده شود که همگام با هم حرکت کنند و نگرانی اصلی ما سالخوردگی جامعه است.
وی با بیان اینکه افق قطعا نیاز به جمعیت جوان دارد، مرجعیت علمی تنها با نیروهای با نشاط و فعال میتواند اتفاق بیفتد، اظهار داشت: با تدوین سند تحول آموزش و پرورش، در بنیانهای آموزشی تغییراتی به وجود آمده ولی این یک سند است و باید در اجرا موفق باشد.
صابری با اشاره به اینکه برای اجرای این سند 3000 کلاس در کانتینر تشکیل شد، گفت: اجرای زودهنگام این سند به این دلیل بود که نگران بودیم در دولت بعدی اراده اجرای آن نباشد.
وی گفت: دولت خود را موظف به اجرای این سند کرد ولی امروز در نقد اجرای نظام آموزشی جدید مطالب زیادی وجود دارد و آنچه در سند دیدیدم و آنچه اجرا میشود فاصله دارد که باید با دقت رصد شده و اصلاح شود.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه زمینههای هدایت تحصیلی باید به خوبی صورت بگیرد، اظهار داشت: قاعده بر این بود که این نظام میخواهد تغییر ساختار ایجاد کند، نه تغییر محتوا. با وجود اینکه کتابهای ششم ابتدایی به صورت موقت تدریس میشود ولی این سند تحول آموزشی بسیار با ارزش است و ما در نظر داشتیم این سند اجرا شود.
وی گفت: کتاب ریاضی ششم ابتدایی در ماههای اول مشخص شد که کتاب نامناسبی است و باید به سرعت در محتوای آن تحول ایجاد شود، ما حتی برای ادامه اجرا یا جلوگیری از اجرای سند دو ماه وقت گذاشتیم و بحث این بود که از اجرا جلوگیری کنیم ولی به این جمعبندی رسیدیم که اجرا شود و در حین اجرا نقدها بررسی و کاستیها اصلاح شود.
* اگر رویکرد فقط تغییر ساختار باشد اتفاق مبارکی نمیافتد
نماینده مجلس شورای اسلامی افزود: اگر رویکرد فقط تغییر ساختار باشد اتفاق مبارکی نمیافتد و باید به تغییر محتوا نیز فکر کنیم.
وی تصریح کرد: مجموعه عواملی که در سیاستهای کنترل جمعیت ما را به این نقطه رساند مجموعه سیاستهای تسهیلکننده بود.
صابری اظهار داشت: برای تغییر مسیر اتخاذ سیاستهای جمعیتی اگر همراهی شرایط اقتصادی و اجتماعی نباشد به این سرعت که به نقطه کاهش جمعیت رسیدیم نمیتوانیم جمعیت را افزایش دهیم.
نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر میزان باروری به شدت پایین است و به پایینترین حد مورد انتظار رسیده و حتی افراد با درآمد بالا هم تمایلی به فرزنددار شدن ندارند.
* اجرای سیاستهای جمعیتی نیازمند همکاری است
وی ادامه داد: سیاستهای جمعیتی به یک مدل نیاز و اجرای آن مدل به همکاری تمام نهادهای نظام دارد.
صابری اظهار داشت: البته برای اجرای سیاستهای جمعیتی باید یک افق 20 ساله را در نظر بگیریم ولی اگر مدل مناسبی را تنظیم نکنیم، هزینه میکنیم و به نتیجه نمیرسیم.
وی گفت: در آموزش و پرورش صحبت از سند تحول بنیادین میشود ولی ما در سیاستهای دانشگاهی هم تابع نقشه جامع علمی کشور نبودیم، سند آمایش آموزش عالی بر اساس نقشه جامع علمی کشور تنظیم شده باید با هدایت تحصیلی صحیح به نتیجه برسد.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی افزود: در نقشه جامع علمی کشور اصل بر این است که نظام علمی فناوری کشور تابع ترکیبی از آموزش، مهارت، پرورش، عرضه و تقاضا باشد.
