قرار گیری ۵۲ دانشگاه ایرانی در میان برترین‌ دانشگاه های جهان

رتبه بندی ویرایش ۲۰۲۳ بهترین دانشگاه‌های جهان منتشر شد و بر این اساس ۵۲ موسسه ایرانی در این رتبه بندی قرار گرفته است.

به گزارش پرتال دانشگاهی و به نقل از خبرگزاری مهر به نقل از ایرانداک، محمد حسن زاده، رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران گفت: بر پایه ویرایش ۲۰۲۳ رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های جهان «یو. اس. نیوز» که در سال ۲۰۲۲ میلادی منتشر شده است، ۵۲ مؤسسه ایرانی در میان مؤسسه‌های برتر جهان جای گرفته‌اند. دانشگاه‌های «تهران»، «آزاد اسلامی»، «علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران»، «صنعتی نوشیروانی بابل»، و «دانشگاه صنعتی شریف» پنج مؤسسۀ برتر ایرانی در این رتبه بندی هستند. افزون بر این، شش دانشگاه «علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بابل»، «صنعتی کرمانشاه»، «علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قزوین»، «مراغه»، «علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ارومیه»، و «علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان» نیز اگرچه از دیدگاه ارزیابی فراگیر در میان ۲۰۰۰ مؤسسه برتر جهان نیستند، ولی در یکی از زمینه‌های علمی «یو. اس. نیوز» جایگاه جهانی دارند.

استاد دانشگاه تربیت مدرس افزود: در ویرایش ۲۰۲۳ رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های جهان «یو. اس. نیوز»، روی هم، نام ۲۰۰۰ مؤسسه از ۹۵ کشور گوناگون جهان در فهرست پایانی آمده است. در ویرایش پیشین این نظام رتبه‌بندی ۴۴ مؤسسه از ایران در میان مؤسسه‌های برتر جهان جای گرفته بودند. در نمودار یک، روند سالانه شمار مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های جهان «یو. اس. نیوز» گزارش شده است. توجه به این امر لازم است که هر ساله شمار مؤسسه‌های برتر در این نظام رتبه‌بندی افزایش داشته است. برای نمونه، در ویرایش ۲۰۲۲ این نظام رتبه‌بندی ۱۷۵۰ مؤسسه برتر شناخته شده بودند، ولی در ویرایش ۲۰۲۳ این شمار به ۲۰۰۰ مؤسسه رسیده است.

رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران اعلام کرد: رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های جهان برای فهم بهتر مقایسه مؤسسه‌ها در جهان پدید آمده است. با افزایش دانشجویانی که در پی ادامه تحصیل در کشورهای خارجی هستند، رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های جهان که آوازه و پژوهش‌های علمی مؤسسه‌ها را در بر دارد، می‌تواند به آنها در گزینش مؤسسه‌ها یاری رساند. تنها مؤسسه‌هایی در این نظام ارزیابی می‌شوند که دست‌کم ۱۲۵۰ مقاله در پنج سال گذشته (از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی) در نمایه‌نامه «وب‌آوساینس» داشته باشند. مؤسسه «یو. اس. نیوز» از ۱۳ سنجه کلیدی (آوازه جهانی پژوهشی، آوازه منطقه‌ای پژوهشی، شمار انتشارات، کتاب‌ها، همایش‌ها، تأثیر استنادی تعدیل‌شده، شمار همه استنادها، شمار انتشارات در میان ۱۰ درصد انتشارات باکیفیت، نسبت انتشارات در میان ۱۰ درصد انتشارات باکیفیت، شمار همکاری جهانی [نسب به کشور]، شمار همکاری جهانی، شمار مقاله‌های پراستناد در میان یک درصد انتشارات باکیفیت، و نسبت مقاله‌های پراستناد در میان یک درصد انتشارات باکیفیت) برای ارزیابی مؤسسه‌ها بهره می‌گیرد. داده‌های ارزیابی این سنجه‌ها با همکاری شرکت «کلاریویت آنالیتیکس» (ناشر پایگاه‌های «وب‌آوساینس» و «اینسایتس») گردآوری می‌شوند. در جدول زیر، امتیاز کل و رتبه‌های ملی و جهانی مؤسسه‌های ایرانی آمده است.

امتیاز کل و رتبه مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی «یو. اس. نیوز» ویرایش ۲۰۲۳ میلادی (ایرانداک به اقتباس از یو اس نیوز)

طبق گفته رئیس ایرانداک، بر پایه ویرایش ۲۰۲۳ نظام رتبه‌بندی «یو. اس. نیوز»، «Harvard University» با بیشترین امتیاز پیشگام جهان است و سپس، دانشگاه‌های «Massachusetts Institute of Technology»، «Stanford University»، «University of California--Berkeley»، «University of Oxford»، «University of Washington»، «Columbia University»، «University of Cambridge»، «California Institute of Technology»، و «Johns Hopkins University» در جایگاه دوم تا دهم هستند.

رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) در پایان اعلام کرد که این پژوهشگاه با ساخت و بروزرسانی ابزارهایی حرفه‌ای برای ارزیابی و سنجش علم، فناوری، و نوآوری کشور می‌کوشد تا در زمینه‌های در پیوند با مأموریت‌هایش به سیاست‌گذاران برای برنامه‌ریزی‌های درست و کارآمد یاری رساند. این گزارش نیز از انتشارات سامانه جایگاه علم، فناوری، و نوآوری ایران در جهان (نما) است که به پایش و گزارشِ پیرامونِ ۹۰ شاخص گوناگون از ۵۵ نهاد جهانی در حوزه‌های علم، فناوری، و نوآوری می‌پردازد و در نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IR در دسترس همگان است.