مدرك دكتراي غيرحضوري برخي دانشگاه‌هاي خارجي غيرقابل ارزشيابي است

تهران ، خبرگزاري جمهوري اسلامي ‪۲۷/۰۷/۸۷‬ فرهنگي. وزارت علوم. مدرك تحصيلي مدارك تحصيلات غير حضوري در مقطع دكترا صادره از دانشگاه‌هاي كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه و برخي كشورهاي شرق/ مركز اروپا، درصورتي كه تاريخ شروع به تحصيل دانشجو، بعد از اول نوامبر ‪ ۲۰۰۸‬باشد، از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، از اين پس، غير قابل ارزشيابي خواهد بود. مديركل امور دانش آموختگان وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، روز شنبه، با اعلام اين مطلب به خبرنگار فرهنگي ايرنا، گفت: ضوابط مربوط به ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشگاه‌هاي كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه، اخيرا در شوراي ارزشيابي وزارت علوم، مورد تجديد نظر قرار گرفته و تغييراتي در چگونگي بررسي مدارك صادر شده از مراكز دانشگاهي اين كشورها، صورت گرفته است. محمدجواد يزدان پناه، افزود: بر اساس مصوبات اخير شوراي ارزشيابي وزارت علوم، مدارك تحصيلات نيمه حضوري و غير حضوري در مقاطع كارشناسي و كارشناسي ارشد صادر شده از دانشگاه‌هاي كشورهاي مشترك المنافع و آسياي ميانه و برخي از كشورهاي شرق/ مركز اروپا نيز در صورتي كه تاريخ شروع به تحصيل دانشجو بعد از اول نوامبر ‪ ۲۰۰۸‬باشد، از نظر وزارت علوم، غير قابل ارزشيابي خواهد بود. كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه، شامل فدراسيون روسيه، جمهوري بلاروس، جمهوري اوكراين، جمهوري ارمنستان، جمهوري آذربايجان، جمهوري تاجيكستان، جمهوري قرقيزستان، جمهوري قزاقستان، جمهوري گرجستان، جمهوري ازبكستان و جمهوري تركمنستان است. كشورهاي شرق/ مركز اروپا مشمول ضوابط ياد شده شامل جمهوري مولداوي، لتوني ، ليتواني، استوني، آلباني، لهستان، روماني، بلغارستان، جمهوري چك، اسلواكي، اسلووني، مقدونيه، بوسني و هرزگوين، صربستان و كرواسي است. يزدان پناه، خاطرنشان ساخت: مدارك دكتراي صادر شده از دانشگاه‌هاي كشورهاي ياد شده، به صورت نيمه حضوري، با توجه به تعريف‌هاي ارائه شده در ضوابط عمومي شوراي ارزشيابي وزارت علوم، همچنان، قابل بررسي است. وي درباره تغييرات صورت گرفته در نحوه ارزشيابي مدرك دكتراي صادر شده از دانشگاه‌هاي كشورهاي يادشده، بر اساس مصوبات اخير شوراي ارزشيابي وزارت علوم، توضيح داد: چنانچه تاريخ شروع به تحصيل دانشجو، بعد از اول نوامبر ‪ ۲۰۰۸‬باشد، در صورتي مدارك مورد ارزشيابي قرار خواهد گرفت كه متقاضي دو مقاله بر گرفته از رساله دكتراي خود را در نشريات معتبر علمي- پژوهشي منتشر شده در كشورهايي غير از كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه و همچنين كشور محل تحصيل خود، كه حداقل يكي از آنها داراي نمايه ()‪Index‬ بين‌المللي باشد، به چاپ رسانده باشد. همچنين چاپ مقاله در نشريات علمي پژوهشي داراي نمايه (‪ )Index‬بين‌المللي و ضريب تاثير (‪ )Impact Factor‬منتشر شده در كشورهاي فدراسيون روسيه، جمهوري بلاروس، جمهوري اوكراين، لهستان، روماني، بلغارستان، جمهوري چك، اسلواكي، اسلووني، لتوني و ليتواني، مشروط به اين كه متقاضي، دانش آموخته كشور منتشركننده نشريه نباشد نيز بلامانع است. به گفته يزدان پناه، اين مقالات، حتما بايد در زمان ارزشيابي، به چاپ رسيده باشند، دانش آموخته، مولف اصلي آن باشد و موضوع آن، الزاما، برگرفته از رساله دكتراي او باشد. وي تاكيد كرد: مقالات ارائه شده در كنفرانس ها، حتي اگر نمايه بين‌المللي داشته باشند، قابل قبول نيستند و ملاك پذيرش آنها از سوي شوراي ارزشيابي وزارت علوم كشور ايران، انتشار مقالات در نشريات معتبر علمي پژوهشي داراي نمايه (‪ )Index‬بين‌المللي است. مديركل امور دانش آموختگان وزارت علوم، تصريح كرد: مقالات ارائه شده از سوي فرد متقاضي توسط حداقل سه عضو هيات علمي متخصص در رشته مربوط، بررسي و تاليف آنها توسط متقاضي احراز خواهد شد. وي، يادآور شد: تا پيش از اين، قوانين ارزشيابي، داراي اين قيد بودند كه مقاله ارائه شده توسط دانش آموختگان دانشگاه‌هاي كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه، نبايد در نشريات علمي پژوهشي داراي نمايه هيچيك از اين كشورها، چاپ شده باشد، ولي با تصميمات اخير، اين