اعلام نتایج عملکرد پژوهشی دانشگاههای پزشکی/ معرفی برترین‌ها

نتایج فعالیت پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی بر اساس ارزشیابی سال ۹۶ اعلام شد و دانشگاه های علوم پزشکی تهران، بقیه‌الله (عج) و شهرکرد برترین‌های سه تیپ دانشگاهی هستند.

به گزارش پرتال دانشگاهی به گزارش خبرنگار مهر، هر ساله پیش از برگزاری جشنواره تحقیقات علوم پزشکی، نتایج فعالیت های پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی در شاخص ها و محورهای مشخص شده از سوی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت منتشر می شود.

نتایج فعالیت پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی بر اساس ارزشیابی سال ۹۶ در محورهای تولید علم و ساختار اعلام شده است. 

محور تولید علم:

۱) برونداد پژوهشی: تعداد مقالات نمایه شده در پایگاه های ISI ، Pub Med و Scopus به تفکیک نوع مقالات و با لحاظ کردن ضرایب امتیازات + کتب نمایه شده در پایگاه Scopus + خلاصه مقالات نمایه شده درکلیه پایگاه ها. 

۲) مقالات منتشر شده در ۲۵ درصد نشریات برتر هر رشته بر اساس شاخص SJR

۳) تعداد مقالات منتشر شده دانشگاه با همکاری بین المللی با اعمال ضریب ۰.۲

۴) رهبری در پژوهش بر اساس پایگاه Scopus (تعداد مقالات منتشر شده دانشگاه که در آنها نویسنده مسئول، متعلق به آن دانشگاه است.)

۵) نسبت تعداد کل مقالات منتشر شده دانشگاه به تعداد اعضای هیئت علمی

۶) تعداد استنادات در سال ۲۰۱۷ به مقالات منتشر شده سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ بر اساس پایگاه استنادی Scopus

بر اساس نامه شماره ۷۰۰/۴۲۲۰/د در تاریخ ۳ دی ۹۷، امتیاز استنادات به مقالات (دارای بیش از صد نویسنده) منتشر شده طی سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ به یک پنجاهم تقلیل یافته است.

۷) تعداد استنادات در سال ۲۰۱۷ به مقالات منتشر شده در همان سال بر اساس پایگاه استنادی Scopus

۸) شاخص H ( H-index )

محور ساختار:

۱) زیرساخت پژوهش (کوهورت و بیوبانک - ثبت موارد - آزمایشگاه های جامع - منابع الکترونیک و اطلاع رسانی پزشکی)

۲) نیروی انسانی (PhD by Research ،Clinician Scientist ،Post doc)

۳) تحقیقات دانشجویی

۴) اخلاق در پژوهش های علوم پزشکی

رشد حدود 15 درصدی مقالات نمایه شده دانشگاه های علوم پزشکی

بر اساس گزارش معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت نتایج ارزشیابی سال ۱۳۹۶ دانشگاه های علوم پزشکی کشور نشان می دهد تعداد کل مقالات نمایه شده در پایگاه های Pub med, ISI و Scopus پس از رفع همپوشانی و حذف موارد تکراری در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال ۲۰۱۶ در دانشگاه های علوم پزشکی کشور دارای رشدی حدود ۱۵ درصد بوده است، که بیشترین رشد تعداد مقالات در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ سه (۲۵ درصد) و کمترین رشد در دانشگاه های تیپ دو (۲ درصد) اتفاق افتاده است.

دانشگاه های تیپ یک نیز دارای رشدی معادل ۱۷ درصد بوده اند.

در این ارزشیابی نوع مقاله و تناسب امتیاز با آن تفکیک شده است. نتایج ارزشیابی نشان می دهد که در بین دانشگاه های تیپ یک، ۵ درصد مقالات از نوع letter یا note هستند. این در حالی است که این مقدار در دانشگاه های تیپ دو و سه به ترتیب ۲ و ۷ درصد بوده است. حدود نیمی از مقالات letter در دانشگاه های تیپ سه توسط یکی از این دانشگاه ها منتشر شده است.

چاپ تعدادد ۴۱۳ مقاله در مجلات نامعتبر

از دیگر موارد دارای اهمیت در ارزشیابی سال ۱۳۹۶، استخراج مقالات در مجلات جعلی و نامعتبر است. در سال ۲۰۱۷، تعدادد ۴۱۳ مقاله در مجلات نامعتبر منتشر شده است. درصد مقالات چاپ شده در مجلات نامعتبر به تعداد کل مقالات در دانشگاه های تیپ یک، دو و سه به ترتیب ۱، ۱ و ۲ بوده است.

در بین دانشگاه های علوم پزشکی تیپ دو، تنها چهار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، زنجان ، سمنان و گیلان فاقد مقالات نامعتبر در سال ۲۰۱۷ بودند.

همچنین دانشگاه های آبادان، البرز، ارتش، بوشهر، بم، بهبهان، دزفول، ساوه، سبزوار، کردستان و یاسوج از تیپ سه فاقد مقالات منتشر شده در مجلات نامعتبر در سال ۲۰۱۷ بوده اند.

