همه چیزی که برای شرکت در کنکور فلسفه و کلام باید بدانید!

 

رشته فلسفه و کلام اسلامی در جهت آشنا ساختن نسل جوان با میراث فکری و فلسفی ایران و اسلام و تلاش برای نشر و اعتلای آن، بررسی و شناسایی شاخه‌های نوین فلسفه، اشاعه‌ی تفکر عقلانی و ترویج نگرش صحیح و اصولی نسبت به فلسفه، زمینه ‌سازی مناسب برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی فلسفی و نظری، نشر تفکر عقلانی و اندیشه فلسفی و منطقی در جامعه، و زمینه سازی برای آموزش ها و پژوهش های بین رشته ای در جهت کارآمدی فلسفه گام برمی‌دارد. اگر قصد تحصیل در رشته فلسفه و کلام اسلامی بوده و برای شرکت در کنکور ارشد یا دکتری این رشته آماده می‌شوید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا اطلاعات کافی درباره ادامه تحصیل در این رشته را به دست آورید.

نظام آموزشی دانشجویان گروه فلسفه و کلام اسلامی بر پایۀ مطالعه مکاتب فلسفی مشاء، اشراق و ملاصدرا استوار است و در رشته فلسفه و حکمت اسلامی علاوه بر تاریخ فلسفه اسلامی از آغاز تا امروز به مباحث هستی شناسی و امور عامه و مباحث مربوط به الهیات و معاد پرداخته می شود. همچنین آثار فیلسوفانی نظیر خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی، مورد بحث و مطالعه قرار می گیرد. افزون بر آن دروس متعددی در حوزه مطالعات کلامی بویژه کلام جدید در برنامه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی گنجانده شده است.

 علمی: ریاضیات قوی، زیرا ریاضیات پلی مناسب برای رفتن به سوی فلسفه می‌باشد.

 جسمی: صاحب‌نظر باشد یعنی هم قدرت ذهنی و هم خلاقیت داشته باشد.

 علاقمندی ذاتی: برای بدست آوردن پاسخ سوالاتی نظیر روابط علت و معلول در جهان هستی 

گرایش های ارشد فلسفه و کلام در کنکور فلسفه و کلام 

رشته فلسفه و کلام الهیات در کنکور ارشد شامل گرایش های زیر با کد ضریب ۱ می باشد :

• رشته فلسفه و کلام اسلامی گرایش های فلسفه اسلامی و کلام اسلامی

• رشته کلام تطبیقی

• رشته عرفان اسلامی

• رشته مذاهب اسلامی

• رشته دین شناسی

• رشته شناخت اندیشه های امام خمینی (ره)

• رشته شیعه شناسی گرایش های کلام

• تاریخ و جامعه شناسی

• رشته فرق تشیع

• رشته فلسفه و حکمت اسلامی

• رشته کلام اسلامی

• رشته کلام امامیه

• رشته کلام شیعه

• رشته حکمت هنر اسلامی

• رشته منطق فهم دین

 

منابع کنکور ارشد فلسفه و کلام عبارتند از:

 دروس عمومی

دروس عمومی بین تمام گرایش‌های الهیات مشترک است و توضیحاتی که در این قسمت گفته می‌شود برای تمام گرایش‌های الهیات کاربرد دارد. به عبارت دیگر، عینا هر سال سازمان سنجش، سولات عربی و زبان برای پنج گرایش ارشد الهیات طراحی می‌کند. البته لازم به توضیح است برای درس زبان تنها 15 سوال زبان عمومی مشترک است و 15 سوال زبان تخصصی برای هر گرایشی، از متون تخصصی همان گرایش سوال طرح می‌شود و همسانی سوالات زبان الهیات به 15 سوال اول برمی‌گردد. 

بخش عمومی آزمون دکتری؛ کم‌ضریب اما سرنوشت‌ساز است. از سال 1390 که آزمون دکتری قدم به عرصه وجود گذاشت دروس زبان و استعداد تحصیلی به عنوان بخش عمومی همراه همیشگی این آزمون بوده‌اند. متأسفانه عناوین این دروس و ضرایب به ظاهر پایین آنها باعث شده است تا بسیاری از داوطلبان خود را برای بخش عمومی آماده نکنند و نتوانند درصد مناسبی در این دروس کسب نمایند. غافل از این که در بسیاری مواقع بر اثر دشواری یا سهولت بالای سوالات تخصصی (و یکسان شدن درصد داوطلبان در این دروس) این بخش عمومی بوده که تکلیف سرنوشت داوطلبان را مشخص کرده است.

• زبان عربی

مهم‌ترین ماده‌ی درسی در کنکور کارشناسی ارشد الهیات، عربی است. چند سال است که تعداد تست‌های این درس از 30 تست به 20 عدد کاهش یافته است. گفتنی‌ها درباره درس عربی فراوان است که بعضی از این نکته‌ها راه انسان را ده‌ها ساعت کوتاه و درصد را نیز ده‌ها درصد بیشتر و رتبه را هزاران نفر بهتر خواهد کرد.

