اولین دانشکده‌ی طب ایران

اولین دانشکده‌ی طب ایران


پرتال دانشگاهی به نقل از ایسنا: اروميه از جمله شهرهاي كشور است كه از آن به‌عنوان «شهر نخستين‌هاي ايراني» ياد مي‌شود و حتا با همين موضوع، كتابي با نام «اولين‌هاي اروميه» در دست تدوين است. در اروميه يك ساختمان چوبي با حدود 150 سال قدمت وجود دارد كه قطعا نام آن در كتاب اولين‌ها خواهد آمد، چون اين ساختمان به‌عنوان «نخستين دانشكده‌ي طب ايران» شناخته مي‌شود.



فرشيد ابراهيمي - پژوهشگر تاريخ - معتقد است: اروميه در استان آذربايجان غربي به واسطه‌ي بافت گوناگون مذهبي و فرهنگي، سازگارترين مردم را در خود پرورانده است. حضور نمايندگاني از فرهنگ و تمدن غرب در اين شهر در طول تاريخ سبب شده است تا اروميه زودتر از ديگر شهرها به آموزه‌هاي نوين تربيتي و مزاياي آموزش و پرورش جديد دست يابد.



به گفته‌ي او، امروزه يكي از نمونه‌هاي بازمانده و نمادهاي پابرجاي اين تسامح با پيشرفت غربي، يك ساختمان چوبي با حدود 150 سال قدمت است.



ابراهيمي گفت: اين بنا كه به ساختمان چوبي جهاد دانشگاهي نيز معروف است، در سال 1882 ميلادي توسط ژوزف كاكران، در يك باغ 15 هكتاري كه براي تأسيس بيمارستاني خريده شده بود، ساخته شد. اين بنا كه 1500 مترمربع مساحت دارد، به اندازه‌ي 10 پله از كف حياط بالاتر و داراي يك زيرزمين است. ورودي ساختمان نيز به فضاي كوچكي منتهي مي‌شود كه شش اتاق بزرگ و يك اتاق كوچك را دارد.



وي بيان كرد: اين ساختمان، 87 سال پيش از تأسيس دانشگاه تهران و 13 سال پيش از تأسيس دارالفنون ساخته شد. در واقع، اين محل نخستين مدرسه به سبك جديد است كه به سبب ويژگي‌هايش با استقبال مردم شهري و روستايي مواجه شد و انگيزه‌اي براي ساخت تعداد بيشتري از اين مدارس در مدت كوتاهي بود.



اين پژوهشگر اظهار كرد: در آن روزگار، يكي از كمبودهاي دستگاه آموزش و پرورش در ايران، نبود آموزگار به تعداد كافي بود كه خود، مانعي براي گسترش و توسعه‌ي مدارس كشور به‌شمار مي‌رفت. به همين دليل، تلاش‌هايي توسط دكتر پركينز در يكي از روستاهاي اروميه انجام شد تا گروهي از جوانان و بزرگسالان مشتاق، آموزش داده شوند. به اين ترتيب، آموزشگاه يادشده ساخته شد كه در حقيقت، نخستين مركز تربيت معلم ايران نيز به‌شمار مي‌رود و سرآغازي بود براي ايجاد تدريجي ديگر مدارس در روستاهاي اروميه كه سبب شد در مدت 60 سال، 117 مدرسه در شهرها و روستاهاي مختلف اروميه ساخته شود.



ابراهيمي افزود: در مدرسه‌اي كه با نام ساختمان چوبي مي‌شناسيم، درس‌هايي مانند فيزيولوژي، شيمي، آناتومي، امراض داخلي، جراحي، مامايي و شكسته‌بندي آموزش داده مي‌شد و مدت تحصيل دو دوره‌ي دانشكده پنج سال بود. افراد فارغ‌التحصيل نيز پس از پايان تحصيلات‌شان، در شهرهاي مختلف استان «حكيم‌خانه» باز مي‌كردند و به پزشكي مي‌پرداختند.



در برخي منابع آمده است كه نقش برجسته‌ي اين دانشگاه در پيشرفت پزشكي و آموزش پزشكان به‌گونه‌اي بود كه مظفرالدين ميرزاي قاجار در زمان وليعهدي خود، شخصا گواهي‌نامه‌ي فارغ‌التحصيلان را كه از سوي دكتر كاكران به آن‌ها اهدا مي‌شد، گواهي و امضا مي‌كرد. همچنين روايت مي‌شود، نخستين جراحي دكتر كاكران كه او را در تمام ايران مشهور كرد، مداواي سعدالسلطنه بود كه سرطان داشت.



كاكران كه 27 سال در اروميه كار كرد، در سن 50سالگي بر اثر بيماري تيفوس درگذشت و در قبرستان روستاي «سير» در اروميه دفن شد.



هم‌چنين خسرو فرّي ـ معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان غربي ـ درباره‌ي اين ساختمان قديمي گفت: مي‌خواهيم با همكاري دانشگاه علوم پزشكي، اين محل را به موزه‌ي طب تبديل كنيم؛ ولي اميدوارم ابتدا اعتباري حدود 150ميليون تومان كه براي تكميل مرمت‌هاي ساختمان چوبي پيشنهاد شده است، تصويب شود تا بتوانيم اقدامات مرمتي را به پايان برسانيم. سپس براساس برنامه‌ريزي‌ها، موزه‌ي طب را بهره‌برداري كنيم.