گزارشی مختصری از تاریخ ادغام تا انتزاع دانشگاه

---

ماجراهای چند سال اخیر دانشگاه علوم پزشکی ایران برای دانشجویانی که روزی به امید آنکه در چهارمین دانشگاه برتر علوم پزشکی کشور تحصیل می‌کنند وارد این دانشگاه شدند، به کابوسی مبدل شده‌ بود که می‌توانست نسل آینده بسیاری از پزشکان کشور را با بحران روبرو کند.

به گزارش پرتال دانشگاهی به نقل از خبرنگار «دانشگاهی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، دانشگاه ایران پس از تجربه‌ای نزدیک به چهل سال در عرصه آموزش پزشکی کشور و کسب موفقیت‌های بین‌المللی در آبان ماه 89 به طور ناگهانی و با تصمیم مرضیه وحید دستجردی وزیر وقت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با دانشگاه تهران ادغام شد.

در پی این ادغام ندای اعتراض بسیاری از دانشجویان، اساتید، اعضای هیات علمی و نمایندگان مجلس از همان ابتدا بلند شد. گرچه عده‌ای این اقدام را مناسب ارزیابی می‌کردند، اما نظر بسیاری از کارشناسان بر این بود که انحلال دانشگاهی با این عظمت و سابقه اقدامی نسنجیده و مبتنی بر تصمیمی "یک شبه" است. هرچند اکثریت طرفداران هر دو جناح بر این مسئله توافق داشتند که عدم اطلاع رسانی مناسب به استادان، دانشجویان و سایر مسوولین پیش از اقدام به انحلال دانشگاه علوم پزشکی ایران زمینه ساز ایجاد گره‌هایی بازنشدنی در هر دو دانشگاه ایران و تهران شد.

امروز پس از گذشت سه سال از ادغام این دانشگاه با دو دانشگاه تهران و شهید بهشتی، دانشگاه ایران بار دیگر درحالی درهایش را به روی دانشجویان باز می‌کند که به تازگی تکلیف تاسیسات انتقال یافته آن مشخص شده، اما فقط تاحدودی تکلیف بودجه این دانشگاه ایران روشن شده است که آن هم در گرو تصمیمات معاونان پشتیبانی وزارت بهداشت و دو دانشگاه است، البته نباید این موضوع را نادیده گرفت که وزیر بهداشت اهتمام جدی برای حل مشکلات دانشگاه ایران دارد.

در توافقنامه اخیری که بین مسوولان این دو دانشگاه صورت گرفته است تکلیف مواردی چون دانشجویان 90 و 91 که همگی دانشجوی دانشگاه تهران باقی خواهند ماند و کلاس‌های دانشجویان ورودی 89 مشخص شده‌ است.

از تصمیم یک شبه تا اجرای چند ساعته

با نگاهی به گذشته در هشتم آبان 89 بود که با دستور وزیر بهداشت وقت تمامی واحدهای دانشگاه علوم پزشکی ایران به دو دانشگاه تهران و بهشتی منتقل شد، به طوریکه واحدهای آموزشی، پژوهشی و دانشجویی این دانشگاه به دانشکده علوم پزشکی ایران و واحدهای بهداشتی و درمانی آن به دانشگاه شهید بهشتی انتقال داده شد. از سوی دیگر بیمارستان‌های مربوط به دانشگاه ایران نیز به دانشگاه علوم پزشکی کرج منتقل شد.

این تصمیم در حالی اجرا شد که دکتر باقر لاریجانی در ابتدا با اجرای این طرح مخالف بود، اما پس از تصویب و ابلاغ آن از اجرای این طرح استقبال کرد.

نه دانشگاه تهرانی‌ها راضی‌اند، نه دانشجویان دانشگاه ایران

ادغام دانشگاه ایران با تهران علاوه بر آنکه اعتراض برخی نمایندگان مجلس را در پی داشت، بسیاری از دانشجویان هر دو دانشگاه نیز به اجرای ناگهانی چنین طرحی معترض بودند که این اعتراضات باعث شد تا دستجردی برای توضیح و پاسخگویی به سوالات نمایندگان، به مجلس فراخوانده شود.

در این جلسه در کنار نمایندگانی که موافق با اجرای این طرح بودند و آن را از اختیارات شورای گسترش وزارت بهداشت می‌دانستند، نمایندگانی نیز بودند که دلایل دستجردی برای انحلال دانشگاه ایران را قانع کننده نمی‌دانستند و خواستار توقف روند ادغام و پیگیری آن به شکل منطقی و علمی بودند.

بسیاری از دانشجویان هر دو دانشگاه، نگران وضعیت آموزش در سطوح پایه و بالینی با افزایش جمعیت در دانشگاه تهران بودند و آن را عاملی برای اخلال در مسائل آموزشی درمانی می‌دانستند. هرچند بسیاری از مسوولان هر دو دانشگاه معتقد بودند که ادغام دانشگاه ایران با تهران نه تنها می‌تواند راه پیشرفت علم در زمینه پزشکی را هموار کند، بلکه هیچ گونه تغییری نیز در وضعیت آموزشی هیچ یک از دانشجویان دو دانشگاه ایجاد نمی‌کند، عدم تناسب فضای آموزشی با تعداد دانشجوی موجود، کمبود کارشناسان آموزشی و پرسنل، نداشتن فضا برای تشکیل کلاس‌های عملی، آزمایشگاه و سالن تشریح امروز از جدی‌ترین مشکلاتی است که گریبان دانشگاه علوم پزشکی تهران را گرفته است.