منبع پیشنهادی برای مطالعه کنکور ارشد و دکتری فلسفه و کلام 

در ادامه این مطلب، منابع کنکور ارشد و بهترین منابع کنکور دکتری فلسفه و کلام را به شما معرفی می‌کنیم.

مطالعه کتاب مبادی‌العربیه، به دلیل تجمیع فهرست‌گونه انواع و اقسام قواعد ریز و درشت به صورت نکته نکته، موجب انبار شدن انبوهی از اطلاعات در ذهن دانشجو می‌شود؛ بی آنکه بتواند از آن‌ها در جای مورد نیاز استفاده نماید. لذا معمولاً دانشجویانی که برای درس عربی به مطالعه و حفظ این کتاب بسنده می‌کنند، در آزمون نه تنها موفقیت چندانی ندارند، بلکه به دلیل در هم‌آمیختگی ذهنی، تست‌ها را نادرست پاسخ داده و نهایتاً درصد منفی کسب می‌کنند. این دانشجویان از این نکته غفلت کرده‌اند که پدیده زبان پیش از آنکه یک علم باشد، یک «مهارت و فن» است. لذا کسی نمی‌تواند با به خاطر سپردن قواعد و ضوابط و همچنین واژگان یک زبان مدعی شود که آن زبان را فرا گرفته است. بلکه باید از طریق تمرین و ممارست فراوان، آن قواعد و لغات را اولاً به‌صورت ملکه ذهنی خود درآورد و ثانیاً بتواند در کوتاهترین زمان، آن‌ها را بازیابی کرده و با یکدیگر ترکیب نموده و جملات مورد نظر خود را بسازد. قواعد صرف و نحو نیز جز با تمرین زیاد و ملکه سازی، در کنکور قابل استفاده نخواهند بود. چرا که داوطلب باید بتواند در جملاتِ تست های کنکور، یک یا چند قاعدۀ به کار رفته در آن تست را در چند ثانیه تشخیص داده و سپس آنها را به‏کار گرفته و پاسخ صحیح را انتخاب کند.

• زبان انگلیسی

خوان زبان، خوان هفتم کنکور الهیات است. هم از نظر آخر بودن اولویت و هم از نظر سنگینی! 

تعداد کسانی که جسارت می‌کنند و زبان کنکور را سفید نمی‌گذارند کمتر از 10 درصد داوطلبان است. جالب است بدانید در نمره نهائی هر داوطلب علاوه بر ضریب‌هائی که برای هر درس اعمال می‌‌شود، پارامتری بنام «انحراف معیار» نیز بسیار تعیین کننده است.  

انحراف معیار چیست؟ 

تفاوت شما با میانگین نفرات دیگر در هر یک از دروس را انحراف معیار می‌گویند. به عنوان مثال اگر میانگین زبان همه داوطلبان 5 درصد باشد و شما زبان را 30 درصد بزنید، شما 25 درصد از بقیه بیشتر زده‌اید. این در حالی است که علاوه بر 25 درصد، یک نمره ویژه‌ای نیز بابت فاصله زیاد شما با داوطلبان دیگر به شما تعلق خواهد گرفت. 

با این حساب معلوم می‌شود چرا با وجود آنکه زبان ضریب 2 دارد ولی 10-15 درصد آن به چه دلیل در رتبه ما تأثیر زیادی دارد.

سوال های زبان از دو بخش عمومی و تخصصی تشکیل شده که منابع زیر برای این دو بخش پیشنهاد می‌شود:

زبان عمومی:

• کتاب تافل بارونز، چاپ قدیم بخش گرامر

• کتاب ۵۰۴ واژه ضروری

• منابع زبان عمومی کنکور ارشد و دکتری انتشارات حافظون

زبان تخصصی:

• دایره المعارف اسلام 

• کتاب شیعه در اسلام علامه طباطبایی

• تاریخ ادبیات عرب نوشته نیکسون زینولد

• ترجمه لاتین قرآن کریم

• منابع زبان تخصصی کنکور الهیات حافظون

توضیحات: اگر وقت زیادی ندارید، سعی کنید کمی گرامر عمومی‌تان را تقویت کنید و با حفظ لغات ضروری زبان انگلیسی (مانند کتاب ۵۰۴) به بخشی از سوالات زبان پاسخ دهید. خیلی از شرکت کنندگان (حتی رتبه های برتر) اصلا زبان نمی‌زنند. هرقدر که بتوانید به سوالات زبان پاسخ درست دهید، به صورت تصاعدی از رقبای خود جلو خواهید افتاد! چه بسیارند کسانی که فقط به خاطر زبان، در دانشگاه های خوب روزانه تحصیل می‌کنند!