تعداد کتب (یا فصلی از آن) نمایه شده در پایگاه های ISI و Scopus در سال ۲۰۱۷، یکصد و شصت و شش عنوان بوده است که نسبت به سال ۲۰۱۶ بیش از دوبرابر شده است. تعداد خلاصه مقالات ارائه شده در کنگره ها و همایش ها در سال ۲۰۱۷ نمایه شده در پایگاه های ISI و Scopus به ۸۲۳ مورد تقلیل یافته که ۲۰ درصد کمتر از سال ۲۰۱۶ است. 

کاهش شیب رشد تعداد مقالات منتشر شده در ۲۵ درصد برتر نشریات علوم پزشکی کشور

تعداد مقالات منتشر شده در ۲۵ درصد برتر نشریات علوم پزشکی کشور (Q۱ طبق گزارش Scimago) در سال ۲۰۱۷ در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک ، دو و سه به ترتیب ۳۹۵۵، ۱۲۸۳ و ۴۷۸ مقاله بوده است که نسبت به سال ۲۰۱۶ دارای رشدی معادل ۲۳.۲ درصد است که البته از شیب رشد آن کمی کاسته شده است.

تعداد مقالات منتشر شده حاصل از همکاری بین المللی نیز در سال ۲۰۱۷ دارای رشدی معادل ۵۱ درصد نسبت به سال ماقبل خود بوده است که البته یکی از دلایل آن استفاده از سامانه ارزشیابی و امکان استخراج این مقالات از تمامی پایگاه های ISI, Pubmed و Scopus است.

افزایش ناچیز نسبت مقاله به هیئت علمی در سال ۲۰۱۷

نسبت مقاله به هیئت علمی در سال ۲۰۱۷ در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک ۲.۱۳ و این نسبت در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ دو و سه به ترتیب ۱.۵۱ و ۱.۲۵ بوده است. این نسبت در خصوص دانشگاه های تیپ یک بدون تغییر و در سایر تیپ ها به صورت ناچیزی افزایش داشته است.

افزایش تعداد ارجاعات به مقالات منتشر شده در سال ۲۰۱۷

از لحاظ تعداد ارجاعات در سال ۲۰۱۷ به مقالات منتشر شده ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ در پایگاه Scopus، نتایج بیانگر آن است که میانگین رشد ارجاعات در دانشگاه های علوم پزشکی کشور حدود ۴۳ درصد بوده است . این در حالی است که سرعت رشد آن نسبت به سال گذشته حدود ۱۰ درصد کمتر شده است، که این امر می تواند تا حد زیادی مربوط به کاهش موارد خوداستنادی باشد.

تعداد ارجاعات در سال ۲۰۱۷ به مقالات منتشر شده در همان سال نیز بیش از ۴۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.

شاخص نیروی انسانی دانشگاه ها نیازمند توجه ویژه

در خصوص شاخص های مربوط به حیطه ساختار که به لحاظ کمی، تنها حدود ۲۰ درصد از امتیاز ارزشیابی را به خود اختصاص داده اند اما به لحاظ کیفی نیازمند توجه ویژه به خصوص در مورد برخی شاخص ها مانند نیروی انسانی است.

نگارش ارزشیابی سال ۱۳۹۶ برای اولین بار توسط سامانه ارزشیابی پژوهشی

گزارش ارزشیابی سال ۱۳۹۶ دارای چند ویژگی خاص است.

نخست آنکه ارزشیابی سال ۱۳۹۶ برای اولین بار توسط سامانه ارزشیابی پژوهشی نوشته و طراحی شده توسط واحد ارزشیابی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به صورت پایلوت اجرایی شده است.

این نرم افزار با توانایی تجزیه و تحلیل و مدیریت داده ها، اطلاعات استخراج شده بدون ساختار را پالایش وکد گذاری کرده و آن را به یک فرمت قابل فهم و قابل محاسبه با کاربری بسیار ساده تبدیل کرده است. از کارایی های این برنامه، استخراج اطلاعات مربوط به هر دانشگاه همزمان با استخراج اطلاعات مراکز تحقیقاتی مرتبط با آن دانشگاه است.

در ارزشیابی سال ۱۳۹۶ علاوه بر استخراج تعداد مقالات منتشر شده دانشگاه، انواع مقالات نیز تفکیک شده و با ضریب مشخص شده محاسبه شده اند.

در ارزشیابی سال ۱۳۹۶ جهت محاسبه همکاری های بین المللی دانشگاه، تعداد مقالات با همکاری بین المللی در بازه ارزشیابی با ضریب ۰.۲ محاسبه شده است.

در ارزشیابی سال ۱۳۹۶ مقالات چاپ شده در نشریات نامعتبر (Black list) مربوط به سال ۲۰۱۷ و مقالات رد شده (Retract) شده از لیست مقالات دانشگاه های علوم پزشکی حذف شده است.

در ارزشیابی سال ۱۳۹۶ امتیاز ارجاعات به مقالات دارای بیش از صد نویسنده منتشر شده طی سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ به یک پنجاهم تقلیل یافته است. همچنین در ارزشیابی سال ۹۶ ضریب If مقالات لحاظ نشده است.

جداول رتبه بندی پژوهشی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک سال ۱۳۹۶