انعطاف بوجود آمده كه مقاله (هاي) ارائه شده، مي‌تواند در نشريات علمي پژوهشي داراي نمايه (‪ )Index‬بين‌المللي منتشره در برخي كشورهاي حوزه ياد شده و در عين حال خارج از كشور محل تحصيل فرد متقاضي نيز به چاپ رسيده باشد. يزدان پناه، در مورد ارزشيابي مدرك دانش آموختگاني كه تاريخ شروع به تحصيل آنان، قبل از اول نوامبر ‪ ۲۰۰۸‬است، اظهار داشت: در مورد اين دسته از افراد، ارزشيابي مدارك تحصيلي صادره از دانشگاه‌هاي حوزه ياد شده در مقطع دكترا، منوط به ارائه حداقل يك مقاله كامل علمي (‪ )Full Paper‬در نشريات علمي- پژوهشي، منتشره در كشورهاي غير از كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه و داراي نمايه (‪ )Index‬بين‌المللي است كه اين مقالات نيز بايد در زمان ارزشيابي به چاپ رسيده و دانش آموخته، مولف اصلي آن باشد و همچنين مقالات ارائه شده در كنفرانس‌ها حتي اگر نمايه بين المللي داشته باشد، احصاء نمي‌شوند. وي در تشريح اهداف اداره كل امور دانش آموختگان وزارت علوم، از ايجاد تغيير در نحوه ارزشيابي مدرك تحصيلي فارغ التحصيلان دانشگاه‌هاي كشورهاي مستقل مشترك المنافع و آسياي ميانه اظهار داشت: اين تصميمات بر اساس نتايج عيني و ملموس و با در نظر گرفتن بازخوردهاي سه ساله اخير از مدارك صادر شده از سوي دانشگاه‌هاي كشورهاي مذكور، اتخاذ شده و متاسفانه، بررسي هاي كيفي صورت گرفته، متناسب با سطح مورد انتظار شوراي ارزشيابي نبوده است و انعطاف‌هاي حداكثري اعمال شده از سال ‪ ۸۴‬به بعد در اين زمينه نتايج چندان مثبتي نداشته است. بنا به گفته يزدان پناه، تا قبل از مرداد سال ‪ ،۱۳۸۴‬نگاه وزارت علوم در زمينه ارزشيابي مدارك صادر شده از دانشگاه‌هاي كشورهاي ياد شده، بسيار سختگيرانه، سلبي و انقباضي بود كه از اين زمان به بعد، تصميماتي به منظور ايجاد انعطاف در نحوه ارزشيابي مدارك گرفته شد و بر اساس آنها مقرر شد كه مقررات انبساطي جديدي در يك بازده زماني مشخص، اجرا شود و بازخورد آنها مورد بررسي قرار گيرد تا در صورت لزوم در آنها تجديد نظر شود؟ كه متاسفانه در عمل، بازخورد مطلوبي از اين سياست‌هاي انعطافي، مشاهده نشده است. به اعتقاد وي، تصميم اخير وزارت علوم ايران در زمينه غيرقابل ارزشيابي دانستن مدارك نيمه حضوري و غير حضوري صادر شده از سوي دانشگاه‌هاي كشورهاي مشترك المنافع و آسياي ميانه در مقاطع كارشناسي و كارشناسي ارشد، يك اقدام بجا و منطقي است، چرا كه دانشجويان در اين مقاطع، بايد حضور مستمر و ارتباط نزديك با محيطهاي آموزشي، پژوهشي، آزمايشگاهي و كارگاهي مراكز دانشگاهي محل تحصيل خود داشته باشند. در وزارت علوم، تحقيقات و فناوري ايران، ارزشيابي مدارك تحصيلي خارجي، تحت سه عنوان حضوري، نيمه حضوري و غيرحضوري انجام مي‌شود و ذكر نظام آموزشي براي تحصيلات نيمه حضوري و غيرحضوري در ارزشنامه ضروري است. تحصيلات حضوري، در قوانين وزارت علوم، به تحصيلاتي اطلاق مي‌شود كه براي انجام آن، مدت حضور دانشجو در كشور محل تحصيل (به استناد گذرنامه) بي ش از دو سوم طول تحصيل متعارف باشد، و چنانچه دانش آموخته، بين يك سوم تا دو سوم طول تحصيل متعارف خود را در كشور محل تحصيل خود، گذرانده باشد، مدرك وي به صورت نيمه حضوري ارزشيابي مي‌شود. تحصيلات غيرحضوري نيز به تحصيلاتي اطلاق مي‌شود كه در نظام‌هاي آموزشي از ق بيل مكاتبه اي، از راه دور، مجازي، الكترونيكي، مبتني بر اينترنت و مانند آنها انجام شده باشد و يا دانشجو، كمتر از يك سوم طول تحصيل خود را (به استناد گذرنامه) در كشور محل تحصيل خود حضور داشته باشد. بر پايه قوانين و مقررات آموزش عالي ايران، طول تحصيل متعارف براي تكميل دوره‌هاي كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا، به ترتيب دو، چهار، دو و سه سال در نظر گرفته مي‌شود. مديركل امور دانش آموختگان وزارت علوم، به داوطلبان تحصيل در دانشگاه هاي خارجي، توصيه كرد تا با توجه به ضوابط وزارت علوم در زمينه اعتبار دانشگاه‌هاي مختلف و با عنايت به غيرقابل ارزشيابي بودن مدارك دكتراي غير حضوري و مدارك كارشناسي و كارشناسي ارشد نيمه حضوري و غيرحضوري صادره از برخي دانشگاه‌هاي خارجي، محل تحصيل خود را با آگاهي و دقت بيشتر، انتخاب كنند و مدت زمان اقامت دانشجويي خود را به گونه‌اي تنظيم كنند كه تحصيلات آنها، نيمه حضوري يا غير حضوري، تلقي نشود.