دانشجویان سردرگم تصمیمات مسوولان

اکنون با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی ایران، بار دیگر فعالیت خود را از سر می‌گیرد با این حال درابتدا با مشکلاتی مواجه شد که نتیجه تصمیم‌گیری ناگهانی مسوولان در سال 89 بود. بسیاری از دانشجویان به ویژه ورودی‌های 90 و 91 پس از آنکه خبر انتزاع دو دانشگاه را شنیدند در ابتدا با نگرانی از آینده تحصیلی‌شان تلاش می‌کردند از این اتفاق جلوگیری کنند و همین امر دغدغه زیادی را برای دانشجویان پزشکی ایجاد کرده‌ بود.

با آغاز سال تحصیلی شاه حسینی رییس دانشکده پزشکی دانشگاه ایران درباره حل مشکلات ایجاد شده در پی طرح انتزاع دو دانشگاه ایران و تهران، گفت: درحالی که تصمیم جدایی دو دانشگاه در مدتی کمتر از شش ماه مطرح و عملی شد، توانستیم در این مدت کوتاه از اموال رفع معارضه کرده، امکان بازگرداندن آنها به دانشگاه ایران را فراهم کنیم از سوی دیگر در رابطه با بودجه دانشگاه نیز اقداماتی انجام شده است.

وی افزود: با توجه به اینکه قبلا دانشگاه ایران یک ردیف جداگانه از بودجه دانشگاه تهران و شهیدبهشتی داشته‌ است، اگر اکنون نیز راهکارهایی بکارگرفته شود مشکلات دانشگاه برای پذیرش 160 دانشجوی جدید که در سال تحصیلی پیش‌رو وارد دانشگاه می‌شوند، نیز حل خواهد شد.

یکی دیگر از مسائلی که با طرح انتزاع دو دانشگاه ایران و تهران پیش‌ آمد مسئله دانشجویان ورودی 90 و 91 بود، که در ابتدا تکلیفشان درباره دانشگاه آینده نمی‌دانستند. این مسئله نیز در توافقنامه‌ای که روز سه‌شنبه 26 شهریور بین مسوولان دانشگاه علوم پزشکی ایران و تهران حل شد و بر اساس این توافقنامه تمامی این دانشجویان تحصیلشان را در دانشگاه تهران ادامه می‌دهند و درعین حال در دانشگاه‌های دیگر نیز درصورت تمایل به صورت میهمان پذیرفته می‌شوند.

با وجود اینکه اکثر دانشجویان ورودی 90 و91 از این موضوع راضی به نظر می‌رسند، اما این امر به معنای پذیرش 800 دانشجو در دانشگاه تهران است، به گونه‌ای که به گفته دکتر حمید عمادی معاون آموزشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، تمام امکانات اعم از کلاس،‌ فضاها و امکانات آموزشی که در زمان ادغام به دانشگاه تهران داده شده بود، به دانشگاه ایران بازگشته است.

یکی از دانشجویان ورودی 89 درباره وضعیت کنونی دانشگاه ایران، تصریح کرد: در حال حاضر تکلیف ما روشن نیست و ممکن است مثل سه سال قبل در نظم برنامه‌های درسی‌مان اختلال ایجاد شود، تنها پیامد چنین اتفاقاتی برای دانشجویان به هم ریختن یرنامه‌های درسی و سردرگمی است.

این دانشجو همچنین درباره وضعیت بودجه دانشگاه ایران ابراز نگرانی کرد و گفت: شایعاتی درباره نحوه تقسیم بودجه بین دو دانشگاه به گوش می‌رسد که به نفع هیچ یک از دانشگاه‌ها نیست و مشکلی که در حال حاضر بسیار نگران کننده است، همین مشکل بودجه است.

یکی از دانشجویان ورودی 90 دانشگاه تهران نیز دغدغه اصلی دانشجویان با آغاز سال تحصیلی را بلاتکلیفی وضعیت بیمارستان‌های آموزشی دانست و اظهارکرد: 600 نفری که وارد پردیس "پورسینا" شده‌اند، تا ترم گذشته از امکانات بیمارستان‌های امام خمینی (ره) و شریعتی استفاده می‌کردند، اما اکنون با انتزاع دو دانشگاه تکلیف بیمارستان‌ها روشن نیست. در عین حال بیمارستان‌های آموزشی تعلق گرفته به دانشگاه ایران نیز خالی است و نمی‌دانیم مسوولان در این باره چه تصمیمی می‌گیرند.

وی درباره میزان رضایتش از انتزاع دوباره این دو دانشگاه، تصریح کرد: مشکل اصلی دانشجویان این تصمیمات، دقیقا در زمان امتحانات گرفته شد که استرس زیادی را در طول اردیبهشت و خرداد به دانشجویان وارد کرد. در آن زمان ما در حال جمع آوری امضا برای بهبود وضعیت بودیم. من به عنوان یک دانشجو اگر می‌دانستم دانشگاه تهران قرار است درگیر چنین مشکلاتی شود، از ابتدا شهید بهشتی را به عنوان اولین گزینه انتخاب می‌کردم.

در آخر می‌توان گفت اگرچه با وجود بسیاری از این مشکلات، دانشگاه ایران توانست امسال رتبه دوم در آزمون کارشناسی و کارشناسی ارشد را کسب کند اما با توجه به وضعیت بودجه، بروز برخی مشکلات در مسیر فعالیت دانشگاه غیرمحتمل و دور از ذهن نیست که رفع این مشکلات و قرارگرفتن بر ریل توسعه با کمترین خسارت نیازمند اتخاذ سیاست‌های خردمندانه مسوولان است.فراموش نکنیم بزرگترین قربانیان تصمیم گیری‌های آنی و ضربتی برخی مسوولان، علاوه بر دانشجویان و بیمارانی هستند که نیازمند خدمات این دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هستند.