تشریح آخرین وضعیت آموزش های مجازی در زیرنظامهای آموزش عالی

مسئول کارگروه آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم آخرین وضعیت آموزش مجازی در دانشگاه های سراسری، پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد، فنی و حرفه ای و علمی کاربردی را تشریح کرد.

پرتال دانشگاهی به نقل از سید علی اکبر صفوی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت آموزش مجازی در دانشگاه ها با اشاره به گزارش دریافتی از دانشگاه ها تا ۱۵ فروردین ۹۹ گفت: از منظر آماری در مجموع حدود سه میلیون دانشجو در حال حاضر مشغول به تحصیل در دانشگاه های سراسر کشور (به جز دانشگاه های زیرمجموعه وزارت بهداشت) هستند که از این تعداد حدود یک میلیون نفر مربوط به دانشگاه آزاد اسلامی، حدود ۴۳۰ هزار نفر مربوط به دانشگاه پیام نور، حدود ۲۵۰ هزار نفر در دانشگاه جامع علمی کاربردی، حدود ۸۵ هزار نفر در دانشگاه فرهنگیان، حدود ۱۳۶ هزار نفر در دانشگاه فنی و حرفه ای و حدود ۱۵ هزار نفر در دانشگاه های وابسته به سایر دستگاه های اجرایی مشغول به تحصیل هستند.

وی ادامه داد: موسسات آموزش عالی غیر دولتی و  غیر انتفاعی جمعاً حدود ۳۰۰ هزار دانشجو و دانشگاه های دولتی تحت پوشش مستقیم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز حدود ۷۰۰ هزار نفر دانشجو را آموزش می‌دهند.

وی ادامه داد: این دانشگاه ها را می توان برای تشریح وضعیت آموزش های الکترونیکی به چهار دسته تقسیم کرد، دسته اول دانشگاه های تحت پوشش مستقیم وزارت عتف مانند دانشگاه های تهران، شیراز و فردوسی مشهد و جز آن، دسته دوم دانشگاه هایی با شعبه های پراکنده در سطح کشور، مانند دانشگاه پیام نور، دانشگاه جامع علمی- کاربردی و فنی و حرفه ای که در این گزارش به آنها دانشگاه های غیرمتمرکز اطلاق شده است، دسته سوم موسسات آموزش عالی غیردولتی و غیر انتفاعی و دسته چهارم دانشگاه آزاد اسلامی.

مسئول کارگروه آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم ادامه داد: در دسته اول براساس گزارش های ارسال شده از بیش از ۵۰ دانشگاه و موسسه آموزش عالی، بستر ارائه دروس نظری به میزان بیش از ۹۰ درصد به طور متوسط ایجاد شده است. لازم به ذکر است که به طور متوسط دروس نظری ۸۵ تا ۹۰ درصد دروس دانشگاهی را شامل می شوند.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر، تمام اساتید و دانشجویان این دروس امکان بهره برداری و ارائه خدمات را دارند و به طور متوسط بیش از ۶۰ درصد اساتید تا ۱۵ فروردین ماه کلاس های جبرانی خود را به صورت الکترونیکی به طور کامل برگزار کرده اند.

صفوی خاطرنشان کرد: از مجموع دانشجویانی که تحت پوشش این دسته از دانشگاه‌های دولتی هستند، تاکنون به طور متوسط از سوی دانشگاه‌ها امکان استفاده از بستر آموزش الکترونیکی برای افزون بر ۹۰ درصد آنها فراهم شده است. می‌توان گفت که تمامی دروس نظری این دانشگاه‌ها یا کاملاً آماده ارائه بر بستر کلاس های آنلاین الکترونیکی هستند و یا محتواهای دروس به صورت آفلاین آماده شده و در اختیار دانشجویان قرار دارد.

وی ادامه داد: این دانشگاهها به خوبی از نیمه فروردین بدون مشکل خاصی فعالیت آموزشی خود را از سر گرفته اند، در واقع، طراحی بستر لازم آموزش‌های الکترونیکی، طراحی محیط های نرم افزاری، افزودن سرورهای لازم، افزایش پهنای باند، همگی انجام شده است. همچنین، آموزشهای لازم به اغلب استادان و مسئولان مرتبط برای برگزاری کلاسها داده شده و راهنماهای کار دانشجویان مهیا شده است. راهنماهای کار دانشجویان به صورت فیلم های چند رسانه ای و متنی آماده شده و در اختیار آنها قرار گرفته است.

مسئول کارگروه آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم افزود: این درحالی است که آمار تا یک هفته قبل از پایان سال ۹۸ حدود ۶۰ درصد بود که اکنون در حوزه دروس نظری این آمادگی به بیش از۹۰ درصد رسیده است. البته برخی از اساتید، پیش از این درسها را ضبط کرده و به صورت آفلاین در اختیار دانشجوها گذاشته اند. این اتفاق ارزشمند و درخور توجه که عملاً ظرف چند هفته و علیرغم تعطیلی های نوروزی رخ داده است نشان می دهد که مسئولان ذیربط دانشگاهها و وزارت علوم تقریباً هیچ تعطیلی را در چند هفته گذشته نداشته و به صورت شبانه روزی مشغول مهیا کردن این بسترها بوده اند.