تست‌های درس عربی از چهار موضوع اصلی ترجمه، تشکیل، اعراب و تحلیل صرفی، صرف و نحو تشکیل شده¬ که بر این اساس می‌توان ادعا کرد که درس عربی شامل 2 منبع اصلی صرف و نحو و فن ترجمه می‌باشد. کنکورهای سالهای گذشته نشان می‌دهد که بودجه بندی سوالات بین این منابع، به طور تقریبی به شرح زیر بوده است:

1.صرف و نحو: 60%

2.ترجمه: 40%

کتابهای زیر منابعی است که به تفکیک، برای هر بخش درس عربی قابل استفاده است:

قواعد صرف و نحو:

مبادی العربیه جلد چهارم نوشته رشید شرتونی؛ قسم الصرف و قسم النحو (به زبان عربی )

 ترجمه و شرح مبادی العربیه ۴ نوشته دکتر خورسندی و دکتر مسجد سرایی ( به زبان فارسی )

 آموزش صرف و آموزش نحو نوشته دکتر کشفی

ترجمه:

آموزش زبان عربی دکتر آذرتاش آذرنوش

فن ترجمه نوشته یحیی معروف یا کتاب دکتر بابک فرزانه

دلایل اهمیت درس عربی:

1. این درس  ضریب 4 داشته و در بین تمامی ضرایب، بالاترین است. 

2. به دلیل مهارتی بودن این درس و باز بودن دست طراح سوالات در طراحی آزمون، یک طراح می‌تواند از یک قاعده صرف یا نحو و یا ترکیب چند قاعده در یک تست، صدها و بلکه هزاران تست طراحی نماید. این در حالی است که در دروس تخصصی رشته‌های مختلف الهیات، این امکان برای طراح وجود ندارد.

3. گستردگی و تنوع نمرات داوطلبان است به طوری که بر خلاف دیگر دروس که درصدها در یک بازه محدود و مشخص است، نمرات در این درس از منفی 33% تا 100% هم دیده شده است. به همین دلیل تفاوت جدی رتبه های داوطلبان با یکدیگر با تفاوت نمراتشان در همین درس ایجاد می‌شود.

برای رفع این مشکلات بهتر است از یک منبع واحد و در عین حال کاربردی و دقیق، مطالعه‌تان را آغاز کنید؛ بهترین جزواتی که شما را از سایر منابع بی‌نیاز می‌کند، توسط موسسه آموزشی حافظون تالیف شده است. موسسه حافظون برای درس عربی سه کتاب تدارک دیده است که شامل درس‌نامه صرف و نحو، تست صرف و نحو و فن ترجمه می‌شود.

2. دروس تخصصی

• فلسفه

1.  بدایه الحکمه علامه طباطبایی

2.  نهایه الحکمه علامه طباطبائی؛ شرح آقای شیروانی توصیه می‌شود.

• کلام اسلامی

منبع اصلی این درس، کتاب کشف المراد، شرح تجرید الاعتقاد، تالیف علامه حلی است.

• منطق

منبع اصلی این درس، منطق، محمدرضا مظفر، ترجمه علی شیروانی است.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران

فارغ التحصیلان رشته فلسفه و کلام اسلامی می‌توانند در مراکز پژوهشی مثل دایره‌المعارف‌ها و پژوهشگاه علوم‌انسانی، تبلیغ معارف اسلامی در سطح عمومی، تدریس در مراکز آموزشی و فرهنگی مشغول به کار شوند.

از سال 90، استعداد نیز پا به دفترچه سؤالات کنکور گذاشت. با کمی مطالعه و آشنا شدن با سبک تست های کنکور و پیدا کردن لِم آن‌ها، همه می‌توانند به یک نمره خوبی از استعداد دست یابند اما درس استعداد را نباید برای شب امتحان گذاشت. کتاب استعداد تحصیلی موجود در سایت اینترنتی موسسه حافظون به عنوان منبع مناسب درس استعداد تحصیلی آزمون دکتری پیشنهاد می‌گردد.

معرفی مجموعه قرآنی حافظون

قدیمی ترین فعالیت مجموعه آموزشی حافظون که موجب گردیده مومنین فرهیخته در سراسر کشور با حافظون آشنا شوند، خدمات حافظون در زمینه کنکور کارشناسی ارشد و دکتری گرایشهای الهیات است. اکنون بعد از حدود یک دهه فعالیت می‌‌‌‌‌توانیم با اطمینان مدعی شویم که حافظون کاملترین، به روزترین و مفیدترین خدمات در زمینه تحصیلات تکمیلی الهیات در سطح کشور را به علاقه‌مندان این رشته ها ارائه می‌دهد. تنوع خدمات، تنوع رشته ها، محصولات به روز، آموزش مجازی در منزل و... تنها بخشی از این ویژگی هاست. 

برخی از ویژگی های جزوات و منابع موسسه حافظون:

• از درج نکات غیر کاربردی صرف نظر شده است.

• نکات قابل ادغام را با یکدیگر ترکیب شد و به‌صورت یک قانون کلی در آمده است.

• تلاش شده که در کنار نقل نکات، به بیان دلائل آنها نیز پرداخته شود تا بدین طریق به خاطر سپردن آنها آسان شود و رویکرد «حفظ نکته» کتاب مبادی تعدیل یافته و به صورتی منطق‌پذیر در آید.

• با استفاده از اَشکال و جدول بندی و رسم نمودار، نظم ذهنی بیشتری برای خواننده ایجاد شده است.

• جزوات هر ساله ویرایش می‌شوند لذا نگرانی بابت تغییرات احتمالی کنکور وجود ندارد.