اولین بخش مهندسی شیمی در سال ۱۳۲۳ در دانشکده فنی دانشگاه تهران دایر شد. مهندسی شیمی شاخه‌ای از مهندسی است که با ایجاد و کاربرد فرآیندهایی رابطه دارد که در آنها تغییرات شیمیایی یا فیزیکی صورت می‌گیرد. وظیفه اصلی مهندسی شیمی این است که کشفیات شیمیدانان پژوهشگر را در اختیار گیرد و به آن در صنعت شیمی، جامه عمل بپوشاند.
محصولات شیمیایی امروزه در همه زمینه‌های زندگی انسان به چشم می‌آیند. فعالیت‌های کشاورزی- صنعت نفت- صنعت پتروشیمی- علوم ارتباطات- بهداشت و غیره گوشه‌ای از محصولات شیمیایی است که برای فن‌آوری آنها نیاز به دانش مهندسی شیمی است و یک مهندس شیمی با اطلاع از شرایط و نحوه ساخت آنها اقدام به طراحی و محاسبه تجهیزات و امکانات جهت ساخت آن محصول مبادرت به ساخت آن صنعت می‌کند.
مهندسی شیمی را می‌توان به گروههای زیر تقسیم کرد: صنایع پالایش- صنایع پتروشیمی- صنایع شیمیایی معدنی- صنایع غذایی- صنایع گاز- طراحی فرایندهای صنایع نفت- بهره‌برداری از منابع نفت و صنایع پلیمر.
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد ۳۲ واحد دارد که ۲۴ واحد آن تئوری و ۸ واحد مخصوص پایان‌نامه و سمینار می‌باشد و مدت تحصیل این دوره ۵ ترم می‌باشد.
رشته مهندسی شیمی در مقطع کارشناسی ارشد به چهار گرایش کلی
۱- مخازن هیدروکربوری
۲- بیوتکنولوژی
۳- مهندسی شیمی
۴- فراوری گاز
تقسیم می‌شود که در ذیل هر یک بطور مفصل توضیح داده شده‌اند.
۱- مهندسی شیمی- مخازن هیدروکربوری
رشته‌های مورد قبول شامل مهندسی شیمی کلیه گرایشها- مهندسی مکانیک- مهندسی نفت- مهندسی معدن و کارشناسی طراحی مهندسی پتروشیمی می‌باشد.
در هر سال حدود ۵۱ نفر از طریق آزمون مخصوص این رشته جذب و در دانشگاه صنعت نفت- دانشگاه تهران- دانشگاه صنعتی امیرکبیر- دانشگاه صنعتی شریف به تحصیل مشغول می‌شوند.
۲- مهندسی- بیوتکنولوژی
رشته‌های مورد قبول شامل مهندسی شیمی کلیه گرایشها- شیمی کاربردی- مهندسی مکانیک با گرایش حرارت و سیالات- مهندسی پلیمر و کارشناسی طراحی مهندسی پتروشیمی.
در هر سال حدود ۲۶ نفر از طریق آزمون مخصوص این رشته کد (۱۲۸۵) جذب و در دانشگاههای صنعتی شریف- صنعتی امیرکبیر- تربیت مدرس- صنعتی اصفهان مشغول به تحصیل می‌شوند. دانشگاه آزاد اسلامی نیز در واحد علوم و تحقیقات تعدادی از داوطلبان را پذیرش می‌کند.
۳- مهندسی شیمی- مهندسی شیمی
رشته‌های مورد قبول شامل مهندسی شیمی با کلیه گرایشها- مهندسی پلیمر- مهندسی مکانیک با گرایش حرارت و سیالات- تکنولوژی و علوم رنگ- کارشناسی طراحی مهندسی پتروشیمی می‌باشد.
در هر سال حدود ۳۱۵ نفر در دو نوبت روزانه و شبانه از طریق آزمون مهندسی شیمی جذب و در دانشگاههای: تربیت مدرس تهران، سمنان، رازی کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، شیراز، صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر، صنعتی مالک اشتر، صنعتی سهند تبریز، صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، فردوسی مشهد، مازندران و دانشگاه علوم و فنون مازندران (غیر انتفاعی) مشغول به تحصیل می‌شوند. دانشگاه آزاد اسلامی در واحد تهران ۳۰ نفر و در واحد ماهشهر ۱۲ نفر و در واحد تهران شمال ۳۰ نفر دانشجو جذب می‌کند.
این رشته خود به گرایشهای زیر تقسیم می‌شود:
ترموسنتیک- فرایندهای جداسازی- طراحی فرایندها- پدیده‌های انتقال- صنایع غذایی- مهندسی پزشکی- مهندسی سیستم‌های انرژی- صنایع شیمیایی معدنی.