وی اظهار داشت: آنچه ما از کنکور میدانیم این است که رقابت بر سر 10 درصد صندلیهاست در حالیکه جمعیت پشت کنکور ما جمعیت بالایی است و اگر اعلام کنیم 50 درصد صندلیها هم نیاز به کنکور ندارد باز هم چند درصد در کنکور شرکت میکنند.
صابری گفت:برخی از پارامترهای جمعیت، اقتصادی است، امروز خانوادهها حاضرند هزینه زیادی را بپردازند که فرزندشان در صندلی خاصی که مورد نظر آنهاست تحصیل کند در حالیکه صندلیهای خالی دیگری نیز در دانشگاه وجود دارد و این شرایط متأثر از نوع نگاه حاکم بر آموزش عالی ماست.
وی گفت: کنکور الزاما از طریق خروجی آموزش و پرورش قابل حل نیست و در آینده ممکن است پشت کنکوریها برای صندلیهای خاص جدیتر باشند و این به دلیل نوع نگرش حاکم بر آموزش عالی ماست.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی گفت: در یک استان 14 هزار دانشجو در دانشگاهی مرتبط با یکی از خرده نظامها در حال تحصیل بودند که سایت کامپیوتر آنها تنها برای 45 نفر ظرفیت داشت.
وی با اشاره به ضرورت تدوین سند جامع پذیرش و سنجش در آموزش عالی، عنوان کرد: در این سند سهم خردهنظامها هم مشخص میشود و تمام خردهنظامها تابع یک نظام مشخص میشوند که آموزش عالی از این طریق سامان مییابد ولی نیازمند تصمیمات سازمان سنجش است که بخشی از هدایتها را جهتدار کند.
صابری گفت: اینکه 10 هزار رشته محل از پذیرش در کنکور خارج شدند یک تصمیم ارزشمند است زیرا سالهای زیادی دغدغه کنکور داشتیم و در حال حاضر یک سوم رشته محلها این دغدغه را ندارند.
وی ادامه داد: در حال حاضر بحث کنکور کارشناسی و کاردانی در مجلس مطرح است و ما معتقدیم باید یک بسته کامل داشته باشیم، یعنی تا مقطع دکتری در یک نظام جامع سنجیده شود.
*ضرورت ایجاد نظام سنجش و پذیرش
نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت ایجاد نظام سنجش و پذیرش واحد در آموزش عالی، اظهار داشت: مشکل این است که سازمان سنجش در حال حاضر بخشی از وزارت علوم است و اینطور تصور میشود که مطالبات دولت را تأمین میکند، درحالیکه انتظار خردهنظامهای آموزش عالی چیز دیگری است.
وی گفت: ما نباید بحث حذف کنکور را به کاردانی خاتمه دهیم زیرا در حال حاضر اهمیت تحصیلات تکمیلی بسیار زیاد شده است و نیازمند یک طرح جامع هستیم.
صابری اظهار داشت: پس از تجمیع کنکور دانشگاه دولتی و آزاد بخشی از نگرانیها این بود که مردم حس کردند فرزندانشان دیگر دو بار شانس قبولی در کنکور را ندارد در صورتیکه این شانس محدود نشده و این آزمون نیز یک بار در سال برگزار نمیشود.
وی گفت: با برگزاری دوبار آزمون در یک سال استرسها کمتر میشود ولی ما باید به این سمت حرکت کنیم که یک مرکز به صورت واحد مسئولیت سنجش را برعهده بگیرد.
رئیس کمیته آموزش عالی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه متعدد بودن مراکز سنجش جالب نیست، خاطرنشان کرد: سازمان سنجش آموزش کشور درحال حاضر در مرحله سنجش عمل میکند ولی سنجش و پذیرش را نمیتوان از هم تفکیک کرد.