نیاز به وضع قوانین جدید برای تقویت علوم پایه

وزیر علوم با اشاره به اینکه برای تقویت علوم پایه نیاز به وضع قوانین جدید داریم گفت: المپیادیهای ریاضی و فیزیک در رشته های غیرمرتبط تحصیل می کنند.

به گزارش پرتال دانشگاهی و به نقل از خبرنگار مهر، محمدعلی زلفی گل در مراسم بزرگداشت سال بین‌المللی علوم پایه که امروز در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، اظهار کرد: انتظاری که از کارگروه علوم پایه می رود، این است که بررسی کند آسیب های علوم پایه تا الان چه بوده و چه کارهایی می شود برای آن انجام داد.

وزیر علوم با تاکید بر اینکه اگر بخواهیم توسعه را با توصیه انجام دهیم، امکان پذیر نیست، افزود: باید فکر کنیم که چه قوانین و مقرراتی نیاز داریم تا در صورت تصویب شدن به تقویت علوم پایه منجر شود. سیاست ما باید این باشد که در خروجی ۲۰۲۲، قواعد و مقررات و شیوه نامه هایی که جنبه اجرایی داشته باشد به تصویب برسد.

وی ادامه داد: خوشبختانه تعاملات خوبی با شورای عالی انقلاب فرهنگی، هیات دولت و مجلس داریم و از این پتانسیل ها می توان در راستای تدوین و تنظیم قوانین علوم پایه به خوبی استفاده کرد. به عنوان مثال چرا المپیادی های ما در رشته ریاضی و فیزیک مدال طلا می آورند اما در رشته های غیرمرتبط دانشگاهی تحصیل می کنند در حالی که این فرد در آن رشته ها می تواند به یک دانشمند تمام عیار تبدیل شود.

زلفی گل با بیان این مطلب که ما به جای هدایت تحصیلی، هدایت تحمیلی داریم، تصریح کرد: اینکه استعداد یک دانش آموز به کجا هدایت می شود، علاقه ذاتی و استعداد درونی او نیست بلکه نگرانی او درباره اشتغال باعث شده که هدایت تحمیلی داشته باشیم. حال سوال این است که چه باید کرد؟ حداقل می توان از المپیادی ها شروع کرد و می توان در بنیاد ملی نخبگان قوانینی تدوین کنیم که آن دسته از افرادی که مدال المپیاد کسب می کنند، بعدها هیات علمی دانشگاه شوند البته به شرطی که در دروان تحصیل هم خوب عمل کرده باشند.

وزیر علوم بیان کرد: مثالی دیگر اینکه برخی رشته های علم پایه بازار کار خوب دارند؛ باید احصا کنیم که در جامعه کجا برای این رشته ها فرصت شغلی وجود دارد؛ به وزیر آموزش و پرورش این پیشنهاد را دادم که از میان فارغ التحصیلان علوم پایه و علوم انسانی برای دبیری در مدارس انتخاب کنند.

وی در ادامه خطاب به دکتر نصیری رئیس کارگروه علوم پایه گفت: اینکه سمیناری در حوزه علوم پایه برگزار شود، خوب است اما باید راهکار ارائه دهید که از قوانین و مقررات چگونه استفاده کرد. اصل موضوع این است که کسانی که در رشته علوم پایه تحصیل می کنند، نسبت به آینده شغلی خودشان مطمئن نیستند و نگرانند. ما چگونه این نگرانی را برطرف کنیم؟ مسولان ما باید باور داشته باشند که علم، فقط فناوری و نوآوری نیست؛ علم در واقع تکنولوژی فرداست.

وزیر علوم با اشاره به اینکه نباید یک نوع تحقیقات را نادیده بگیریم، چون فکر می کنیم نوع دیگری از تحقیقات برای ما ضروری است، گفت: نباید به این صورت عمل شود که تحقیقات کاربردی فقط مدنظر ما باشد و تحقیقات بنیادی را نادیده بگیریم. باید مسولانمان را متوجه کنیم که نوع نگاهی که به علوم کاربردی و علوم انسانی و پایه داریم، متفاوت باشد.

زلفی گل خاطرنشان کرد: در حال حاضر پروژه ای برای ساخت دوربین هایی که رزولوشن بالایی دارند و می توانند از ظرف واکنش فیلمبرداری کنند در دست بررسی است که امیدواریم در دستور کار شورای عتف قرار بگیرد. این پروژه اگر به سرانجام برشد، یک سونامی در علم رخ می دهد.

وی ضمن اشاره به اینکه خوشبختانه ما در رشته های علوم پایه به مرجعیت علمی رسیده ایم، گفت: متاسفانه از پتانسیل‌های انجمن علمی به خوبی نتوانستیم استفاده کنیم در حالی که بهترین ها در این انجمن ها حضور دارند؛ البته در مقابل انجمن ها هم خودشان باید فعال باشند. اخیرا در نامه ای از انجمن ها خواستم که هر کدام براساس گرایش های خود یک پروژه کلان به ما اعلام کنند. استقبالی نشان ندادند و هیچ کس اعلام آمادگی نکرد که ما آن ها را حمایت کنیم. هدف این بود که انجمن ها افق رشته های خودشان را ببینند.

وزیر علوم در ادامه افزود: بیش از ۷۶ هزار مقاله علمی از ایران منتشر شده است و ما در تولید بیش از ۲ درصد علم دنیا نقش داریم و باید به اساتید و دانشمندان دست مریزاد بگوییم؛ دانشمندان ما با دست خالی دارند کار می کنند. اگر استاد دانشگاهی، تجهیزات مدرن آزمایشگاهی داشته باشد و اطلاعات و داده ها را با جدیدترین دستگاه ها بگیرد، انتشارات علمی او از کیفیت بالایی برخوردار خواهد بود.

زلفی گل در پایان گفت: بهترین محل برای آینده فرزندانمان، سرمایه گذاری در علم و فناوری است، هر ریالی هزینه کنیم چند صد تومان سود خواهیم برد. بنیان علم و فناوری علوم پایه است؛ باید برای توسعه متوازن استعدادها، فکر و برنامه ریزی کنیم و بدانیم کجای سیستم ایراد دارد که حل این مشکل فرابخشی است و فقط برعهده وزارت علوم نیست. زمانی این مشکلات حل می شود که بودجه اول کشور را اشتغال تعریف کنیم و در این صورت مطمئن باشید که مشکل توسعه متوازن استعدادها نیز حل خواهد شد.