در جداول صفحه بعد برنامه مطالعاتی تنظیم گردیده که شامل ۷ آزمون طبقهبندی شده است و طبق این جدول سوال طرح می‌شود. منابع مطالعاتی در جدول قید شده است. اولویت با منابع مطالعاتی اصلی است که در دانشگاهها تدریس می‌شود. تعدادی منابع جدید نیز که خلاصه شده همان مطالب اصلی است به شما معرفی شده است.
جمع پذیرش: مهندسی شیمی ۴۳۴
مخازن هیدروکربوری ۷۹ نفر
بیوتکنولوژی ۴۵ نفر
منابع مطالعاتی
انتقال حرارت: انتقال حرارت هولمن، اینکروپرا، (انتقال حرارت، مهندس خداکرمی)، چالکش
ترمودینامیک: ترمودینامیک مهندسی شیمی ون‌نس، ترجمه دکتر محمد سلطانیه، (ترمودینامیک، مهندسی شیمی، مهندس طاهری، انتشارات هرمزگان)ترمودینامیک، انتشارات سنجش
مکانیک سیالات: MCCabe - وایت – استریتر، (مکانیک سیالات، سمیع‌پور، انتشارات پوران پژوهش)، مکانیک سیالات، انتشارات راهیان ارشد
کنترل فرایندها: کتاب کنترل فرایند در مهندسی شیمی دکتر نیک‌آذر- کتاب کنترل فرایند Coughnowr، (کنترل فرآیندها، انتشارات سنجش)
انتقال جرم و عملیات واحد: کتاب رابرت تریبال ترجمه دکتر کاغذچی و دکتر سهرابی- کتاب انتقال جرم و عملیات واحد دکتر محمود میرزازاده انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه هرمزگان - کتاب MCCabe، انتقال جرم و عملیات واحد دکتر سمیع‌پور، انتقال جرم و عملیات واحد دکتر بهمن‌یار
سینتیک و طراحی راکتورهای شیمیایی: طراحی راکتورهای شیمیایی ترجمه دکتر مرتضی سهرابی، (سینتیک و طراحی راکتور، انتشارات سنجش)
ریاضیات: کتاب کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی تألیف دکتر نیک‌آذر و دکتر خراط (ریاضیات عددی، مهندسی خداکرمی) کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی انتشارات دانشگاه تهران تألیف دکتر شهره فاطمی – کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی انتشارات راهیان ارشد
زبان عمومی: ۱- گرامر زبان عمومی کلیه رشته‌های کارشناسی ارشد، تألیف وحید عسگری، انتشارات: کانون فرهنگی آموزش. ۲- لغت: ۵۰۴ absolutely essntial words , TOFEL flash (vocabulary) 3- درک مطلب : TOFEL flash (Reading) ،-زبان انگلیسی عمومی ۲(درک مطلب)، انتشارات کانون فرهنگی آموزش
زبان اختصاصی: انگلیسی برای دانشجویان مهندسی شیمی انتشارات سمت
بیوشیمی و میکروبیولوژی عمومی: میکروبیولوژی عمومی دکتر فریدون ملک‌زاده- میکروبیولوژی صنعتی دکتر کاظمی ویسری انتشارات دانشگاه شریف-
بیوشیمی عمومی گروه پزشکی انتشارات دانشگاه تهران- خلاصه مباحث مهندسی شیمی انتشارات ارکان
«منابع مطالعاتی دیگری که داوطلبان می‌توانند از آنها استفاده کنند: کتاب خلاصه مباحث مهندسی شیمی انتشارات پردازش- مجموعه تستهای کارشناسی ارشد مهندسی شیمی انتشارات دانشگاه تهران- مجموعه تستهای کارشناسی ارشد مهندسی شیمی انتشارات کانون فرهنگی آموزش - کتاب مهندسی شیمی، انتشارات ارکان
مهندسی مخازن: ۱- Applied petroleum reservior engineering by : Craft 2 ـ جزوه در مورد : اطلاعات کلی در مورد مهندسی مخازن ، نفت و رفتار P.V.T هیدروکربنها
سیالت دو فازی: ۱- Two Phase flow in pipes by:Beggs and Brill 2 ـ جریان‌های دو فازی تالیف : دکتر مشفقیان و دکتر شریعغتی ۳ ـ خواص سیالات نفتی
تالیف : دکتر مشفقیان و دکترنصری‌فر۴- اصول طراحی هیدرولیکی خطوط لوله انتقال جریان‌های دوفازی، تألیف: دکتر علی وطنی، چاپ جهاد دانشگاهی- دانشگاه تهران
مهندسی نفت : ۱- Drilling Engineering by : Adams 2- Dirlling and casing opration by : J.A.Short 3 ـ روشهای حفاری تالیف : دکتر مرتضی اصانلو