وی ادامه داد: دسته دوم دانشگاه های غیرمتمرکز شامل دانشگاههای پیام نور، دانشگاه جامع علمی- کاربردی، دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه فنی و حرفه ای که در مجموع بیش از یک میلیون از ظرفیت دانشجویی دانشگاه های کشور را پوشش می دهند. در این دسته نیز اقدامات خوبی به انجام رسیده است.

صفوی افزود: دانشگاه پیام نور با حدود ۴۳۰ هزار دانشجو تا نیمه اسفند حدود ۱۰ درصد از دانشجویان خود یعنی نزدیک به ۵۰ هزار نفر را پوشش داده بود ولی با تلاش و همت ستودنی تا تاریخ ۱۵ فروردین موفق شدند ۱۰۰ درصد دروس نظری را به صورت الکترونیکی تعریف کنند و آمادگی پوشش بالای ۹۰ درصد نیازهای دانشجوها در این درسها را به خوبی دارند و تمهیدات لازم هم در این زمینه انجام شده است.

وی با اشاره به دانشگاه جامع علمی کاربردی افزود: دانشگاه جامع علمی- کاربردی هم جز دسته دانشگاه هایی بود که به علت ماهیت دانشگاههای تحت پوشش با حدود ۶۳۰ شعبه در سراسر کشور، پیشینه و فعالیت درخور توجهی در حوزه آموزشهای الکترونیکی نداشتند و در دو هفته ابتدائی اسفندماه کمتر از ۱۰ درصد از آنها امکانات و بسترهای را فراهم کرده بودند. اما با سرعت عمل و همتی که به کار بسته شد این دانشگاه توانست تقریباً در حدود دهم فروردین بیش از ۷۰ درصد از کلاس های درس را به آمادگی برسانند. این آمادگی نیز وجود دارد که تا پایان فروردین بتوانند افزون بر ۹۰ درصد از برنامه های درسی نظری را در تمام مراکز زیرمجموعه خود پوشش دهند.

صفوی با اشاره به دانشگاه فنی و حرفه ای خاطرنشان کرد: دانشگاه فنی و حرفه ای حدود ۱۳۴ هزار دانشجو را پوشش می دهد و ۱۷۶ شعبه در سراسر کشور دارد. در این دانشگاه تا قبل از پایان سال ۹۸ حدود ۳۰ درصد از ارائه دروس بر بستر آموزشهای الکترونیکی آماده شده بود که با تلاش های زیادی که انجام شد اکنون به آمار بالای ۶۰ درصد رسیده است و به خوبی امکان افزایش تا بیش از ۸۰ درصد از دروس نیز وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی هم با داشتن حدود یک میلیون دانشجو از ابتدا بخشی را بر بستر آموزشهای الکترونیکی داشته و توانستند تا قبل از پایان سال ۹۸ حدود ۲۰ درصد از درسها را بر این بستر ارائه دهند. اکنون با تلاش های انجام شده بالای ۶۰ درصد از درس ها را آماده کرده اند و در حال گسترش آن هستند که بنا بر گزارش آن دانشگاه، ظرف ۱۰ روز آینده به افزون بر ۹۰ درصد خواهد رسید.

صفوی افزود: دسته دیگر مؤسسات آموزش عالی غیردولتی و غیرانتفاعی هستند که حدود ۲۶۰ هزار نفر از دانشجویان کشور را پوشش می‌دهند و در سراسر کشور پراکنده هستند. این مجموعه دانشگاه‌ها عملاً نسبت به سایر دانشگاه‌های دولتی به طور متوسط با تأخیر بیشتری حرکت کردند و در ابتدا حدود ۲۰ درصد این دانشگاه‌ها امکانات و بستر لازم را فراهم ساختند. در حال حاضر این دسته از دانشگاهها توفیق بیش از ۵۰ درصدی داشته اند. (این اطلاعات بر اساس گزارش دریافتی از حدود ۵۰ موسسه ای است که اطلاعات خود را ارسال کرده اند.)

مسئول آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم تاکید کرد: با توجه به نوپا بودن تجربه آموزش الکترونیکی در این وسعت و تلاشی که در بازه زمانی کوتاه اوائل اسفند تا نیمه فروردین صورت گرفته است، قطعاً خدمات آموزش الکترونیکی کاستی هایی نیز داشته و خواهد داشت که با تعامل، صبر و به کارگیری درست فناوریهای داخلی تا حد زیادی این مشکلات برطرف خواهد شد. این تجربه کوتاه نشان می دهد که در صورت حمایت های حداقلی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور، کیفیت و دستاوردهای آموزش الکترونیکی به سرعت به مرزهای ایده آل عملکردی خود خواهد رسید.