ارتقاي ايران به رتبه22 توليد علم جهاني
خبرگزاري فارس: رئيس مركز منطقهاي اطلاعرساني علوم و فناوري با اشاره ارتقاي ايران به رتبه 22 توليد علم در جهان، از طراحي نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي در پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) خبر داد.
به گزارش حوزه دانشگاه خبرگزاري فارس به نقل از روابط عمومي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري جعفر مهراد رئيس مركز منطقهاي اطلاعرساني علوم و فناوري اظهار داشت: خروجيهاي نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي در قالب تاثير استنادي، تاثير استنادي مقالات مورد استناد، تعداد كل استنادها، تعداد مقالات، درصد مقالات مورد استناد، تاثير نسبي نشريه در مقوله موضوعي، درصد از كل مقالات نشريات فارسي در مقوله موضوعي، درصد مقالات مورد استناد نشريه نسبت به كل مقالات مورد استناد نشريات فارسي در مقوله موضوعي، تاثير نسبي نشريه در كل نشريات فارسي در ISC، درصد از كل مقالات نشريات فارسي در ISC و درصد مقالات مورد استناد نشريه نسبت به كل مقالات مورد استناد نشريات فارسي در ISC در نظر گرفته شده است.
وي نشريات از مهمترين مولفههاي توليد علم در هر كشوري يا رشته علمي عنوان كرد و گفت: از اين رو بهبود عملكرد نشريات موجب بهينهسازي توليدات علمي ميشود استناد يك شاخص پذيرفته شده براي عملكرد نشريات در سطح جامعه علمي چه ملي و چه بينالمللي است ميتوان اذعان داشت كه هر استناد علاوه بر اينكه يك نشان كيفي پژوهش است، نشان دهنده استفاده و بكارگيري علم بومي نيز ميباشد.
رئيس مركز منطقهاي اطلاعرساني علوم و فناوري يادآور شد: نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي ابزاري جديد و از جهت كارائي كاملا منحصر به فرد است، اين ابزار منطبق با استانداردهاي بينالمللي علمسنجي در پايگاه استنادي علوم جهان اسلام راهاندازي شده است. نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي ابزاري انعطافپذير است كه امكان مقايسه هر نشريه را بر اساس انتشارات و استنادها در ميان بهترين نشريات جهان اسلام فراهم ميآورد.
مهراد همچنين افزود: اين نظام، نظامي جديد بوده و به جهت شاخصها و همچنين كاركرد با نظام گزارشهاي استنادي نشريات فارسي كاملا متفاوت است، يكي از ويژگيهاي متمايز نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فراهم آوردن امكان سنجش عملكرد نشريات در دورههاي زماني بلندمدت است. بدين ترتيب امكان قضاوت درباره عملكرد نشريه از 1378 تا سال جاري در هر لحظه ممكن خواهد بود كه اين شامل بررسي شصت و چهار تحليل متفاوت حول محور تاثير استنادي بوده و عملكرد يازده ساله نشريه را پوشش ميدهد.
وي در ادامه گفت: هر يك از شصت و چهار گزارش اين نظام در دورههاي پنج ساله، تمامي سالها و سال به سال به صورت تجمعي قابل بررسي و مقايسه است، اين تحليلها ميتواند در حوزههاي مختلف موضوعي باشد. بدين ترتيب امكان مقايسه نشريات در رشتههاي مختلف موضوعي امكانپذير ميشود.
رئيس مركز منطقهاي اطلاعرساني علوم و فناوري با بيان اينكه تحليلهاي نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي از نوع تحليل روند است، اظهار داشت: اين تحليل روندي، امكان مقايسه نشريات برحسب تاثير استنادي را در بازههاي زماني مختلف و بخصوص بلندمدت فراهم ميآورد. مقايسه ناشران مجلات علمي يا به عبارت ديگر مقايسه نشريات گروهي از ناشران از طريق نظام شاخصهاي عملكردي نشريات فارسي به سهولت و با يك انعطافپذيري ويژه قابل انجام است.
* ايران از نظر توليد علم در سال 2009 به مرتبه 22 ارتقا پيدا كرده است
بر اساس اين گزارش، مهراد همچنين با بيان اينكه بر اساس تلاش دانشمندان، اعضاي هيات علمي و پژوهشگران، ايران در سال 2009 از نظر توليد علم به مرتبه 22 ارتقاء پيدا كرده است، اظهار داشت: تعداد توليدات علمي دانشمندان ايراني در سال 2009 ميلادي 16978 مقاله است كه در مجلات معتبر بينالمللي به چاپ رسيده است.
وي افزود: كشورهاي سوئد، لهستان و بلژيك به ترتيب با توليد 23374 مقاله، 22325 مقاله و 21102 مقاله در مرتبههاي 19 تا 21 قرار دارند.
سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) همچنين با اشاره به 5 كشور برتر دنيا در توليد علم، خاطرنشان كرد: آمريكا، چين، آلمان، انگلستان و ژاپن در سال 2009 به ترتيب با توليد 470877، 134482، 115310 و 113277 مقاله به ترتيب رتبههاي اول تا پنجم را به خود اختصاص دادهاند.
مهراد در ادامه خاطرنشان كرد: كشورهاي فرانسه، كانادا، ايتاليا و استراليا به ترتيب رتبههاي 6 تا 10 جهان را از نظر توليد علم به خود اختصاص دادهاند، بعد از كشورهاي ياد شده، هندوستان، كره جنوبي، هلند، برزيل، روسيه، سوئيس و تايوان نيز رتبههاي يازدهم تا هفدهم را از آن خود كردهاند.
وي با بيان اينكه عليرغم برخي كاستيها مانند كمبود بودجه و اعتبارات پژوهشي در اختيار دانشگاهها و موسسات پژوهشي، عملكرد علمي ايران در سال 2009 بهتر شده است، اضافه كرد: اين افزايش در امتداد همان شيب تندي است كه بارها به آن اشاره شده است، آهنگ رشد توليد علم در سالهاي اخير تضمين شده و با قدري توجه بيشتر به بودجههاي پژوهشي ميتوان براي آهنگ رشد بيشتر علم برنامهريزي كرد.
سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) بابيان اينكه در حال حاضر آهنگ رشد توليد علم ايران به حد يك درصد توليد علم جهاني رسيده است، خاطرنشان كرد: اكنون سهم تركيه از كل توليد علم جهان يك و نيم درصد است.
مهراد در پايان يادآور شد: اسكاتلند و كشورهاي اتريش، دانمارك، يونان، فنلاند، مكزيك و نروژ در ردههاي بعد از ايران قرار دارند، اسكاتلند كه به طور مشخص و مجزا از كشور انگلستان مورد محاسبه قرار گرفته با توليد 16709 مقاله بعد از ايران در جايگاه 23 جهان نشسته است.